DC-1 (Douglas Commercial 1) – amerykański prototypowy samolot pasażerski. Pierwszy samolot z linii Douglas Commercial. Wyprodukowano tylko 1 egzemplarz. Na jego bazie zbudowano wersję produkcyjną DC-2.

Douglas DC-1
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

Douglas Aircraft Company

Typ

samolot prototypowy i eksperymentalny

Konstrukcja

metalowa

Załoga

2

Historia
Data oblotu

1 lipca 1933

Liczba egz.

1

Dane techniczne
Napęd

2 gwiazdowe Wright Cyclone SGR-1820F

Wymiary
Rozpiętość

17,06 m

Długość

18,28 m

Wysokość

4,88 m

Masa
Własna

5.170 kg

Startowa

7.938 kg

Osiągi
Prędkość maks.

373 km/h

Pułap

7.010 m

Dane operacyjne
Liczba miejsc
12
Użytkownicy
Trans World Airlines

Historia edytuj

Geneza edytuj

31 marca 1931 roku, należący do linii lotniczej Transcontinental and Western Air (późniejsze Trans World Airlines) Fokker F-10 z sześcioma pasażerami na pokładzie i dwuosobową załogą, rozbił się tuż po starcie z lotniska w Kansas City w Missouri. Wszyscy obecni na pokładzie zginęli. Przyczyną katastrofy było urwanie się drewnianego skrzydła samolotu w trakcie lotu. Katastrofa odbiła się szerokim echem w ówczesnej amerykańskiej prasie. Na pokładzie znajdował się ceniony gracz a następnie trener drużyny futbolowej Uniwersytetu w Notre Dame, Knute Rockne. Efektem katastrofy było wydanie przez amerykański nadzór lotniczy przepisów, nakładających na przewoźników obowiązek częstej kontroli drewnianych struktur skrzydeł ówczesnych samolotów pasażerskich. Kontrole były na tyle czasochłonne i kosztowne, iż doprowadziły do niemal całkowitego wycofania z obsługi pasażerskich połączeń lotniczych maszyn o drewnianej konstrukcji, takich jak np. Fokker F-10. Ich miejsce zajęły pasażerskie maszyny o wytrzymalszej, metalowej konstrukcji. Chcąc ratować swoją reputacje i będąc zmuszonym do odnowienia swojej floty, TWA rozpoczęła poszukiwania następców maszyn o drewnianej konstrukcji, głównie był to model Fokker F.VII. W kręgu zainteresowań znalazł się metalowy Boeing 247. Jednak z powodu przejęcia całej produkcji przez Boeing Air Transport, późniejsze linie United Airlines, samolot był poza zasięgiem TWA[1].

Projekt edytuj

Brak możliwości pozyskania istniejącej już konstrukcji, skłoniły TWA do rozpisania konkursu na całkowicie nowy samolot pasażerski. Wymagania jakie stawiały przed nową maszyną TWA obejmowały metalową konstrukcję skrzydeł i kadłuba, trzy silnik Wasp o mocy 500 - 550 KM, maksymalną masę startową rzędu 6440 kg. Zdolność do lotów nocnych, pojemność zbiorników paliwa umożliwiająca lot na odległość 1737 km z prędkością 241 km/h. Prędkość maksymalna miała wynosić 297 km/h a przelotowa 235 km/h. Samolot z dwuosobową załogą miał zabierać na pokład dwunastu pasażerów. Wyposażenie miało obejmować chowane podwozie. TWA wymagała również aby samolot mógł się utrzymać w powietrzu i bezpiecznie wylądować z niesprawnym jednym silnikiem. Dostarczony przez Douglasa prototyp przewyższał te wymagania, mimo wyposażenia w jedynie 2 silniki. Samolot wyposażony był w śmigła z łopatami o zmiennym skoku. Komfort pasażerów zwiększony był przez wytłumienie kabiny[1].

Podczas półrocznego testowania samolot odbył ponad 200 lotów, które wykazały wyższość DC-1 nad popularnymi samolotami tamtego okresu (Fokker F.VII, Ford Trimotor). DC-1 był w stanie przelecieć Stany Zjednoczone, z zachodniego na wschodnie wybrzeże, w 13 godzin i 5 minut. W kwietniu 1935 pobił rekord prędkości na trasie z Los Angeles do Nowego Jorku, pokonując ją w czasie 11 godzin i 5 minut[2].

TWA zaakceptowało prototyp, z pewnymi modyfikacjami (zwiększenie liczby miejsc do 14, mocniejsze silniki) i złożyło zamówienie na 20 sztuk[3]. Doprowadziło to do powstania DC-2[4].

W 1935 samolot został sprzedany hiszpańskim liniom Líneas Aéreas Postales Españolas. W 1940 uległ wypadkowi i nie został naprawiony[5].

Przypisy edytuj

  1. a b Michał Petrykowski, DC-1 - początek legendy, "Lotnictwo", nr 9 (2013), s. 82-85, ISSN 1732-5323
  2. DC-1 Commercial Transport. [w:] History, Products [on-line]. Boeing. [dostęp 2009-12-29]. (ang.).
  3. Douglas Aircraft Builds the DC-1 and DC-2. [w:] U.S. Centennial of Flight [on-line]. NASA. [dostęp 2009-12-29]. (ang.).
  4. Samoloty niezapomniane modele 2013 ↓, s. 51.
  5. Flight Safety Foundation. Flight Safety Foundation. [dostęp 2023-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-08)]. (ang.).

Bibliografia edytuj