Dieta zgodna z grupą krwi

Dieta zgodna z grupą krwidieta wykluczająca, której przypisuje się właściwości odchudzająca popularyzowana przez osoby medialne[1]. Założenie diety jest takie, że czynnikiem decydującym o tym jakie produkty podlegają wykluczeniu, jako szkodliwe dla danej osoby, jest grupa krwi w układzie AB0[2]. Teoria o decydującym wpływie grupy krwi na to jakie produkty są zdrowe dla człowieka została opracowana na początku lat 90., jednak popularność zyskała dopiero po 1996 roku i wydaniu przez Petera d'Amato, określającego się jako naturopata, książki Eat Right 4 Your Type[3][4]. Istnieje kilka wersji tej diety, wykluczających różne produkty z czego najbardziej znana jest wersja autorstwa Petera D'Adamo (potocznie nazywanej dietą d'Adamo)[3]. Mimo braku podstaw lub dowodów oraz istnienie dowodów wskazujący na szkodliwość wariantów diety wykluczających produkty roślinne[5] (dla grupy 0) jest uznawana przez jej promotorów za dietę prozdrowotną, a nawet uznają oni dopasowanie diety do grupy krwi jako najważniejszy faktor decydujący o zdrowiu, samopoczuciu i utrzymaniu niskiej wagi[2][6].

Książka Eat Right 4 Your Type w wersji z 1996 zawierała błędy i została zastąpiona wersją z 1997 roku, a następnie wersją z 1998. Błędy głównie polegały na nadinterpretacji badań naukowych lub pomijaniu istotnej części dowodów (cherry picking) na co zwracali uwagę autorzy tychże badań[3][7][6]. Pierwotna wersja nie była wydana w Polsce. Polskie wydanie Jedz zgodnie ze swoją grupa krwi[8] autorstwa Petera d'Amato i Catherine Whitney pochodzi z 1998 roku i jest tłumaczeniem wersji poprawionej. W 1999 została wydana w Polsce książka Jedz zgodnie z grupą krwi autorstwa Joerga Zittlau[9].

Opis edytuj

Dieta zgodna z grupą krwi ma różne wersje w zależności od autorstwa. Wersja d'Adamo opiera się na czterech odmianach zgodnych z typami systemu klasyfikacji układu grupowego AB0, pomijając inne identyfikatory, jak antygen A1, antygen H lub przeciwciała typu Rh[4]. W innych wersjach diety, np. w wersji, którą opisuje Joerg Zittlau, identyfikator jakim jest obecność przeciwciał typu Rh jest uwzględniana[9].

Diety tego rodzaju nie mają niepodważalnego mechanizmu działania. D'Adamo stosując błędne uogólnienia dotyczące częstości występowania osobników z daną grupą krwi w rasach lub społeczeństwach oraz zestawiając te dane ze stereotypowym sposobem żywienia preferowanym w danym społeczeństwie lub dla danej rasy uważa, że grupa krwi ma istotne wpływ na przyswajanie określonych substancji i rozpoznawanie przez organizm innych substancjach jako trucizny[4][2]. Tymi truciznami według d'Amanto są lektyny.

Uogólnienie dotyczące występowania danej grupy krwi dla danej rasy bazują na podziale ludzkości na 13 ras o różnej dystrybucji genów warunkującej grupy krwi, który to podział opracował William C. Boyd.

D'Adamo i inni autorzy na podstawie stereotypowego sposobu odżywiana w obrębie każdej z 13 ras, poprzez generalizację wyróżniają 4 lub rzadziej 8 (uwzględnienie czynnika Rh) preferowane rodzaje diety wykluczającej dla ludzi z daną grupą krwi:

