Spółgłoska nosowa z retrofleksją dźwięczna
rodzaj dźwięku spółgłoskowego
(Przekierowano z Spółgłoska nosowa z retrofleksją)
Spółgłoska nosowa z retrofleksją – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [ɳ].
Numer IPA | 117 | |||
---|---|---|---|---|
ɳ | ||||
Jednostka znakowa |
ɳ | |||
Unikod |
U+0273 | |||
UTF-8 (hex) |
c9 b3 | |||
Inne systemy | ||||
X-SAMPA | n` | |||
Kirshenbaum | n. | |||
IPA Braille↗ | ⠲⠝ | |||
Przykład | ||||
informacje • pomoc | ||||
| ||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Artykulacja
edytujOpis
edytujW czasie artykulacji podstawowego wariantu [ɳ]:
- modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- Mimo iż dochodzi do zablokowania przepływu powietrza przez tor ustny jamę ustną, podniebienie miękkie jest opuszczone i powietrze uchodzi przez nos – jest to spółgłoska nosowa
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – jest to spółgłoska środkowa
- czubek języka dotyka podniebienia twardego – jest to spółgłoska z retrofleksją
- wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna
Warianty
edytujMożna wyróżnić zasadniczo dwa typy retrofleksji:
- artykulację apikalno-postalweolarną – koniuszek języka zostaje uniesiony ku górze i zbliża się (ew. styka) z obszarem tuż za dziąsłami,
- artykulację subapikalno-prepalatalną – przód języka wygina się ku górze i do tyłu, tak że spodnia część języka zbliża się (ew. styka) z początkowym odcinkiem podniebienia twardego.
Przykłady
edytuj- w języku kannada: ಅಣೆ [ʌɳe], „tama”
- w języku malajalam: അണ [aɳa], „szczęka”
- w języku norweskim: garn [gɑːɳ], „przędza”
Terminologia
edytujSpółgłoska z retrofleksją to inaczej szczytowa lub cerebralna.