Acoelomorpha – hipotetyczny klad morskich organizmów wirkokształtnych, u których stwierdzono prawie całkowity brak macierzy pozakomórkowej. Nazwa została zaproponowana przez U. Ehlersa[1]. Acoelomorpha klasyfikowano w randze odrębnego typu zwierząt dwubocznie symetrycznych (Bilateria) lub w randze gromady płazińców. Zaliczono do niego:

Acoelomorpha
Uhlers, 1985
Ilustracja
Wirki z rodzaju Waminoa na koralowcach Plerogyra sp.
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

tkankowce właściwe

(bez rangi) dwubocznie symetryczne
(bez rangi) Acoelomorpha

Początkowe badania genetyczne zdawały się potwierdzać monofiletyzm Acoelomorpha[2]. Obciążone były jednak efektem long branch attraction (LBA). Analizy wykonane innymi metodami badawczymi (metoda parsymonii, maksymalnego prawdopodobieństwa) zasugerowały, że Acoelomorpha jest taksonem parafiletycznym[3], a Nemertodermatida i Acoela stanowią dwie wczesne linie ewolucyjne Bilateria[4]. Analizy filogenomiczne wspierają jednak monofiletyzm Acoelomorpha składających się z Nemertodermatida i Acoela i wskazują na ich bliskie pokrewieństwo z Xenoturbellida, choć pozycja filogenetyczna takiego kladu pozostaje niejasna – według badań Hejnola i współpracowników (2009) stanowią one najbardziej bazalną linię ewolucyjną Bilateria[5], podczas gdy według analiz przeprowadzonych przez Philippe'a i in. są bazalną linią wtóroustych (Deuterostomia) – druga z tych hipotez zakłada utratę cech obecnych u ostatniego wspólnego przodka Deuterostomia[6].

Przypisy edytuj

  1. Ehlers U. 1985. Das Phylogenetische System der Plathelminthes. Stuttgart: Fischer.
  2. Ruiz-Trillo et al. Mitochondrial genome data support the basal position of Acoelomorpha and the polyphyly of the Platyhelminthes. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 33, s. 321–332, 2004. DOI: 10.1016/j.ympev.2004.06.002. (ang.). 
  3. Paps et al. Bilaterian phylogeny: A broad sampling of 13 nuclear genes provides a new Lophotrochozoa phylogeny and supports a paraphyletic basal Acoelomorpha. „Molecular Biology and Evolution”. 10 (26), s. 2397-2406, 2009. DOI: 10.1093/molbev/msp150. (ang.). 
  4. Wallberg et al. Dismissal of Acoelomorpha: Acoela and Nemertodermatida are separate early bilaterian clades. „Zoologica Scripta”. 36, s. 509-523, 2007. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2007.00295.x. (ang.). 
  5. Andreas Hejnol, Matthias Obst, Alexandros Stamatakis, Michael Ott, Greg W. Rouse, Gregory D. Edgecombe, Pedro Martinez, Jaume Baguñà, Xavier Bailly, Ulf Jondelius, Matthias Wiens, Werner E. G. Müller, Elaine Seaver, Ward C. Wheeler, Mark Q. Martindale, Gonzalo Giribet, Casey W. Dunn. Assessing the root of bilaterian animals with scalable phylogenomic methods. „Proceedings of the Royal Society B”. 276 (1677), s. 4261–4270, 2009. DOI: 10.1098/rspb.2009.0896. (ang.). 
  6. Hervé Philippe, Henner Brinkmann, Richard R. Copley, Leonid L. Moroz, Hiroaki Nakano, Albert J. Poustka, Andreas Wallberg, Kevin J. Peterson, Maximilian J. Telford. Acoelomorph flatworms are deuterostomes related to Xenoturbella. „Nature”. 470, s. 255–258, 2011. DOI: 10.1038/nature09676. (ang.).