Alfabet niemiecki

niemiecki wariant łacinki, zawierający 3–4 litery specjalne

Alfabet niemieckialfabet oparty na alfabecie łacińskim, służący do zapisu języka niemieckiego. Składa się z 30 liter, lecz w Szwajcarii i w Liechtensteinie z 29 liter, gdzie ẞß jest zawsze zastępowane przez SS/ss. Duża litera od końca 2016 r. jest częścią oficjalnej pisowni niemieckiej[1][2].

Litery w alfabecie niemieckim i ich nazwy edytuj

Litera Nazwa litery Wymowa IPA
A a A [aː]
Ä ä Ä, A-Umaut [ɛː]
B b Be [beː]
C c Ce [tseː]
D d De [deː]
E e E [eː]
F f Eff [ɛf]
G g Ge [geː]
H h Ha [haː]
I i I [iː]
J j Jott [jɔt]
K k Ka [kaː]
L l Ell [ɛl]
M m Emm [ɛm]
N n Enn [ɛn]
O o O [oː]
Ö ö Ö, O-Umlaut [øː] usta jak do polskiego „u” i nie wymawiając „u” wymówić „e”
P p Pe [peː]
Q q Qu, Que [kuː, kveː]
R r Err [ɛr], w niektórych regionach [ɛʁ]
S s Ess [ɛs]
ß Eszett, scharfes Ess ['ɛs] przed tym dźwiękiem samogłoska jest zawsze przedłużana
T t Te [teː]
U u U [uː]
Ü ü Ü, U-umlaut [yː] usta jak do polskiego „u” i nie wymawiając „u” wymówić „i”
V v Vau [faʊ]
W w We [veː]
X x Ix [ɪks]
Y y Ypsilon [ˈʏpsilɔn]
Z z Zett [tset}

Wieloznaki edytuj

Do zapisu języka niemieckiego stosowane są następujące wieloznaki:

  • Wieloznaki oznaczające pojedynczą głoskę, która nie wynika z wymowy poszczególnych liter lub wynika z niej tylko częściowo: ch, sch, ph, ng, ie, ou oraz dodatkowo dla zastąpienia liter ä, ö, ü, ß i w nazwach własnych: ae, oe, ue, ss;
  • Wieloznaki oznaczające pojedynczą głoskę, która wynika z ogólnej ustalonej w języku niemieckim zasady odczytywania kombinacji liter: bb, dd, ff, ..., ss, ck, tz, dt, aa, ee, oo, ah, äh, eh, ih, ..., th, gh, dh, ..., oraz tylko w sylabach nieakcentowanych: el, em, en, er;
  • Wieloznaki i inne kombinacje liter, oznaczające kilka głosek, które nie wynikają z ogólnej ustalonej w języku niemieckim zasady odczytywania kombinacji liter: äu, ei, eu, chs, dsch, tsch tylko w nazwach własnych: tzsch, zsch, tylko w nagłosie: sp i st, tylko w środku wyrazu przed samogłoską: ti, tylko w nieakcentowanym wygłosie wyrazu: ig

Alfabet niemiecki a alfabet polski edytuj

23 litery występują zarówno w alfabecie polskim, jak i niemieckim. Są to: A, a, B, b, C, c, D, d, E, e, F, f, G, g, H, h, I, i, J, j, K, k, L, l, M, m, N, n, O, o, P, p, R, r, S, s, T, t, U, u, W, w, Y, y[a], Z, z[b]

7 liter występuje w alfabecie niemieckim, ale nie występuje w alfabecie polskim. Są to: Ä, ä, Ö, ö, Q, q, ẞ, ß, Ü, ü, V, v, X, x

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Choć w języku polskim samogłoska ta jest wymawiana inaczej.
  2. Choć w języku polskim spółgłoska ta jest wymawiana inaczej.

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj