Dżabir Ibn Hajjan

islamski lekarz i alchemik

Dżabir Ibn Hajjan (arab. جابر بن حیان, w średniowiecznej Europie znany jako Geber[1]; ur. ok. 720 w Tusie, Persja; zm. ok. 813 w Kufie w dzisiejszym Iraku) – arabski alchemik i lekarz. Swą działalność prowadził na dworze Haruna ar-Raszida, kalifa Bagdadu.

Dżabir Ibn Hajjan na średniowiecznym, europejskim wizerunku

Przypisuje mu się autorstwo wielu alchemicznych traktatów i teorii, jednak zważywszy, że jego nazwiskiem podpisywali się inni autorzy, w wielu przypadkach jest to wątpliwe. Według jednej z jego teorii metale (między innymi złoto) można otrzymać przez zmieszanie siarki i rtęci w określonych proporcjach (ta teoria stała się podstawą teorii flogistonu). Jego teksty zawierały opisy takich związków chemicznych, jak kwas cytrynowy i kwas octowy[2]. Niekiedy Geberowi przypisuje się także odkrycie kwasu siarkowego i kwasu azotowego. Nie ma na to jednak dowodów i pogląd ten wynika z przypisywaniu Geberowi prac tzw. Pseudo-Gebera[3][4]

Przypisy edytuj

  1. Geber, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-02].
  2. Chemical Compounds. Thomson Gale, 2006, s. xxii. ISBN 1-4144-0467-0.
  3. http://www.chemicke-listy.cz/docs/full/2002_12_05.pdf
  4. Newman W., The Summa Perfectionis..., Leiden 1991, s. 57.