Sosna na Sokolicy
Sosna na Sokolicy, sosna na szczycie Sokolicy – licząca ponad 500 lat sosna zwyczajna (Pinus sylvestris) w ekotypie sosny reliktowej[1] rosnąca na szczycie Sokolicy w Pieninach[2].
Opis edytuj
Dokładny wiek drzewa nie jest znany; nie przeprowadzono badań z obawy przed jego uszkodzeniem[3]. Drzewo jest popularnym motywem na fotografiach[4] i widokówkach. Rośnie dokładnie 0,7 m pod szczytem Sokolicy, powyżej kilkunastu innych sosen reliktowych. Osiągnęło 3 m wysokości, pokrojem bardziej zbliżone jest do sosen japońskich czy koreańskich gatunków[1].
W 2015 sosna znalazła się w finale konkursu w ramach Święta Drzewa organizowanego przez klub Gaja. Konkurs miał wyłonić najbardziej cenione przez społeczności lokalne drzewo w Polsce[2].
6 września 2018 sosna została uszkodzona przez śmigłowiec podczas akcji ratunkowej w Pieninach. Korona sosny została odłamana przez pęd powietrza wytworzony przez wirnik nośny, a jej pień rozszczepiony[3]. Gałąź wisiała na kawałku łyka i podjęto decyzję o jej odcięciu[5]. Ranę zabezpieczono środkiem grzybobójczym, co wymagało użycia sprzętu alpinistycznego[5].
Przyrodnicy z Pienińskiego Parku Narodowego oceniają, że drzewo może obumrzeć[6]. Nie ustalono, czy odłamany konar był pędem głównym, ale z pewnością przez długi czas odgrywał rolę pędu przewodniego[5]
Na odłamanym konarze, którego wiek oszacowano wstępnie na ok. 160 lat[5], stwierdzono występowanie kilkudziesięciu gatunków epifitów, w tym 21 gatunków porostów, 5 gatunków grzybów nieporostowych, jeden gatunek śluzowca i jeden gatunek mchu[7]. Przebadano również igły sosny i okazały się zdrowe[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Stefan Białobok, Adam Boratyński, Władysław Bugała, Biologia sosny zwyczajnej, Sorus, 1993, s. 494.
- ↑ a b Reliktowa sosna z Sokolicy kandydatką do Drzewa Roku [online], Pieniński Park Narodowy, 5 marca 2015 [dostęp 2018-09-06].
- ↑ a b Słynny 500-letni symbol Pienin został zniszczony w trakcie akcji ratowniczej [online], RMF24, 6 sierpnia 2018 [dostęp 2018-09-06].
- ↑ Sosna z Sokolicy walczy o tytuł Drzewa Roku [online], Polskie Stowarzyszenie Flisaków Pienińskich [dostęp 2018-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-06].
- ↑ a b c d e Aleksander Gurgul. Zniszczona ikona Pienin. Rozmowa z prof. Janem Bodziarczykiem z Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. „Gazeta Wyborcza”, s. 14, 26 lutego 2019.
- ↑ Pieniny: słynna 500-letnia sosna uszkodzona podczas akcji ratowniczej [online], Deon.pl, 6 września 2018 [dostęp 2018-09-06].
- ↑ Sosna na szczycie Sokolicy [online], Pieniński Park Narodowy [dostęp 2019-02-08].
Linki zewnętrzne edytuj
- Jan Bodziarczyk (red.), XVII. Pieniny – Przyroda i Człowiek. Monografie [pdf], Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, 2021, DOI: 10.15576/978-83-66602-26-7, ISBN 978-83-66602-26-7. Monografia poświęcona sośnie na Sokolicy