Czas protrombinowy
Czas protrombinowy (PT) służy do oceniania zewnątrzpochodnego układu krzepnięcia. Jego wartość jest zależna od stężenia w osoczu krwi takich czynników krzepnięcia jak: czynnik II, czynnik V, czynnik VII, czynnik X i fibrynogenu.
Inne nazwy to: czas rekalcynacji osocza (w skrócie: czas rekalcynacji) i czas krzepnięcia osocza po uwapnieniu (w skrócie: czas krzepnięcia po uwapnieniu).
Metoda oznaczenia edytuj
Do osocza cytrynianowego dodaje się preparat czynnika tkankowego (TF) aby aktywować czynnik VII. Dzięki związaniu jonów wapnia przez kwas cytrynowy[1] nie następuje aktywacja czynnika X przez VIIa (aktywowany czynnik VII), gdyż jony wapnia są potrzebne w tym etapie. Po inkubacji mierzy się czas od dodania jonów wapnia (co przy obecnym VIIa aktywuje czynnik X) do skrzepnięcia próbki.
Sposoby wyrażenia czasu protrombinowego edytuj
Czas protrombinowy możemy wyrazić jako:
- różnicę w sekundach pomiędzy PT osoby badanej i osocza kontrolnego
- procent aktywności protrombiny wyliczany z krzywej rozcieńczeń osocza prawidłowego
- procentowy wskaźnik czasu protrombinowego - wskaźnik Quicka
- współczynnik czasu protrombinowego wyrażony w sekundach
- międzynarodowy współczynnik znormalizowany - INR
Wartości prawidłowe edytuj
- 12 - 16 sek.
- 0,85 - 1,15 INR (2-3 INR zakres terapeutyczny)
- 70% - 130% wskaźnik Quicka
Wydłużenie czasu protrombinowego edytuj
- wrodzone niedobory czynników II, V, VII, X
- przewlekłe choroby miąższu wątroby
- leczenie lub przedawkowanie (zatrucie) antagonistami witaminy K lub pochodnymi kumaryny stosowanymi w celach deratyzacyjnych.
- niedobory witaminy K
- Nowe doustne leki przeciwzakrzepowe, w szczególności inhibitory Xa, w mniejszym stopniu trombiny.
- DIC
- znaczne niedobory fibrynogenu
- dysfibrynogenemie
- białaczka
- mocznica
- choroba Addisona-Biermera
- niesteroidowe leki przeciwzapalne
Skrócenie czasu protrombinowego edytuj
- zakrzepica
- trombofilia
- zwiększona aktywność czynnika VII
- okres okołoporodowy
Przypisy edytuj
- ↑ Ernst Mutschler: Farmakologia i toksykologia. Wrocław: MedPharm Polska, 2010, s. 539. ISBN 978-83-60466-81-0.
Bibliografia edytuj
- Andrzej Szczeklik (red.): Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom I. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, s. 30-31. ISBN 83-7430-031-0.
