Spartakus
Spartakus (zm. 71 p.n.e.) – niewolnik, gladiator rzymski, z pochodzenia prawdopodobnie Trak. Przywódca największego i najgroźniejszego w historii Rzymu powstania niewolników.
| ||
![]() rzeźba przedstawiająca Spartakusa | ||
Data i miejsce urodzenia | ok. 109 p.n.e. Tracja (spekulacja) | |
Data i miejsce śmierci | 71 p.n.e. Kalabria | |
Zawód, zajęcie | gladiator |
PochodzenieEdytuj
Nie jest pewne, czy Spartakus był rzeczywiście Trakiem. Przypisywano mu tę narodowość, ponieważ jako gladiator był szkolony w trackim stylu walki. Prawdopodobnie był dezerterem z rzymskiej armii, potem rozbójnikiem. Ponownie schwytany przez Rzymian, został sprzedany do szkoły gladiatorów w Kapui. Spartakus, jako doskonały gladiator, przez pewien czas pełnił stanowisko nauczyciela szermierki w szkole gladiatorów w Kapui, uczył cennych „sztuk” tej walki. Od jego imienia pochodzi nazwa „spartakiada”. Miał duże zdolności uczenia się walki.
PowstanieEdytuj
Był organizatorem i przywódcą największego w starożytnym Rzymie powstania niewolników (73-71 p.n.e.), w którym wzięło udział około 100 tys. wojowników (niewolników i gladiatorów). W czasie buntu najpierw pokonał strażników, następnie zbiegł ku Wezuwiuszowi i tam powoli zaczął tworzyć armię złożoną z niewolników i zbiegłych gladiatorów. Pierwszy o jej sile miał przekonać się Klaudiusz Glaber, wysłany przez pretora Publiusza Wariniusa. Śmierć poniosło wówczas 3000 żołnierzy rzymskich. Powstanie zostało krwawo stłumione przez Marka Krassusa. Spartakus zginął w walce, a jego ciało nie zostało odnalezione. 6 tys. pojmanych powstańców ukrzyżowano wzdłuż via Appia[1][2][3][4].
„ | (...) chciał przedrzeć się wśród straszliwej walki i ran wprost do Krassusa. Ale nie dotarł do niego. Zabił mu dwóch centurionów, z którymi się zderzył. W końcu, gdy wszyscy jego ludzie uciekali, został sam.
|
” |
— Plutarch z Cheronei „Żywot Krassusa” 11 [w:] Żywoty sławnych mężów'' |
Opis upadku Spartakusa znajdujemy u greckiego historyka, Appiana z Aleksandrii.
Filmy o SpartakusieEdytuj
Powstało kilka filmów przedstawiających losy Spartakusa. Najsłynniejszy z nich wyreżyserowany przez Stanley'a Kubricka, pochodzi z 1960 roku, tytułową rolę zagrał Kirk Douglas.
W 2010 amerykańska telewizja Starz rozpoczęła emisję serialowej wersji życiorysu Spartakusa, luźno opartej na wydarzeniach historycznych. Serial doczekał się trzech serii – Krew i piach (2010), Zemsta (2012) i Wojna potępionych (2013) – oraz prequela Spartakus: Bogowie areny (2011), w którym jednak nie występuje postać Spartakusa.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Podręczna encyklopedia PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 820. ISBN 83-01-13706-1.
- ↑ Encyklopedia popularna PWN.. T. 9. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 22. ISBN 83-7129-471-9.
- ↑ Reprint Wielkiej ilustrowanej encyklopedii powszechnej Wydawnictwa "Gutenberga". Warszawa: "Gutenberg-Print", 1995, s. 152. ISBN 83-86381-13-2.
- ↑ Spartakus - Encyklopedia PWN - źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy, encyklopedia.pwn.pl [dostęp 2019-09-25] (pol.).