Dobór grupowy
Dobór grupowy – mechanizm ewolucji biologicznej, w którym dobór naturalny oddziałuje na całe grupy osobników, a nie wyłącznie na pojedyncze osobniki lub geny.
Mechanizm edytuj
Polega on na faworyzacji (a co za tym idzie – rozpowszechnianiu) alleli korzystnych dla populacji, pomimo ich szkodliwości dla osobnika[1][2] (tzw. altruizm genetyczny)[3] na skutek międzypopulacyjnej konkurencji wewnątrzgatunkowej[2].
Historia edytuj
Koncepcja spopularyzowane m.in. przez Vero C. Wynne-Edwardsa[4]. Przez długi czas odrzucana w biologii ewolucyjnej, szukającej wyjaśnień w doborze osobniczym[5]. Koncepcja zyskała na popularności w ostatnich dekadach w postaci wielopoziomowego doboru grupowego[6].
Wielopoziomowy dobór grupowy edytuj
Rozwinięciem koncepcji doboru grupowego jest wielopoziomowy dobór grupowy[5]. Zakłada on wielopoziomowość ewolucji - osobniki konkurują między sobą w ramach grup, a grupy konkurują między sobą w ramach większych grup. Zgodnie z nim grupy złożone z altruistycznych osobników mogą być preferowane przez dobór przy istnieniu konkurencji między grupami, prowadząc do wzrostu częstości altruistycznych osobników w populacji[7]. Analogiczny proces może zachodzić na wyższych szczeblach organizacyjnych (grupy grup). Koncepcja ta stosowana jest do wyjaśnienia ewolucji kulturowej zachowań sprzyjających spójności grupowej (religia, muzyka) i różnic międzygrupowych[7], a także formowania się państw i imperiów[8].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 31, ISBN 978-83-01-16530-7.
- ↑ a b Grażyna Łabno: Ekologia. Słownik encyklopedyczny. Warszawa: Wydawnictwo Europa, 2006, s. 64. ISBN 83-7407-017-X.
- ↑ Jerzy Dzik: Ewolucja. Warszawa: 2006, s. 19.
- ↑ John Maynard Smith. Commentary. Group selection. „The Quarterly Review of Biology”. 51 (2), s. 277-283, czerwiec 1976. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).
- ↑ a b David Sloan Wilson, Elliott Sober. Reintroducing group selection to the human behavioral sciences. „Behavioral and Brain Sciences”. 17 (4), s. 585-608, 1994. DOI: 10.1017/S0140525X00036104. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).
- ↑ group selection, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-07-31] (ang.).
- ↑ a b David Sloan Wilson, Mark Van Vugt, Rick O'Gorman. Multilevel Selection Theory and Major Evolutionary Transitions. Implications for Psychological Science. „Current Directions in Psychological Science”. 17 (1), s. 6-9, 1.02.2008. DOI: 10.1111/j.1467-8721.2008.00538.x. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).
- ↑ Peter Turchin. Warfare and the Evolution of Social Complexity: A Multilevel-Selection Approach. „Structure and Dynamics”. 4 (3), s. c6-9, 7.11.2010. DOI: 10.5070/SD943003313. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).