Beni Ganc
Beni Ganc, właśc. Binjamin Ganc (hebr. בֵּנִי גַּנְץ, ang. Benny Gantz, ur. 9 czerwca 1959 w Kefar Achim) – izraelski wojskowy i polityk, alluf, oficer dyplomowany Sił Obronnych Izraela, w latach 2011–2015 szef Sztabu Generalnego Sił Obronnych Izraela (raw alluf). Od 2019 lider koalicji Niebiesko-Biali, poseł do Knesetu, od marca do maja 2020 przewodniczący Knesetu. Od 2020 do 2022 roku minister obrony Izraela[1].
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
9 czerwca 1959 |
|---|---|
| Przewodniczący Moc Izraela | |
| Okres |
od 2019 |
| Przynależność polityczna |
Moc Izraela (w ramach koalicji Niebiesko-Biali) |
| Przewodniczący Knesetu | |
| Okres |
od 26 marca 2020 |
| Przynależność polityczna | |
| Następca | |
| Minister obrony | |
| Okres |
od 17 maja 2020 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister sprawiedliwości | |
| Okres |
od 1 stycznia 2021 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| |
 generał (alluf)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
9 czerwca 1959 |
|---|---|
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1977–2015 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Brygada Spadochronowa (1977–1997) |
| Stanowiska |
dowódca Jednostki Szaldag (1989–1992) |
| Główne wojny i bitwy |
Wojna libańska, |
| Późniejsza praca |
polityk, poseł do Knesetu |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Młodość edytuj
Beni Ganc urodził się i dorastał w moszawie Kefar Achim, położonym na równinie Szaron. Matka, Malka, pochodziła z miasta Mezőkovácsháza na Węgrzech, przeżyła hitlerowski obóz koncentracyjny Bergen-Belsen. Ojciec, Nachum, pochodził z Siedmiogrodu w Rumunii[2]. Zimą 1947 na pokładzie statku Chajjim Arlozorow usiłował nielegalnie dostać się do Mandatu Palestyny. 28 lutego statek został zatrzymany przez okręty Royal Navy, a pasażerowie deportowani na Cypr, gdzie wszystkich żydowskich uchodźców z Europy internowano[3]. Po powstaniu w 1948 niepodległego państwa Izrael, ojciec Beniego przyjechał do Ziemi Izraela i przyłączył się do grupy założycieli moszawu Kefar Achim. Tam poznał swoją przyszłą żonę.
Beni Ganc ukończył szkołę z internatem w Ramat ha-Szaron. Następnie uzyskał tytuł licencjata historii na Uniwersytecie Telawiwskim oraz tytuł magistra nauk politycznych na Uniwersytecie Hajfy.
Służba wojskowa edytuj
Brygada Spadochronowa edytuj
W 1977 rozpoczął służbę wojskową w Siłach Obronnych Izraela. Po odbyciu obowiązkowego szkolenia wojskowego został przyjęty do 50 Batalionu w Brygadzie Spadochronowej[4]. Przeszedł szkolenie oficerskie i został dowódcą plutonu spadochroniarzy w 101 Batalionie. W 1980 jako zastępca dowódcy kompanii wziął udział w operacji wojskowej w Libanie. Podczas wojny libańskiej w 1982 Ganc walczył w zachodnich dzielnicach Bejrutu, gdzie zastąpił rannego dowódcę kompanii[5]. W 1983 został dowódcą specjalistycznego batalionu inżynieryjnego (saperów) „Palchan” (hebr. פלחה”ן) Brygady Spadochronowej, do którego zadań należało torowanie drogi natarcia dla brygad i rozbrajanie ładunków wybuchowych. Następnie został zastępcą dowódcy elitarnej jednostki sił specjalnych Szaldag (jednostka Sił Powietrznych Izraela). W 1987 został mianowany dowódcą 890 Batalionu spadochroniarzy Brygady Spadochronowej. Uczestniczył w czterech misjach bojowych przeciwko terrorystom w południowym Libanie[5]. W 1989 objął dowództwo w Jednostce Szaldag. Między innymi zabezpieczał przeprowadzenie operacji Salomon, podczas której ewakuowano Żydów z Etiopii[6]. W 1992 został dowódcą rezerwowej Dywizji Spadochronowej, a w 1994 objął dowództwo Brygady Judei w Dywizji Judei i Samarii. W latach 1995–1997 był dowódcą Brygady Spadochronowej.
W październiku 1997 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie rok później zdobył tytuł magistra bezpieczeństwa narodowego w Waszyngtonie. Ganc jako jeden z nielicznych izraelskich oficerów ukończył elitarny amerykański kurs szkolenia Zielonych Beretów.
