Somali Włoskie
Somali Włoskie[2] (wł. Somalia italiana; som. Dhulka Talyaaniga ee Soomaaliya; arab. الصومال الإيطالي, trb. Al-Sumal Al-Italiy) – kolonia włoska w Afryce, w południowej części Półwyspu Somalijskiego, istniejąca w latach 1905–1936.
Kolonia | |||||
1905–1936 | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Siedziba | |||||
Data powstania | |||||
Data likwidacji | |||||
Powierzchnia |
350 000 km²[1] | ||||
Strefa czasowa |
UTC -1 – zima | ||||
Języki urzędowe | |||||
Położenie na mapie Położenie Somali Włoskiego w granicach Włoskiej Afryki Wschodniej | |||||
Położenie na mapie |
Historia
edytujW 1885 roku władze Królestwa Włoch utworzyły placówki handlowe na wybrzeżu Oceanu Indyjskiego w oparciu o zapisy porozumienia zawartego z sułtanem Zanzibaru, tytularnym władcą tego obszaru. Trzy lata później miejscowy sułtan Hobio zaakceptował włoski protektorat, stając się jednocześnie lojalnym sojusznikiem Włoch[3].
W 1891 roku cały przybrzeżny obszar, rozciągający się od Raas Caseyr do rzeki Dżuba znajdował się pod panowaniem Włoch. Przez kilka lat rząd włoski dzierżawił prawa handlowe i obowiązek utrzymania porządku na somalijskim wybrzeżu prywatnej kompanii, jednak ta okazała się być niezdolna do poradzenia sobie z narastającym lokalnym oporem, dowodzonym przez Mohammeda Abdullaha Hassana, somalijskiego przywódcę religijnego i bohatera narodowego[3]. Z tego powodu Włochy przejęły bezpośrednią kontrolę nad Somali Włoskim w 1905 roku[3].
Po zajęciu przez Włochy Etiopii w następstwie wojny z tym krajem z lat 1935–1936 Somali Włoskie wraz z Etiopią i Erytreą weszło w skład Włoskiej Afryki Wschodniej, utworzonej 1 czerwca 1936 roku[4][5]. W 1941 roku, w ramach kampanii wschodnioafrykańskiej z okresu II wojny światowej Włoska Afryka Wschodnia została wyzwolona przez siły działające pod auspicjami Wielkiej Brytanii[4].
Terytorium Somali Włoskiego znajdowało się pod administracją brytyjską do 1 kwietnia 1950 roku, kiedy to zostało przekazane Włochom jako terytorium powiernicze ONZ[6]. 1 lipca 1960 roku Somali Włoskie razem z Somali Brytyjskim utworzyło niepodległą Republikę Somalii[6][7].
Mapy
edytuj-
Somali Brytyjskie i Somali Włoskie na mapie z 1911 roku
-
Terytoria Somali Brytyjskiego (na szaro), Somali Włoskiego (na zielono) i Jubalandu (na niebiesko)
-
Mapa współczesnej Somalii z wydzielonym spornym terytorium Somalilandu – niegdysiejszego Somali Brytyjskiego. Jasnym kolorem oznaczony jest obszar pokrywający się terytorialnie z Somali Włoskim
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Stanisław Sierpowski: Faszyzm we Włoszech, 1919-1926. books.google.pl, 1973. [dostęp 2022-02-03]. (pol.).
- ↑ Somalia. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-07-08] .
- ↑ a b c David Nicolle: The Italian Invasion of Abyssinia 1935–36. books.google.pl, 2012-07-20. [dostęp 2022-02-03]. (ang.).
- ↑ a b Janice Anderson, Anne Williams, Vivian Head: Rzezie, masakry i zbrodnie wojenne od starożytności do współczesności. [w:] Włochy: zbrodnie wojenne w Abisynii 1922–1941 [on-line]. books.google.pl, 2007. [dostęp 2022-02-03]. (pol.).
- ↑ Bożena Bankowicz: Leksykon historii XX wieku. books.google.pl, 1996. [dostęp 2022-02-03]. (pol.).
- ↑ a b Maria Pasztor, Dariusz Jarosz: NIE TYLKO FIAT: Z dziejów stosunków polsko-włoskich 1945–1989. [w:] Część I. 1944–1958 [on-line]. books.google.pl, 2018. [dostęp 2022-02-03]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Łętocha: Granice i spory terytorialne w Afryce. books.google.pl, 1973. [dostęp 2022-02-03]. (pol.).