4 Front Ukraiński

4 Front Ukraiński (ros. 4-й Украинский фронт) – związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.

4 Front Ukraiński

4-й Украинский фронт

Sztandar 4 Frontu Ukraińskiego z Muzeum Sił Zbrojnych FR w Moskwie
Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	1943 (I); 1944 (II)
Rozformowanie	1944 (I); 1945 (II)
Tradycje
Rodowód	Front Południowy (I form.)
Dowódcy
Pierwszy	gen. armii Fiodor Tołbuchin
Działania zbrojne
II wojna światowa Operacja lwowsko-sandomierska operacja wschodniokarpacka operacja praska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Podległość	Stawka
Skład	patrz: struktura organizacyjna

Formowania i walki

Utworzony 20 października 1943 z Frontu Południowego. Rozwinął się na linii: Zaporoże, Melitopol przeciw niemieckiej 6 Armii z Grupy Armii Południe. Do końca 1943 osiągnął dolny bieg Dniepru od Nikopola do Chersonia. W okresie 8–18 kwietnia 1944 wraz z Samodzielną Armią Nadmorską wziął udział w wyzwalaniu Krymu, 5–12 maja w operacji sewastopolskiej. Rozformowany 16 maja 1944.

Utworzony ponownie 5 sierpnia 1944. Podczas operacji lwowsko-sandomierskiej rozwinął się przeciw Grupie Armii Północna Ukraina. W październiku wraz z 2 Frontem Ukraińskim uczestniczył w operacji wschodniokarpackiej przeciw niemieckiej 1 Armii Pancernej i węgierskiej 1 Armii.

W operacji zachodniokarpackiej, 12 stycznia – 18 lutego 1945 prowadził działania przeciw niemieckiej Grupie Armii A, współdziałał z 1 Frontem Ukraińskim i 1 Frontem Białoruskim. Następnie poprowadził główne uderzenie w ogólnym kierunku na Nowy Sącz i Kraków.

W lutym–marcu zajął dogodne pozycje w rejonie Istebnej. Od końca marca (od 24 marca do 15 kwietnia 1945) prowadził ciężkie walki na polskim Górnym Śląsku w rejonie Żor i Wodzisławia Śląskiego. W okresie 6–11 maja wraz z częścią sił 1 i 2 Frontu Ukraińskiego przeprowadził operację praską przeciw siłom Grupy Armii „Środek” i Grupie Armii „Ostmark” (Austria).

Struktura organizacyjna

Skład początkowy

• 2 Gwardyjska Armia;
• 3 Gwardyjska Armia;
• 5 Armia Uderzeniowa;
• 28 Armia;
• 51 Armia;
• 2 Gwardyjski Korpus Zmechanizowany;
• 8 Armia Lotnicza

Skład początkowy w II formowaniu

• 1 Gwardyjska Armia;
• 18 Armia Lotnicza;
• 8 Armia Lotnicza

później również (w różnym czasie):

• 38 Armia
• 60 Armia

Dowództwo Frontu

Dowódcy frontu
Stopień, imię i nazwisko	Czasokres	Formowanie
gen. armii Fiodor Tołbuchin	do 15 maja 1944	I formowanie
gen. płk/gen. armii Iwan Pietrow	do 26 marca 1945	II fromowanie
gen. armii Andriej Jeriomienko	do 11 maja 1945

Członek Rady Wojennej:

• gen. mjr Nikita Subbotin

Szef sztabu:

• gen. por. Siergiej Biriuzow

Bibliografia

• Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
• Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.