Adelbert-von-Chamisso-Preis

Adelbert-von-Chamisso-Preis – nagroda literacka Fundacji Roberta Boscha przyznawana od 1985 do 2017 roku (do 2005 roku wraz z Bawarską Akademią Sztuk Pięknych, a od 2006 już przez samą Fundację Roberta Boscha). Nagrodą tą honorowano niemieckojęzyczne dzieła autorów, którzy nie posiadali niemieckiego pochodzenia, co również dotyczyło samego Adelberta von Chamisso. Nagroda główna wynosiła 15 000 euro (2017).

Ostatnia gala wręczenia nagrody w roku 2017 – laureat Abbas Khider

Ponadto przyznawano dwie nagrody specjalne, które uwzględniały również nieopublikowane teksty; a dotowano je kwotą w wysokości 7000 euro.

Od 1997 roku w nieregularnych odstępach czasowych Fundacja przyznawała niegratyfikowane odznaczenie honorowe im. Adelberta von Chamisso dla osobowości, które poprzez swoje zaangażowanie miały istotny wkład w kontekście przyznawanej nagrody.

Ogłoszenie nowej listy laureatów corocznie miało miejsce na Targach Książki we Frankfurcie. Uroczyste wręczenie nagród za każdym razem odbywało się w Monachium w lutym bądź w marcu (od 2005 roku w Rezydencji w Kościele Dworskim Wszystkich Świętych, od 1985 do 2004 w Sali Balowej Bawarskiej Akademii Sztuk Pięknych). Od 2009 roku lista laureatów była publikowana w magazynie „Chamisso”.

Określenie Literatura Chamisso (ewentualnie również neologizm) odseparowuje się od tzw. literatury gastarbeiterów, co ogłoszono podczas jej wręczania w 2007 roku.

Po 33 latach nagroda im. Adelberta von Chamisso została przyznana po raz ostatni w marcu 2017 roku, ponieważ tak zakładał projekt Fundacji Roberta Boscha.

Laureaci

• 1985 – Aras Ören; Rafik Schami (NS – nagroda specjalna)
• 1986 – Ota Filip
• 1987 – Franco Biondi i Carmine Gino Chiellino
• 1988 – Elazar Benyoëtz; Zafer Şenocak (NS)
• 1989 – Yüksel Pazarkaya; Zehra Çırak (NS)
• 1990 – Cyrus Atabay; Alev Tekinay (NS)
• 1991 – Libuše Moníková; SAID (NS)
• 1992 – Adel Karasholi i Galsan Tschinag
• 1993 – Rafik Schami; İsmet Elçi (NS)
• 1994 – Dante Andrea Franzetti; Dragica Rajcić (NS)
• 1995 – György Dalos; László Csiba (NS)
• 1996 – Yōko Tawada; Marijan Nakić (NS)
• 1997 – Güney Dal i José F. A. Oliver; Jiří Gruša (odznaczenie finansowe)
• 1998 – Natascha Wodin; Abdellatif Belfellah (NS)
• 1999 – Emine Sevgi Özdamar; Selim Özdoğan (NS)
• 2000 – Ilija Marinow Trojanow; Terézia Mora i Aglaja Veteranyi (NS)
• 2001 – Zehra Çırak; Radek Knapp i Vladimir Vertlib (NS); Imre Kertész (odznaczenie honorowe)
• 2002 – SAID; Francesco Micieli i Catalin Dorian Florescu (NS); Harald Weinrich (odznaczenie honorowe)
• 2003 – Ilma Rakusa; Hussain al-Mozany i Marica Bodrožić (NS)
• 2004 – Asfa-Wossen Asserate i Zsuzsa Bánk; Yadé Kara (NS)
• 2005 – Feridun Zaimoglu; Dimitré Dinev (NS)
• 2006 – Zsuzsanna Gahse; Sudabeh Mohafez i Eleonora Hummel (NS)
• 2007 – Magdalena Sadlon; Que Du Luu i Luo Lingyuan (NS)
• 2008 – Saša Stanišić; Michael Stavarič i Léda Forgó (NS)
• 2009 – Artur Becker; María Cecilia Barbetta i Tzveta Sofronieva (NS)
• 2010 – Terézia Mora; Abbas Khider i Nino Haratischwili (NS)
• 2011 – Jean Krier; Olga Martynova i Nicol Ljubić (NS)
• 2012 – Michael Stavarič; Akos Doma i Ilir Ferra (NS)
• 2013 – Marjana Gaponenko; Matthias Nawrat i Anila Wilms (NS)
• 2014 – Ann Cotten; Dana Ranga i Nellja Veremej (NS)
• 2015 – Sherko Fatah; Olga Grjasnowa i Martin Kordic (NS)
• 2016 – Esther Kinsky i Uljana Wolf
• 2017 – Abbas Khider; Barbi Marković i Senthuran Varatharajah (NS)

Bibliografia

• Heinz Friedrich (Hrsg.): Chamissos Enkel. Zur Literatur von Ausländern in Deutschland. dtv, München 1986, ISBN 3-423-10533-X.
• Dietrich Krusche (Hrsg.): Der gefundene Schatten. Chamisso-Reden 1985 bis 1993, München 1993. ISBN 978-3-927743-12-0.
• Robert Bosch Stiftung (Hrsg.): Viele Kulturen eine Sprache. Adelbert-von-Chamisso-Preisträgerinnen und Preisträger 1985–2007. Stuttgart 2007.