Aeroklub Polski – polski związek sportowy zrzeszający organizacje uprawiające sporty lotnicze[1].

Aeroklub Polski
Ilustracja
emblemat Aeroklubu z czasów PRL (wz. 1963)
/obecnie kolory są odwrócone/
Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Data założenia

30 października 1919

Rodzaj stowarzyszenia

aeroklub

Profil działalności

sporty lotnicze

Prezes

Jerzy Makula

Nr KRS

0000122672

brak współrzędnych
Strona internetowa
Flaga Aeroklubu z okresu PRL
(wzór 1963).
Najbardziej typowy sprzęt polskich aeroklubów od lat 60. do 90. XX wieku - wielozadaniowy samolot PZL-104 Wilga Aeroklubu Kieleckiego (widoczne logo AP na stateczniku).
Samolot sportowy PZL.26 w barwach ARP podczas zawodów Challenge 1934
Obchody w Warszawie pięciolecia Aeroklubu RP - uczestnicy obchodów
Prezydium ZG Aeroklubu RP na audiencji u prezydenta RP Ignacego Mościckiego (2. z lewej) 23 kwietnia 1934: prezes Janusz Radziwiłł, gen. Ludomił Rayski, ppłk Bogdan Kwieciński
Siedziba Aeroklubu Pomorskiego w Toruniu

Historia edytuj

Pierwsze próby powołania do życia organizacji skupiającej polskich lotników miały miejsce jeszcze w okresie zaborów. W 1911 Stanisław i Konstanty Lubomirscy czynili starania u władz rosyjskich, by powołać w Warszawie Aeroklub Królestwa Polskiego.

Pierwszą formalno-prawną organizacją polskich lotników sportowych był Aeroklub Polski w Poznaniu, założony 30 października 1919 r., który w lutym 1920 r. został członkiem Międzynarodowej Federacji Lotniczej (w skrócie: FAI). Jednocześnie w czerwcu 1920 roku w Warszawie powołano do życia Aeroklub Polski w Warszawie. 18 stycznia 1921 roku na wspólnym zebraniu delegacji Aeroklubu Polskiego w Poznaniu oraz delegacji Aeroklubu Polskiego w Warszawie postanowiono utworzyć ogólnopolską organizację lotniczą pod nazwą Aeroklub Rzeczypospolitej Polskiej (ARP). Początkowo ARP był federacją dwóch aeroklubów, Aeroklubu RP w Poznaniu i Aeroklubu RP w Warszawie. Jednak z uwagi na fakt, że Aeroklub RP w Warszawie działał w stolicy kraju, z czasem to on przejął funkcję reprezentanta Polski w FAI, czego dowodem było uczestnictwo sekretarza ARP inż. Januarego Grzędzińskiego w kolejnych konferencjach generalnych FAI w latach 1922-1924.

Przed II wojną światową w Polsce działało kilka regionalnych i ogólnokrajowych stowarzyszeń lotniczych, takich jak na przykład: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (1923-1939) i Liga Lotnicza (1946-1953), zapoczątkowały organizację wielu imprez i zawodów oraz pokazów lotniczych. Pierwsze krajowe zawody samolotowe odbyły się już w 1922 r., szybowcowe w 1923 r., a modelarskie w 1926 r.

Nawiązano liczne kontakty zagraniczne, których efektem były pierwsze sukcesy międzynarodowe. W 1926 r. Bolesław Orliński wykonał przelot na trasie WarszawaTokio – Warszawa. Stanisław Skarżyński przelotem nad południowym Atlantykiem w 1933 r. ustanowił rekord świata. Ukoronowaniem owych sukcesów były w latach trzydziestych dwukrotne zwycięstwa Polaków w międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych tzw. Challenge 1932: – Żwirki i Wigury i w Challenge 1934, organizowanych w Polsce przez ARP – Bajana i Pokrzywki. Polscy piloci balonowi zwyciężali w zawodach o Puchar Gordona Bennetta w latach (1933, 1934, 1935 – zdobywając puchar na własność i w 1938).

Prezesi edytuj

Aeroklub ARP edytuj

Aeroklub RP edytuj

  • Józef Olewiński (1945-1946)
  • Konrad Jagoszewski (1947-1950)
  • Józef Turski (1954-1956)

Aeroklub PRL edytuj

Aeroklub Polski edytuj

Kalendarium edytuj

  • 1981 - AP organizuje Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata w Piotrkowie Trybunalskim
  • 1989 - Aeroklub PRL bierze udział w czerwcowych wyborach parlamentarnych. Z rekomendacją PZPR, PAX, PZKS kandydatem Aeroklubu na posła został Włodzimierz Skalik
  • 1990 – XIV Nadzwyczajny Zjazd Delegatów Aeroklubów Regionalnych Aeroklubu PRL dokonał zmiany nazwy organizacji z Aeroklubu PRL na Aeroklub Polski, nawiązując do historycznej nazwy powstałego w Poznaniu w 1919 roku pierwszego polskiego aeroklubu
  • 2013 – XXIII Nadzwyczajny Zjazd Delegatów Aeroklubów Regionalnych Aeroklubu Polskiego zgodnie z art. 82 Ustawy o sporcie dokonał przekształcenia stowarzyszenia osób fizycznych o statusie polskiego związku sportowego w związek osób prawnych (federacje lotniczych organizacji sportowych). W ten sposób Aeroklub Polski stał się w pełni polskim związkiem sportowym zgodnie z art. 8 Ustawy o sporcie
  • 2015 - AP organizuje po raz drugi Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata 2015 w Zielonej Górze

Aerokluby regionalne edytuj

Cele Aeroklubu Polskiego realizowane są za pośrednictwem aeroklubów regionalnych, i innych osób prawnych w sporcie przyjmowanych do związku.

Medale, odznaki, dyplomy i tytuły edytuj

Aeroklub Polski ustanowił wyróżnienia i medale dla: Aeroklubów, członków aeroklubu, sportowców i innych osób za wybitne osiągnięcia, działalność społeczną, publicystyczną, popularyzację sportu lotniczego[8].

Medale edytuj

Dyplomy i wyróżnienia edytuj

Tytuły edytuj

  • Członek Honorowy Aeroklubu Polskiego
  • Ambasador Polskiego Lotnictwa

Odznaki edytuj

  • Za zasługi dla Aeroklubu Polskiego (złota, srebrna, brązowa) (1994)

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. http://bip.aeroklub-polski.pl/files/2014/01/Statutu-AP-tekst-jednolity-po-XXXIII-WNZD-AP.pdf
  2. Bogdan Kwieciński. Komisja Lotnictwa Sportowego. „Młody Lotnik”, s. 47, luty 1930. Wydawnictwa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. (-1931)
  3. Bogdan Kwieciński. Sport, Nowy zarząd A.R.P.. „Młody Lotnik”, s. 46, luty-marzec 1931. Wydawnictwa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. (1931-)
  4. Polskie Lotnictwo Sportowe, Almanach, KAW Kraków 1987r. ISBN 83-03-01157-X Tab III/6 s199
  5. Jerzy Makula prezesem AP. www.plar.pl. [dostęp 2019-01-30].
  6. Paweł Elsztein, Młody modelarz rakiet., 1975.
  7. MŚ i ME w Polsce. komisjamodelarskaap.pl, 13 stycznia 2018.
  8. Zestawienie odznaczeń. bip.aeroklub-polski.pl. [dostęp 2018-06-14]. (pol.).
  9. Regulamin przyznawania Honorowego Wyróżnienia im. Dedala, PDF [online], bip.aeroklub-polski.pl [dostęp 2020-03-25] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj