Carlo Maria Buonaparte, fr. Charles-Marie Bonaparte (ur. 29 marca 1746 w Ajaccio, zm. 24 lutego 1785 w Montpellier) – włoski prawnik i dyplomata, który był ojcem Cesarza Francuzów Napoleona I, a także Józefa Bonapartego – króla Neapolu i Hiszpanii, Ludwika – króla Holandii, Lucjana, Hieronima, Elizy i Karoliny. Był dziadkiem Napoleona II i Napoleona III.

Carlo Buonaparte
Ilustracja
Herb
Herb rodowy Buonapartów
Rodzina

Bonapartowie

Data i miejsce urodzenia

29 marca 1746
Ajaccio

Data i miejsce śmierci

24 lutego 1785
Montpellier

Ojciec

Giuseppe Maria Buonaparte

Matka

Maria Anna Saveria Paravicini

Żona

Letycja Buonaparte

Dzieci

Józef Bonaparte, Napoleon I,
Ludwik Bonaparte,
Lucjan Bonaparte,
Hieronim Bonaparte,
Eliza Bonaparte,
Paulina Bonaparte,
Karolina Bonaparte

Młodość edytuj

Carlo Maria był synem Giuseppe Marii i Marii Anny Saveria Paravicini pochodzących z drobnej szlachty korsykańskiej. W roku 1760 został osierocony przez ojca i wychowaniem chłopca zajął się brat ojca, archidiakon Luciano Buonaparte, który wysłał go na studia prawnicze do Rzymu i Pizy, gdzie Carlo uzyskał doktorat. W wieku lat 18 Carlo Maria powrócił na Korsykę i zawarł związek małżeński z (prawdopodobnie, istnieje rozbieżność dat) czternastoletnią Letycją Ramolino. Małżonkowie doczekali się trzynastu potomków, z których ośmioro dożyło wieku dorosłego.

Powstanie na Korsyce edytuj

W czasie powstania o niepodległość Korsyki kierowanego przez Pasquale Paoli (1768) małżonkowie Buonaparte stali po stronie powstańców, ale nie udali się wraz z nim na wygnanie do Anglii w roku 1769, lecz pozostali na Korsyce i przyłączyli się do partii profrancuskiej. Carlo Maria zdobył przychylność francuskiego gubernatora Marboeufa i został mianowany radcą królewskim, asesorem w sądzie w Ajaccio i otrzymał potwierdzenie szlachectwa, co mu umożliwiło umieszczenie części dzieci w ekskluzywnych zakładach wychowawczych we Francji, finansowanych ze szkatuły królewskiej.

We Francji był tylko trzy razy w życiu: w 1778, odwożąc synów Napoleona i Józefa do instytutu w Autun, w 1783, jadąc z dziećmi Lucjanem i Elizą do szkół w Saint-Cyr oraz w listopadzie 1784 na procesie w Montpellier. W tym mieście zmarł w lutym 1785 na raka żołądka.

Pochowany został w Montpellier, syn Lucjan przeniósł zwłoki około 1800 do Saint-Leu. W roku 1851 przeniesione zostały do Ajaccio, zaś po wybudowaniu przez Napoleona III Kaplicy Cesarskiej przy katedrze w Ajaccio (1861) złożone tam obok małżonki.

Dalsza rodzina edytuj

Siostra stryjeczna Carla Marii, Isabella Maria Buonaparte, poślubiła korsykańskiego szlachcica Ludwika Antoniego Ornano. Syn tej pary, hrabia Filip-Antoni d’Ornano, został później marszałkiem Francji i drugim mężem Marii Walewskiej.

Bibliografia edytuj

  • Biographie Générale, 1–48, Paris 1866