Asonans

Asonans (fr. assonance, z łac. assonare - "odbrzmiewać, współbrzmieć") - powtórzenie jednakowych samogłosek w wyrazach zajmujących ustaloną pozycję w obrębie wersu (w poezji) lub zdania.

Nazywany rymem niepełnym, wykształcił się w liryce europejskiej przed rymem. Miał zastosowanie w językach - poprzednikach dzisiejszego francuskiego, gdzie wystarczyło powtórzenie jednej samogłoski, by zaistniało widoczne podobieństwo wyrazów.

W języku polskim pojedynczy niezauważalny, stosuje się asonans podwójny: "plama - trawa".

W całości na asonansach jest oparty wiersz XXXVII z cyklu Rozmyślania Antoniego Langego:

W sercu moim się toczy planeta umarła,

Co miała niegdyś wielkie zielone przestwory,

Gdzie kwitła biała Grecja i Roma żelazna,

Gdzie huczały wulkany i brzęczały pszczoły,

Złociły się uśmiechy i promienie zorzy.

Rymy w strofie mogą się łączyć w jeden asonans:

As armas e os barões assinalados,

Que da ocidental praia Lusitana,

Por mares nunca de antes navegados,

Passaram ainda além da Taprobana,

Em perigos e guerras esforçados,

Mais do que prometia a força humana,

E entre gente remota edificaram

Novo Reino, que tanto sublimaram;

(Luís Vaz de Camões, Os Lusíadas)

W szerszym znaczeniu asonansem nazywa się każde współbrzmienie samogłosek wewnątrz wersu, czyli harmonię samogłosek. Dobrym przykładem jest linijka z Alarmu Antoniego Słonimskiego.

Ogłaszam alarm dla miasta Warszawy [o a a a a a a a a a y]