Dowództwo Północne edytuj
W 1998 objął dowództwo rezerwowej dywizji w Dowództwie Północnym Sił Obronnych Izraela. W 1999 został dowódcą Dywizji Libanu. W 2000 odpowiadał za wycofanie wojsk ze strefy bezpieczeństwa w południowym Libanie.
W 2000 został mianowany dowódcą Dywizji Judei i Samarii. Podczas jego kadencji, 28 września 2000 wybuchło palestyńskie powstanie intifada Al-Aksa. 1 października przy grobowcu Józefa na przedmieściach Nablusu został postrzelony druzyjski funkcjonariusz izraelskiej straży granicznej Medhat Josef. Ganc nie podjął decyzji o wysłaniu żołnierzy na palestyńskie terytorium i ranny Josef zmarł po 4 godzinach z upływu krwi, nie doczekawszy się pomocy lekarskiej. Kilka dni później, 12 października, doszło do linczu na dwóch izraelskich żołnierzach w Ramallah. Ganc ponownie zwlekał oczekując na decyzje dowództwa nie podejmując samodzielnych decyzji.
Na początku 2001 otrzymał awans na pułkownika i został mianowany dowódcą Korpusu Północnego. Pod koniec 2002 został powołany do Północnego Dowództwa. W dniu 8 listopada 2005 otrzymał stanowisko dowódcy sił lądowych w Północnym Dowództwie. Funkcję tę pełnił podczas II wojny libańskiej. W grudniu 2007 został mianowany attaché wojskowym w Stanach Zjednoczonych.
Sztab Generalny edytuj
W październiku 2009 otrzymał przeniesienie na stanowisko zastępcy szefa Sztabu Generalnego[7].
W dniu 14 lutego 2011 objął stanowisko szefa Sztabu Generalnego Sił Obronnych Izraela i pełnił tę funkcję do dnia 16 lutego 2015, zastąpił go na tym stanowisku raw alluf Gadi Eizenkot.
Polityka edytuj
Przed wyborami parlamentarnymi w kwietniu 2019 roku Ganc stanął na czele nowego ugrupowania – Moc Izraela, które wraz z partią Telem Moszego Ja’alona oraz Jest Przyszłość Ja’ira Lapida, stworzyło koalicję wyborczą Niebiesko-Biali, reprezentującą liberalną klasę średnią[8][9][10]. W razie zwycięstwa ugrupowania w wyborach Ganc miał zostać premierem na 2,5 roku, po tym czasie miał go zmienić Lapid. W wyborach startował z pierwszego miejsca na liście ugrupowania[11], które zdobyło 35 mandatów, tyle co zwycięski Likud[12], który dzięki sukcesowi prawicy w wyborach miał znacznie większe możliwości koalicyjne. W konsultacjach prowadzonych w dniach 15–16 kwietnia przez prezydenta Re’uwena Riwlina kandydatura Ganca na szefa nowego rządu otrzymała, oprócz macierzystego ugrupowania, poparcie Partii Pracy (6) i Merecu (4). Wobec tego, że Ganca popierały ugrupowania mające łącznie 45 posłów, wobec 65, którymi dysponował dotychczasowy premier Binjamin Netanjahu, to on otrzymał misję stworzenia rządu[13][14][15]. Ganc objął mandat posła w dwudziestym pierwszym Knesecie[16].
W wyznaczonym terminie Netanjahu nie udało się sformować rządu, wskutek braku porozumienia z Awigdorem Liebermanem (przewodniczącym partii Nasz Dom Izrael). W związku z tym 29 maja Kneset przegłosował większością 74:25 samorozwiązanie. Nowe wybory parlamentarne zaplanowano na 17 września[17][18], a w nich Niebiesko-Biali zdobyli o jeden mandat więcej (33) niż Likud (32). Niebiesko-Biali wraz z partnerami mogli liczyć na 55 mandatów w Knesecie, a Likud na 54, ale 10 deputowanych skupiającej partie arabskie Zjednoczonej Listy ogłosiło, że nie wejdzie w skład rządu, w związku z czym prezydent Reuwen Riwlin powierzył misję utworzenia rządu Netanjahu. 21 października Netanjahu ogłosił, że rezygnuje ze starań o utworzenie nowego rządu, gdyż Beni Ganc odmówił rozmów o utworzeniu rządu jedności narodowej, argumentując, że Netanjahu grożą zarzuty korupcyjne[19].
26 marca 2020 roku, po długich negocjacjach pomiędzy partiami Ganc zgodził się na utworzenie rządu jedności z Likudem. Krok ten spotkał się ze sprzeciwem Ja’ira Lapida i Moszego Ja’alona, którzy złożyli wniosek o wystąpienie z koalicji Niebiesko-Białych. Ganc zaoferował Netanjahu tekę ministra spraw zagranicznych i stanowisko przewodniczącego Knesetu. W 2021 miałaby nastąpić zamiana na stanowisku premiera. Koalicja bloku prawicowego z Mocą Izraela Beniego Ganca miałaby posiadać w Knesecie 78-79 miejsc[20].
