Birwita

rzeka na Litwie i na Białorusi

Birwita (lit. Birvėta; błr. Бірвета, Birwieta; ros. Бирвета, Birwieta) – rzeka na wschodzie Litwy i zachodzie Białorusi, prawy dopływ Dzisny. Ma długość 36,4 km, a razem z rzeką Konciarzyną 68 km.

Birwita
Ilustracja
Rzeka w okolicy Kozian
Kontynent

Europa

Państwo

 Litwa
 Białoruś

Rzeka
Długość 36,4 (z Konciarzyną 68) km
Spadek

0,3

Powierzchnia zlewni

1607 km²

Średni przepływ

10,4 m³/s u ujścia

Źródło
Miejsce jezioro Orszweta
Wysokość

132,3

Współrzędne

55°17′15″N 26°31′24″E/55,287500 26,523333

Ujście
Recypient Dzisna
Miejsce

koło wsi Koziany

Wysokość

124,2

Współrzędne

55°16′55″N 26°52′19″E/55,281944 26,871944

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „źródło”, po prawej znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, po prawej znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Przebieg edytuj

Birwita (była również nazywana Orszweta lub Orżwenta) wypływa od wschodniej strony jeziora Orszweta, które od południa zasila rzeka Konciarzyna. Płynie na wschód przez obszary bagniste i stawy rybne. Po przekroczeniu granicy litewsko-białoruskiej płynie przez Białoruś. Wpada do rzeki Dzisny na południe od Kozian.

W dorzeczu rzeki znajduje się Jezioro Świrskie (na rzece Komajce).

Dopływy edytuj

Prawe dopływy rzeki: Świłka[1], Komajka, Czarny Ruczaj, Miadziołka.

Miejscowości położone nad Birwitą edytuj

Birwita przepływa przez miejscowości: Orszwetę, Kiełpucie, Kluki, Kiakszty, Piwowary, Rymaldziszki.

Historia edytuj

Podczas wojny polsko-rosyjskiej w latach 1577-82 Stefan Batory przeprowadzał w 1579 roku mobilizację w Świrze, gdzie zbierał konnicę, a w Postawach – artylerię. Sądzi się, że oddziały pancerne król przewoził szlakiem wodnym, a mianowicie: Miadziołka – Birwita – Dzisna – zachodnia Dźwina[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Świłka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 701.
  2. Postawy. Kresy północno-wshodnie. [dostęp 2015-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-19)]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj