Bitwa pod Baia
Bitwa pod Baia – bitwa stoczona w nocy z 14 na 15 grudnia 1467 roku pod Baia, pomiędzy siłami hospodara mołdawskiego Stefana Wielkiego i króla węgierskiego Macieja Korwina, zakończona zwycięstwem Mołdawian.
 Bitwa pod Baia, przedstawienie z 1488 | |||
| Czas |
14–15 grudnia 1467 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
zwycięstwo Mołdawian | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
Położenie na mapie Rumunii  | |||
 47°25′13″N 26°13′00″E/47,420278 26,216667
| |||
Do bitwy doszło podczas najazdu Macieja Korwina na państwo mołdawskie. Powodem ataku była chęć ponownego podporządkowania Mołdawii koronie węgierskiej, zwłaszcza wobec odebrania przez Stefana Węgrom ważnego portu czarnomorskiego Kilii w 1465 roku, a także jego ataku na Siedmiogród w 1461 roku (gdzie schronił się jego rywal do korony Piotr Aron, wygnany w 1457 roku)[1].
Król Maciej przekroczył Karpaty i wkroczył na tereny Mołdawii w listopadzie 1467 roku. Zmierzał w kierunku Suczawy i palił kolejne miasta (m.in. Baków i Roman). Zatrzymał się w jednym z głównych miast Mołdawii, Baia, licząc na wsparcie tutejszego mieszczaństwa, głównie pochodzenia niemieckiego, związanego z Węgrami kontaktami handlowymi. Miał też nadzieję na trwałą pamięć o przywilejach jakie korona węgierska przyznała miastu za czasów zwierzchnictwa nad Mołdawią. Baia była poza tym ośrodkiem katolicyzmu w prawosławnej na ogół Mołdawii, tu miało siedzibę katolickie biskupstwo[2].
Siły Stefana Wielkiego początkowo wycofywały się przed wielką armią króla węgierskiego. Dopiero po zatrzymaniu się Macieja w Baia Stefan zaatakował go. W nocy z 14 na 15 grudnia 1467 roku jego siły uderzyły na miasto, zaskakując Węgrów. Wojska Macieja Korwina zostały rozbite, a sam król, ranny, z trudem przedostał się lasami z powrotem do Siedmiogrodu[3].
Po tym ataku Mołdawianie podjęli kilka kolejnych wypraw na Siedmiogród, podczas których wpadł w ich ręce i został stracony Piotr Aron[4].
Było to pierwsze wielkie zwycięstwo Stefana. Powstrzymało ono na kilkadziesiąt lat węgierskie zapędy podporządkowania sobie Mołdawii[5]. W dziękczynieniu za sukces hospodar Stefan Wielki ufundował w Baia cerkiew zwaną "białą"[6].
Przypisy edytuj
- ↑ R.W. Seton-Watson: A History of the Roumanians. CUP Archive, 1934, s. 43. [dostęp 2012-11-04].; Laurenţiu Rădvan: At Europe's Borders: Medieval Towns in the Romanian Principalities. Leiden: Koninklijke Brill NV, 2010, s. 461, seria: East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450. 4. ISBN 978-90-04-18010-9. [dostęp 2012-11-04].
- ↑ Laurenţiu Rădvan: At Europe's Borders: Medieval Towns in the Romanian Principalities. Leiden: Koninklijke Brill NV, 2010, s. 461–462, seria: East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450. 4. ISBN 978-90-04-18010-9. [dostęp 2012-11-04].
- ↑ R.W. Seton-Watson: A History of the Roumanians. CUP Archive, 1934, s. 43–44. [dostęp 2012-11-04].; Tony Jaques: Battles and Sieges: A Guide to 8,500 Battles from Antiquity through the Twenty-first Century. T. 1: A–E. Westwood: Greenwood Press, 2007, s. 98. ISBN 0-313-33537-0. [dostęp 2012-11-04].
- ↑ Juliusz Demel: Historia Rumunii. Wyd. II. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 1986, s. 132. ISBN 83-04-01553-6.
- ↑ R.W. Seton-Watson: A History of the Roumanians. CUP Archive, 1934, s. 44. [dostęp 2012-11-04].
- ↑ Witold Korsak, Jacek Tokarski: Rumunia. Wydawnictwo Pascal, 2004, s. 228, seria: Przewodnik Pascala. ISBN 83-7304-380-2.