26 marca 2020 roku został wybrany przewodniczącym Knesetu[21]. 17 maja został zaprzysiężony jako minister obrony oraz premier rotacyjny[22]. Od 16 grudnia 2020 pełnił obowiązki również ministra komunikacji, od 1 stycznia 2021 pełnił obowiązki ministra sprawiedliwości, a od 12 stycznia p.o. ministra nauki i technologii[16].
13 czerwca 2021 został zaprzysiężony na wicepremiera oraz ministra obrony w rządzie koalicyjnym Naftalego Bennetta i Ja'ira Lapida[23]. 29 grudnia 2022 przestał być wicepremierem i ministrem obrony. 12 października 2023 r. został ministrem bez teki w rządzie Benjamina Netanjahu https://www.bankier.pl/wiadomosc/Powstal-rzad-jednosci-w-Izraelu-Teraz-czas-na-komisje-wojenna-8628302.html.
Przypisy edytuj
- ↑ Knesset Member Benjamin Gantz [online], Kneset [dostęp 2023-07-04] (ang.).
- ↑ Magyarországi eredetű vezérkari főnök Izraelben? Barak honvédelmi miniszter Beni Ganz tábornokot javasolja vezérkari főnöknek. [w:] Izraeli Hírlevél [on-line]. 2011-02-05. [dostęp 2011-02-16]. (węg.).
- ↑ Wywiad z Netanyahu i Gantzem w poszukiwaniu ich wspólnych korzeni. [w:] Channel 7 [on-line]. 2011-02-14. [dostęp 2011-02-16]. (hebr.).
- ↑ Bader Ahatsha: Optymistyczna nuta. [w:] Israel Defense Forces [on-line]. 2011-02-09. [dostęp 2011-02-16]. (hebr.).
- ↑ a b Avihai Becke4: Ogólny smutek. [w:] Ha-Arec [on-line]. 2002-04-24. [dostęp 2011-02-16]. (hebr.).
- ↑ Ahatsha r’Tu: Generał Benny Gantz dowodzi Shaldag Unit. [w:] Israel Defense Forces [on-line]. 2010-11-22. [dostęp 2011-02-16]. (hebr.).
- ↑ Generał Benny Gantz został mianowany zastępcą szefa Sztabu Generalnego. [w:] Israel Defense Forces [on-line]. 2009-10-01. [dostęp 2011-02-16]. (hebr.).
- ↑ Czy Netanjahu może jeszcze być premierem? Izraelczycy zdecydują we wtorek [online], wyborcza.pl [dostęp 2019-04-05] (pol.).
- ↑ Lists of Candidates. bechirot.gov.il. [dostęp 2019-04-09]. (ang.).
- ↑ Głosuje się na partię, nie na ludzi. Kto walczy o władzę?. tvn24.pl. [dostęp 2019-04-09].
- ↑ Lapid-Gantz-Ya’alon list: ‘Blue and White’. Jedi’ot Acharonot. [dostęp 2019-05-01]. (ang.).
- ↑ Wyniki. bechirot.gov.il. [dostęp 2019-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-11)]. (hebr.).
- ↑ Netanyahu secures majority backing after right-wing parties recommend him as PM. The Times of Israel. [dostęp 2019-04-23]. (ang.).
- ↑ Netanyahu Set to Form Next Government After Most Parties Recommend Him to President. Ha-Arec. [dostęp 2019-04-23]. (ang.).
- ↑ President officially taps Netanyahu to form next government. The Times of Israel. [dostęp 2019-04-23]. (ang.).
- ↑ a b Beni Ganc (ang.) – profil na stronie Knesetu.
- ↑ Benjamin Netanjahu nie stworzył rządu. Będą wybory w Izraelu. rp.pl. [dostęp 2019-05-29].
- ↑ Kneset zdecydował o samorozwiązaniu. Będą nowe wybory w Izraelu. wyborcza.pl. [dostęp 2019-05-29].
- ↑ Netanjahu rezygnuje z formowania nowego rządu [online], TVN24.pl, 21 października 2019 [dostęp 2019-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-24].
- ↑ Raoul Wootliff, Netanyahu and Gantz said forming unity government; Blue and White collapses, „The Times of Israel”, 26 marca 2020 [dostęp 2020-03-26].
- ↑ Gantz voted as new Knesset Speaker, likely paving way for unity government, „i24News”, 26 marca 2020 [dostęp 2020-03-26].
- ↑ The ministers of Israel’s 35th government, „The Times of Israel”, 17 maja 2020 [dostęp 2020-05-17].
- ↑ Thirty-Sixth Government [online], main.knesset.gov.il [dostęp 2022-11-14].