Sojuz 4
Sojuz 4 (kod wywoławczy Амур - „Amur”) – radziecki pojazd kosmiczny, należący do programu Sojuz. Pojazd wystrzelono 14 stycznia 1969 z kosmonautą Władimirem Szatałowem na pokładzie. Celem misji było wykonanie manewru dokowania z kapsułą Sojuz 5, przyjęcie na pokład dwójki kosmonautów z tamtego statku i powrót. Manewru tego nie udało się z różnych powodów przeprowadzić podczas trzech poprzednich misji Sojuzów.
Dane misji | |
Indeks COSPAR |
1969-004A |
---|---|
Zaangażowani | |
Oznaczenie kodowe |
Амур |
Pojazd | |
Statek kosmiczny | |
Masa pojazdu |
6625 kg |
Rakieta nośna | |
Załoga | |
Załoga | |
Załoga powrotna |
Władimir Szatałow, Aleksiej Jelisiejew, Jewgienij Chrunow |
Start | |
Miejsce startu | |
Początek misji |
14 stycznia 1969 (07:30:00 UTC) |
Wyjście w przestrzeń kosmiczną |
37 min |
Orbita okołoziemska | |
Apogeum |
224 km |
Perygeum |
213 km |
Okres orbitalny |
88,8 min |
Inklinacja orbity |
51,7° |
Lądowanie | |
Miejsce lądowania | |
Lądowanie |
17 stycznia 1969 (06:50:47 UTC) |
Czas trwania misji |
2 d, 23 h, 20 min, 47 s |
Liczba okrążeń Ziemi |
48 |
Program Sojuz |
Załoga
edytujPodstawowa
edytuj- Władimir Szatałow (1)
Rezerwowa
edytuj- Gieorgij Szonin (1)
Druga rezerwowa
edytujZałoga lądująca
edytuj- Władimir Szatałow (1)
- Aleksiej Jelisiejew (1)
- Jewgienij Chrunow (1)
- Pierwsze wyjście: Jelisiejew i Chrunow
- Początek wyjścia: 16 stycznia 1969, 12:43:00 UTC
- Koniec wyjścia: 16 stycznia, 13:15 UTC
- Czas: 37 minut
Przebieg misji
edytujPojazdy połączyły się 16 stycznia. Było to pierwsze udane dokowanie dwóch załogowych pojazdów kosmicznych. Jewgienij Chrunow i Aleksiej Jelisiejew natychmiast rozpoczęli na pokładzie Sojuza 5 przygotowania do wyjścia w przestrzeń, zakładając kombinezony Jastrieb. Boris Wołynow pozostał w swoim statku Sojuz 5, filmując przygotowania kolegów.
Podczas trzydziestego piątego okrążenia Ziemi, obaj kosmonauci opuścili swój pojazd. Był to dopiero drugi radziecki spacer kosmiczny. Po niewielkich trudnościach – jedna z lin Chrunowa zaplątała się – kosmonauci przeszli na pokład Sojuza 4, wchodząc przez służący jako śluza powietrzna moduł orbitalny pojazdu. Obie kapsuły rozdzieliły się po 4 godzinach i 35 minutach wspólnego lotu. Sojuz 4 wszedł w atmosferę i wylądował 100 km na południowy wschód od Karagandy w Kazachstanie 17 stycznia 1969.
Powodzenie misji dowiodło, że wykonanie czynności przewidywanych w radzieckim programie księżycowym jest możliwe. Radziecki plan zakładał, że kosmonauta, który wyląduje na Księżycu, będzie musiał wykonać spacer kosmiczny między orbiterem a zacumowanym do niego lądownikiem – radzieckie pojazdy nie posiadały wewnętrznego połączenia.
Incydent po powrocie
edytujPo uroczystym powrocie kosmonautów do Moskwy 22 stycznia doszło do incydentu związanego z próbą zamachu na życie radzieckiego przywódcy Leonida Breżniewa. Po oficjalnym powitaniu kosmonautów na lotnisku Wnukowo-2 przez Breżniewa, mieli oni być zawiezieni na Kreml w celu ich uroczystej dekoracji. W drodze na Kreml, limuzyna ZiŁ-111G, w której jechali Szatałow, Jelisiejew, Chrunow, Wołynow i Gieorgij Bieriegowoj została ostrzelana z dwóch pistoletów przez dezertera z armii chorążego Wiktora Iljina[1] (według innych źródeł, w samochodzie jechali Bieriegowoj, Leonow, Nikołajew i Tierieszkowa). Zamachowiec sądził, że samochodem jedzie Breżniew, który jednak jechał inną trasą. Kierowca Ilja Żarkow poniósł śmierć, lecz nikt z kosmonautów nie został ranny, z wyjątkiem Bieriegowoja lekko poranionego odłamkami szkła[1]. Zamachowiec został uznany później za niepoczytalnego.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytujLinki zewnętrzne
edytuj- Sojuz 4 na stronie Spacefacts (ang.)
- Mark Wade: Soyuz 4. Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2013-09-21]. (ang.).