Antycyklon
Antycyklon – rodzaj cyrkulacji atmosferycznej typowej dla wyżów barycznych. Pojęcie antycyklonu często bywa traktowane jako synonim wyżu[1].
Cyrkulacja powietrza w obrębie antycyklonu ma kierunek przeciwny do kierunku ruchu obrotowego Ziemi, co oznacza, że na półkuli północnej ma kierunek zgodny z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, zaś na półkuli południowej ma kierunek przeciwny[1]. Wynika to z działania efektu Coriolisa[2]. Kierunek wiatru jest przeciwny niż w przypadku cyklonu, związanego z niżem barycznym[3].
Antycyklony są zjawiskiem częstym w strefie klimatów zwrotnikowych. Obszar objęty cyrkulacją antycyklonalną może mieć ponad 2000 km średnicy, pozostawać w miejscu lub przemieszczać się z prędkością do 30 km/h[1]. Antycyklony są zwykle mniej mobilne niż cyklony. Tworzą je wielkie masy zstępującego powietrza. Wewnątrz obszaru objętego antycyklonem zachmurzenie jest zazwyczaj niskie i nie ma opadów. W średnich szerokościach geograficznych latem powietrze wewnątrz jest gorętsze, a zimą zimniejsze niż poza obszarem wyżu[1][2].
Poza Ziemią edytuj
Antycyklony występują także w atmosferach innych planet, największe tego typu struktury w Układzie Słonecznym są obserwowane na planetach-olbrzymach. Wielka Czerwona Plama na Jowiszu jest antycyklonem istniejącym od co najmniej XVII wieku, o średnicy większej od Ziemi[4]. Na Neptunie obserwowane jest pojawianie się i zanikanie antycyklonów podobnych do Wielkiej Ciemnej Plamy, obserwowanej przez sondę Voyager 2 w 1989 roku[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d antycyklon, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2018-04-26].
- ↑ a b Pogoda. Wiadomości podstawowe. Wyże i niże atmosferyczne. Uniwersytet Jagielloński, 2004-02-23. [dostęp 2018-04-26]. (pol.).
- ↑ anticyclone, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-04-26] (ang.).
- ↑ Pierwsze zdjęcia z przelotu Juno nad Wielką Czerwoną Plamą. Urania – Postępy Astronomii, 2017-07-12. [dostęp 2018-04-26]. (pol.).
- ↑ Naukowcy badają zanikającą burzę na Neptunie. [w:] Nauka w Polsce [on-line]. Polska Agencja Prasowa, 2018-02-20. [dostęp 2018-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)]. (pol.).