Sodoma
Sodoma – wspomniane w Biblii główne miasto kananejskie, położone na nizinie (por. szefela). Według Księgi Rodzaju (Rdz 10,19) zlokalizowane było na południu kraju[1]. Filon z Aleksandrii w swoich dziełach[2] wzmiankuje o Sodomitach z Kanaanu – obszaru, który później Syryjczycy określili Palestyną[3].
Dokładne położenie Sodomy nie jest znane, choć prowadzono poszukiwania na południowym i północnym brzegu Morza Martwego. Istnieje przypuszczenie, że jej ruiny znajdują się na dnie morza. Współcześnie Sodomą nazywa się solne wzgórze Dżabal as-Sadum na południowo-zachodnim brzegu Morza Martwego. Sodoma została wspomniana przez Księgę Rodzaju (Rdz 10,19; 13,10–12; 19,24–25) w kontekście osiedlenia się Lota w Kanaanie (na równinie na wschód od południowego Kanaanu, gdzie osiadł Abraham) – i późniejszym zniszczeniu miasta przez deszcz siarki i ognia[1].
W 2021 roku opublikowano wyniki badań nad zniszczeniem przez meteoryt w połowie XVII wieku p.n.e. Tell el-Hammam położonego w ujściu Jordanu, co zapoczątkowało dyskusję na temat genezy przekazu biblijnego o unicestwieniu Sodomy[4]. Wyniki tych badań budzą jednak wątpliwości wśród niektórych naukowców[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, oprac. Avraham Negev, s. 397.
- ↑ Philo, On Abraham, XXVI. (133).
- ↑ Łukasz Niesiołowski-Spanò, Dziedzictwo Goliata. Filistyni i Hebrajczycy w czasach biblijnych, s. 58.
- ↑ T.E. Bunch i in.,A Tunguska sized airburst destroyed Tall el-Hammam a Middle Bronze Age city in the Jordan Valley near the Dead Sea, „Scientific Reports” 11 (2021).
- ↑ Arkadiusz Sołtysiak , Czy biblijna Sodoma została zniszczona przez meteoryt? [online], archeowiesci.pl, 4 października 2021 [dostęp 2022-01-14] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, oprac. Avraham Negev, Warszawa 2002. Na książce ISBN 82-7157-461-4; ISBN 83-7157-461-4.
- Łukasz Niesiołowski-Spanò , Dziedzictwo Goliata. Filistyni i Hebrajczycy w czasach biblijnych, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2012, ISBN 978-83-231-2943-1, OCLC 823722570 .
- Philo, On Abraham, Early Jewish Writings.