Autochton (stgr. αὐτόχθων autochthon – „z tej ziemi”, „tuziemiec, tubylec”, od autós „sam” i chthōn „ziemia”[1][2]) – człowiek należący do rdzennej ludności danego obszaru[3][4].

Lapończycy, autochtoni Laponii.

W odróżnieniu od ludności autochtonicznej mówi się o ludności napływowej[3].

Według profesora Andrzeja Saksona, socjologa specjalizującego się w badaniach mniejszości etnicznych termin autochton określa także mieszkańca pogranicza polsko-niemieckiego, byłego obywatela III Rzeszy, deklarującego polskie pochodzenie[5]. Termin ten bywał niezrozumiały dla osób nim określanych, bywał też stygmatyzujący. Polskojęzyczni mieszkańcy dawnych Prus Wschodnich pochodzili głównie z Mazowsza, z Kurpiów. W ścisłym tego słowa znaczeniu autochtonami nie byli. Pomimo tego, ze względów propagandowych termin ten od 1945 był narzucany przez władze PRL. Za rdzennych (autochtonicznych) mieszkańców tych terenów uznać należałoby Prusów.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. autochton, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-02-08].
  2. Władysław Kopaliński: autobiografia; autochton; autochtoniczny. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-02)].
  3. a b Autochton, [w:] Pojęcia stosowane w statystyce publicznej [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2021-08-11].
  4.   autochton [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN.
  5. Andrzej Sakson, Mazurzy – społeczność pogranicza, Poznań: Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, 1990.