Żywiec cebulkowy

gatunek rośliny

Żywiec cebulkowy, żywiec bulwkowaty (Cardamine bulbifera (L.) Crantz[4]) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Gatunek europejski. W Polsce występuje dość licznie, ale jego stanowiska zgrupowane są tylko w niektórych rejonach.

Żywiec cebulkowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

rzeżucha

Gatunek

żywiec cebulkowy

Nazwa systematyczna
Cardamine bulbifera (L.) Crantz
Cl. Crucif. Emend.: 127 (1769)[3]
Synonimy
  • Cardamine bulbifera f. ptarmicifolia (DC.) Jovan.-Dunj.
  • Crucifera bulbifera E.H.L.Krause
  • Dentaria bulbifera L.[3]

Morfologia edytuj

 
Kwiatostan i bulwki
 
Liście
Łodyga
Wzniesiona, naga, nierozgałęziona, osiąga wysokość 30–60 cm. Charakterystyczną cechą gatunkową jest występowanie w nasadzie liści bulwek.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Dolne liście są pierzasto-złożone, liście na środku łodygi są 3-listkowe, zaś górne są pojedyncze. Wszystkie listki są podługowate, zaostrzone, piłkowane.
Kwiaty
Wyrastają na długich szypułkach na szczycie łodygi, tworząc grono zawierające tylko kilka dużych kwiatów. Pojawiają się równocześnie z liśćmi. Zarówno kielich, jak i korona są wolne i mają po cztery listki. Płatki korony mają różowy lub czasami biały kolor, słupek jest jeden, pręcików 6 dwusilnych (4 dłuższe i 2 krótsze).
Owoc
Wydłużona łuszczyna z okrągławymi nasionami.

Biologia i ekologia edytuj

Bylina, geofit. Kwitnie od maja do czerwca i jest owadopylny. Rośnie często w tak zacienionych miejscach, że rzadko zawiązuje nasiona, rozmnaża się głównie wegetatywnie za pomocą bulwek w kątach liści. Jest jednym z nielicznych u nas gatunków roślin żyworodnych. W istocie jest to tylko częściowa żyworodność. Rośnie przeważnie w lasach liściastych (głównie bukowych), gdzie tworzy często całe łany, ale spotkać go można także w lasach mieszanych. Roślina cienioznośna, typowo leśna. Gatunek charakterystyczny dla All. Fagion, Ass. Galio odorati-Fagetum[5].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. a b Cardamine bulbifera (L.) Crantz. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-03-05].
  4. Kadereit J.W., Albach D.C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39–91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105. 
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia edytuj

  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.