  • Posiadacze grupy krwi 0 klasyfikowani są przez D'Adamo jako łowcy lub pierwotni co autor tłumaczy hipotezą uznającą tę grupę za najstarszą[8] (hipoteza ta była uznana w czasie gdy wydana została pierwsza wersja książki D'Adamo) i charakterystyczną dla rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej i dla Eskimosów. Obecnie obowiązujące są hipotezy odmienne ponieważ wiadomo, że grupa krwi A jest starsza od grupy 0[10][11]. Dla osób z tą grupa krwi D'Adamo zaleca spożywanie mięsa, w przewadze mięsa czerwonego oraz wykluczenie większości warzyw oraz zbóż. Dieta tego rodzaju jest w rzeczywistości dietą szkodliwą dla ludzi, bez względu na grupę krwi, ponieważ powoduje niedobór niektórych mikroskładników, jak witamina B7, której niedobór jest typowy dla diet niezbilansowanych[3][12]. Ten rodzaj diety powoduje znaczy wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory jelita grubego[5].
  • Grupa krwi A jest określana jako grupa społeczności rolniczych lub agrarnych. D'Adamo błędnie uznał, że pojawiła się ona wraz z początkami rolnictwa czyli około 20 tys. lat temu[8]. Obecnie wiadomo, że grupa ta jest znacznie starsza oraz że jej pojawienie się nie ma związku z rozwojem rolnictwa, na podstawie tego, że grupa również u pozostałych człekokształtnych[10][13]. Jej posiadaczom D'Adamo rekomenduje dietę pozbawioną mięsa i części innych produktów zwierzęcych co stanowi rodzaj diety zbliżonej do wegetariańskiej. Dieta ta uznawana jest za najzdrowszą spośród proponowanych przez D'Adamo i powoduje szybką utratę wagi. W tej diecie również jednak występują niedobory niektórych mikroskładników typowych dla diet wykluczających[2][6][12].
  • Grupa krwi B nazwana jest nomadyczną. Autor twierdzi, że jej początek nastąpił około 10 tys. lat temu, a także że ten typ posiada silniejszy system immunologiczny i wszechstronniejszy system trawienny. Uważa, że ludzie z grupą krwi B są jedynymi przedstawicielami gatunku ludzkiego zdolnymi do żywienia się produktami mlecznymi. Przeczą temu wyniki badań mówiące, że pomimo najwyższego procentu posiadaczy grupy B w Azji, właśnie wśród mieszkańców tego kontynentu najczęstsza jest nietolerancja laktozy.
  • Grupa krwi AB została opisana jako enigma. D'Adamo wierzy, że jest to twór bardzo współczesny, bo powstały około tysiąc lat temu. Jeśli chodzi o dietę, to tej grupie zaleca zbalansowanie dozwolonych produktów między grupami A i B.

Przypisy edytuj

  1. Eleanor J Baldwin, Fad diets in diabetes, „The British Journal of Diabetes & Vascular Disease”, 4 (5), 2004, s. 333–337, DOI10.1177/14746514040040050901, ISSN 1474-6514 [dostęp 2020-05-03] (ang.).
  2. a b c d Leila Cusack i inni, Blood type diets lack supporting evidence: a systematic review, „The American Journal of Clinical Nutrition”, 98 (1), 2013, s. 99–104, DOI10.3945/ajcn.113.058693, ISSN 0002-9165 [dostęp 2020-05-03] (ang.).
  3. a b c d Kelsey Miller, The Craziest Diet Fad We're Still Doing [online], www.refinery29.com [dostęp 2020-05-03] (ang.).
  4. a b c D'Adamo, Peter J. (1997-01-06). Eat Right 4 Your Type. Putnam Adult. ISBN 978-0399142550
  5. a b Doris S.M. Chan i inni, Red and processed meat and colorectal cancer incidence: meta-analysis of prospective studies, „PLoS One”, 6 (6), 2011, e20456, DOI10.1371/journal.pone.0020456, ISSN 1932-6203, PMID21674008, PMCIDPMC3108955 [dostęp 2020-05-13].
  6. a b c David C K Roberts, Quick weight loss: sorting fad from fact, „Medical Journal of Australia”, 175 (11-12), 2001, s. 637–640, DOI10.5694/j.1326-5377.2001.tb143759.x, ISSN 0025-729X [dostęp 2020-05-03] (ang.).
  7. Steve Henry, Bo Samuelsson, ABO POLYMORPHISMS AND THEIR PUTATIVE BIOLOGICAL RELATIONSHIPS WITH DISEASE, PUBLISHED BY IMPERIAL COLLEGE PRESS AND DISTRIBUTED BY WORLD SCIENTIFIC PUBLISHING CO., lipiec 2000, s. 15–103, DOI10.1142/9781848160309_0002, ISBN 978-1-86094-196-2 [dostęp 2020-05-03] (ang.).
  8. a b c Catherine Whitney (Catherine A.), Jedz zgodnie ze swoją grupą krwi : cztery grupy krwi, cztery diety, Warszawa: MADA, 1998, ISBN 83-86170-34-4, OCLC 40949173 [dostęp 2020-05-03].
  9. a b Dariusz Łyżnik, Jedz zgodnie z grupą krwi : nowa formuła zdrowia, Warszawa: Wydawnictwo Interspar, 2002, ISBN 83-87777-69-2, OCLC 751331163 [dostęp 2020-05-03].
  10. a b Dariush D FARHUD, Marjan ZARIF YEGANEH, A Brief History of Human Blood Groups, „Iranian Journal of Public Health”, 42 (1), 2013, s. 1–6, ISSN 2251-6085, PMID23514954, PMCIDPMC3595629 [dostęp 2020-05-11].
  11. Which human blood group evolved first? [online], BBC Science Focus Magazine [dostęp 2020-05-11] (ang.).
  12. a b Jayson B Calton, Prevalence of micronutrient deficiency in popular diet plans, „Journal of the International Society of Sports Nutrition”, 7, 2010, s. 24, DOI10.1186/1550-2783-7-24, ISSN 1550-2783, PMID20537171, PMCIDPMC2905334 [dostęp 2020-05-13].
  13. W.W. Socha, Blood groups of apes and monkeys: current status and practical applications, „Laboratory Animal Science”, 30 (4 Pt 1), 1980, s. 698–702, ISSN 0023-6764, PMID6775134 [dostęp 2020-05-13].