David Prowse
David Charles Prowse[1] (ur. 1 lipca 1935 w Bristolu[1], zm. 28 listopada 2020 w Londynie[2]) – brytyjski aktor filmowy, kulturysta i sztangista, wcielał się w postać Dartha Vadera.
 David Prowse (2013) | |
| Imię i nazwisko |
David Charles Prowse |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1 lipca 1935 |
| Data i miejsce śmierci |
28 listopada 2020 |
| Zawód |
aktor, kulturysta, sztangista |
| Współmałżonek |
Norma E. Scammell (1963–2020; jego śmierć) |
| Lata aktywności |
1956–2017 |
| Odznaczenia | |
| |
| Strona internetowa | |
Życiorys edytuj
Urodził się i wychowywał w Bristolu, gdzie uczęszczał do Bristol Grammar School[3][4]. Miał 201 cm wzrostu[5]. Od 13. roku życia zmagał się z wczesną chorobą zwyrodnieniową stawów[6]. W wieku 16 lat rozpoczął podnoszenie ciężarów i z powodzeniem brał udział zawodach w podnoszeniu ciężarów, został mistrzem kraju w tej dziedzinie pięć lat później, utrzymując tytuł przez dwa lata[6].
Występował w roli Dartha Vadera w filmach z serii Gwiezdne wojny George’a Lucasa[7]. Głosu postaci użyczał jednak James Earl Jones, gdyż według wielu osób głos i akcent Prowse’a nie pasowały do postaci Dartha Vadera[1]. Prowse nie brał też udziału w scenach walk, gdyż podczas ich kręcenia przypadkowo niszczył kije służące za miecze świetlne[1]. Zamiast niego w scenach walk występował szermierz Bob Anderson[1].
W Wielkiej Brytanii znany jest również jako Green Cross Code Man, czyli Zielony Znak Drogowy, nauczający dzieci jak właściwie zachować się na drodze. Za udział w brytyjskiej kampanii bezpieczeństwa ruchu drogowego wśród dzieci, prowadzonej w latach 1971–1990 został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego V klasy (MBE)[1].
Przygotowywał Christophera Reeve’a do tytułowej roli w filmie Superman[8]. 3 października 2004 był gościem specjalnym na konwencie sci-fi w Wielkiej Brytanii.
Był w wieloletnim konflikcie z George’em Lucasem[9][10][11], który w 2010 zakazał mu uczęszczać na jakiekolwiek zdarzenia związane z Gwiezdnymi wojnami[12][13]. Mimo to, we wrześniu 2010 roku odwiedził Polskę będąc specjalnym gościem fanowskiego konwentu StarForce[14][15].
Zmarł 28 listopada 2020 w wieku 85 lat po krótkiej walce z chorobą[16][17].
Filmografia edytuj
- Casino Royale (1967) – potwór Frankensteina
- Hammerhead (1968) – George
- Horror Frankensteina (1970) – potwór Frankensteina
- Mechaniczna pomarańcza (1971) – Julian
- Cyrk wampirów (1972) – siłacz
- Frankenstein i potwór z piekła (1974) – potwór
- Jabberwocky (1977) – Czarny Rycerz
- Ludzie, o których zapomniał czas (1977) – kat
- Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja (1977) – Darth Vader
- Jak wam się podoba (1978) – Karol
- Gwiezdne wojny: część V – Imperium kontratakuje (1980) – Darth Vader
- Gwiezdne wojny: część VI – Powrót Jedi (1983) – Darth Vader
- The Kindness of Strangers (2010) – Frank Bryan
Gościnnie edytuj
- Święty (serial telewizyjny) (1962–1969) – Tony
- Doktor Who (serial telewizyjny) (1963–1989) – Minotaur
- Mistrz (serial telewizyjny) (1968) – sztangista
- The Benny Hill Show (serial telewizyjny) (1969) – siłacz
- Kosmos 1999 (serial telewizyjny) (1975–1977) – zachmurzona istota
- Autostopem przez Galaktykę (serial telewizyjny) (1981) – ochroniarz
Odznaczenia edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f David Prowse Biography. Encyclopedia.com. [dostęp 2020-09-20]. (ang.).
- ↑ Mike Barnes: David Prowse, Man Behind the Darth Vader Mask, Dies at 85. „The Hollywood Reporter”, 2020-11-28. [dostęp 2020-11-28]. (ang.).
- ↑ Dave Prowse: Star Wars hopefuls should drop Bristolian accent. BBC. [dostęp 2015-11-04]. (ang.).
- ↑ Tristan Cork: Why Stephen Merchant is planning a biopic of Bristol’s Darth Vader – with a twist. Bristol Live. [dostęp 2019-03-06]. (ang.).
- ↑ David Prowse Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2012-09-18]. (ang.).
- ↑ a b Hal Erickson: David Prowse Biography. AllMovie. [dostęp 2020-11-28]. (ang.).
- ↑ David Prowse. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-11-28]. (ang.).
- ↑ David Prowse Bodybuilder, Actor. „TV Guide”. [dostęp 2012-09-20]. (ang.).
- ↑ Darth Vader Actor Talks George Lucas Conflict, And Why He Didn’t Want To Play Chewbacca. AOL Moviefone. [dostęp 2016-01-23]. (ang.).
- ↑ Anna Slater: How Darth Vader took on the Galactic Forces… and lost. „Daily Express”. [dostęp 2016-01-23].
- ↑ Star Wars week: Why the original Darth Vader is still furious with George Lucas. „The Sun”. [dostęp 2016-01-23]. (ang.).
- ↑ Darth Vader actor David Prowse banned for ‘annoying’ director George Lucas. „The Daily Telegraph”. [dostęp 2016-01-23]. (ang.).
- ↑ David Prowse banned from all Lucasfilm-related Star Wars events. The A.V. Club. [dostęp 2016-01-23]. (ang.).
- ↑ Redakcja, StarForce 2010 – zlot miłośników Gwiezdnych Wojen. Darth Vader w Polsce. (program) [online], Kurier Poranny, 9 września 2010 [dostęp 2020-11-29] (pol.).
- ↑ Nagranie ze spotkania Davida Prowse’a z fanami w trakcie konwentu, wrzesień 2010.
- ↑ Nie żyje David Prowse. Jego Darth Vader przeszedł do historii kina. Onet.pl. [dostęp 2020-11-28]. (pol.).
- ↑ Dave Prowse: Darth Vader actor dies aged 85. BBC News. [dostęp 2020-11-28]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- David Prowse w bazie IMDb (ang.)
- David Prowse w bazie Filmweb
- David Prowse w bazie Notable Names Database (ang.)
- Interview with David Prowse (Darth Vader) (ang.) [dostęp 7 stycznia 2012]
- David Prowse Biography (ang.) [dostęp 7 stycznia 2012]