Wikipedia

Bazylika Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego

Bazylika Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego (łac. Basilica Sanctae Mariae de Ara coeli al Campidoglio, wł. Basilica di Santa Maria in Ara coeli) – zabytkowa bazylika na rzymskim Kapitolu. Kościół tytularny.

Bazylika Santa Maria in Aracoeli
Basilica di Santa Maria in Ara coeli
Kościół tytularny
Ilustracja
Fasada bazyliki wraz z monumentalnymi schodami
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Rzym
4 Piazza del Campidoglio

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

San Marco Evangelista al Campidoglio[1]

Bazylika mniejsza

od niepamiętnych czasów

Wezwanie

Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego

Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika Santa Maria in Aracoeli”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika Santa Maria in Aracoeli”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika Santa Maria in Aracoeli”
Ziemia41°53′38″N 12°29′00″E/41,893889 12,483333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii San Marco Evangelista al Campidoglio oraz kościołem tytularnym, mającym również rangę bazyliki mniejszej[1].

Lokalizacja edytuj

Kościół znajduje się w X Rione Rzymu – Campitelli przy Scala dell'Arce Capitolina 12[1].

Historia edytuj

Zbudowany został w XIII wieku, najprawdopodobniej na miejscu starożytnej świątyni Junony. Do dnia dzisiejszego poświęcony jest senatowi i ludowi rzymskiemu (Senatus Populusque Romanus).

Kościół został zbudowany przez franciszkanów w XIII wieku prawdopodobnie wg projektu Arnolfo di Cambio[2]. Został konsekrowany w 1268 roku, jednak nadal trwały prace nad jego ukończeniem[3]. Zakonnicy zachęcali darczyńców do budowania kaplic bocznych, co zaowocowało ich sporą liczbą[3].

W roku 1348 z inicjatywy Coli di Rienzi[a] dobudowano schody jako wotum dziękczynne dla Matki Bożej za powstrzymanie epidemii dżumy[3][2]. Schody zaprojektował Lorenzo di Simone di Andreozzo[3].

Przebudowa kościoła miała miejsce w latach 1467–1472[2]. W latach 1534–1549 dodano zakrystię i obecnie istniejącą dzwonnicę[3]. Z kolei w 1564 roku wyburzono absydę zdobioną malowidłami Pietro Cavalliniego, usunięto schola cantorum oraz przebito nowe wejście boczne[2]. Z kolei w 1689 roku podczas renowacji zaślepiono niektóre okna oraz zmieniono dekorację nawy głównej[2].

W 1412 roku w gzymsie świątyni zainstalowano zegar, który następnie w 1728 roku został przesunięty na środek fasady, a w 1806 został usunięty[3].

Architektura i sztuka edytuj

Schody prowadzące do bazyliki składają się ze 124 marmurowych stopni, płyty do których pochodzą z różnych starożytnych budynków[3].

 
Schody do bazyliki
 
Dzwonnica


22 kolumny, pochodzące z różnych antycznych budowli, dzielą wnętrze na trzy nawy. Wspaniały barokowy ołtarz główny zawiera obraz Matki Bożej. Strop ozdobiony jest freskiem upamiętniającym bitwę pod Lepanto, zamówionym przez papieża Grzegorza XIII. Posadzka została wykonana przez Cosmatich.

 
Wnętrze bazyliki
 
Ołtarz główny
 
Sufit


W pierwszej kaplicy po prawej stronie znajdują się freski Pinturicchia przedstawiające sceny z życia świętego Bernardyna ze Sieny. Wewnątrz znajdują się między innymi posągi kardynała Lodovico d’Albret, grobowiec autorstwa Donatella oraz rzeźba kardynała Matteo d’Acquasparta.

Świątynia znana jest jednak przede wszystkim z Santo Bambino – piętnastowiecznej figurki Dzieciątka Jezus. Według tradycji, była ona wyrzeźbiona z drzewa oliwnego, pochodzącego z Ogrójca. Aktualnie w kościele wystawiona jest kopia, oryginał został skradziony w 1994 roku.

Bazylika Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego
 
Santo Bambino
 
Pietro Cavallini – Madonna z Dzieciątkiem fresk
 
Pinturicchio – św. Bernardyn między św. Ludwikiem i św. Antonim
 
Pinturicchio – Śmierć św. Bernardyna


Kardynałowie prezbiterzy edytuj

Bazylika Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sanctae Mariae de Aracoeli)[4]. Tytuł ten został ustanowiony 10 lipca 1517 roku[4] przez papieża Leona X.

Uwagi edytuj

  1. ↑ W 1354 r. Cola di Rienzi został stracony u stóp tych schodów, co zapoczątkowało zwyczaj tracenia skazańców w tym miejscu.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Chiesa rettoria santa Maria in Aracoeli in Campidoglio w serwisie Diocesi di Roma. [dostęp 2018-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-17)]. (wł.).
  2. ↑ a b c d e Legendarne wzgórza Rzymu – Kapitol na Zagubieni w Rzymie. [dostęp 2018-11-17].
  3. ↑ a b c d e f g Santa Maria in Aracoeli na Churches of Rome. [dostęp 2018-11-17]. (ang.).
  4. ↑ a b Bazylika Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-11-17] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Zobacz też edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bazylika_Matki_Bożej_Ołtarza_Niebiańskiego&oldid=73454906”