Echo 1A

Amerykański satelita łącznościowy

Echo 1A (Echo 1) – amerykański pasywny satelita łącznościowy. Drugi, po Echo 1, ale tym razem udany, eksperyment NASA z dziedziny telekomunikacji satelitarnej. Metalizowany balon o średnicy 30 m, odbijający sygnały radiowe w celu badania atmosfery (wyznaczenie gęstości powietrza na znacznych wysokościach) i eksperymentów z zakresu nawigacji. Po raz pierwszy systematycznie wyznaczono gęstość powietrza na wysokości od 650 do 1500 km. Na wysokości 1500 km okazało się, że wynosi ona 1,1*10−18 g/cm³. Echo 1A był widzialny z Ziemi nieuzbrojonym okiem (0,4 do 1m).

Echo 1A
Ilustracja
Inne nazwy

A 11

Indeks COSPAR

1960-009A

Państwo

 Stany Zjednoczone

Zaangażowani

NASA

Rakieta nośna

Thor Delta

Miejsce startu

Cape Canaveral Air Force Station

Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum

1524 km

Apogeum

1684 km

Okres obiegu

118,3 min

Nachylenie

47,2°

Mimośród

0,010016

Czas trwania
Początek misji

12 sierpnia 1960 09:39:43 UTC

Powrót do atmosfery

24 maja 1968

Wymiary
Kształt

kulisty

Wymiary

śr. 30,48 m, grub. 12,7 nm

Masa całkowita

180 kg

Mimo że idea pasywnej komunikacji satelitarnej została zarzucona, eksperymenty z balonami serii Echo przyniosły wiele cennych doświadczeń w zakresie śledzenia obiektów w przestrzeni kosmicznej. Statek zademonstrował możliwość przekazywania transkontynentalnych i interkontynentalnych rozmów telefonicznych, sygnałów radiowych i telewizyjnych, w pasmie mikrofal.

Istnieją też opinie[1], że satelity Echo (również Echo 1A i Echo 2) miały służyć także celom militarnym, jako astronomiczny punkt odniesienia dla precyzyjnego wyznaczenia położenia geograficznego Moskwy. Te precyzyjne pomiary miały rzekomo być wykorzystane do wycelowania rakiet balistycznych.

Budowa i działanie edytuj

Satelita został wyprodukowany przez przedsiębiorstwa Sheldahl i Grumman dla Langley Research Center, ośrodka NASA. Powłoka balonu Echo 1A była wykonana ze sztucznego tworzywa Mylar o grubości 12,7 nm. Powłoka ta została pokryta warstwą aluminium (glinu) grubości 0,2 nm o łącznej masie tylko 2 kg, dzięki czemu zdolność odbijania promieniowania wynosiła aż 98%. Cały balon miał masę 62 kg. Przy starcie był on złożony w pojemniku magnezowym o średnicy 67 cm, który po wejściu na orbitę został rozsadzony wyzwalając ładunek. Wkrótce potem powłoka balonu rozwinęła się dzięki zawartym we wnętrzu resztkom powietrza, a następnie na skutek wyparowania 5 kg kwasu benzoesowego i 9 kg antrachinonu. Ciśnienie wewnątrz powłoki wynosiło zaledwie 3x10−6 atmosfery, wystarczyło jednak dla nadania balonowi kształtu kuli. Kształt ten był niestety nietrwały. Dziurawienie powłoki przez mikrometeoryty powodowało powolne ulatnianie się gazów. Poza tym przy każdorazowym wejściu w cień Ziemi w ciągu kilku minut temperatura balonu spadała ze 115 do –62 °C, powodując przejście zawartych w niej par organicznych w stan stały. Przez to na powierzchni satelity powstawały fałdy i wklęśnięcia. Energię elektryczną zapewniało 70 ogniw słonecznych ładujących 5 akumulatorów NiCd. Na potrzeby telemetrii używano nadajnika radiowego na częstotliwości 107,9 MHz. W początkowym okresie satelita był stale w zasięgu promieni Słońca, od 22 sierpnia zaczął wchodzić w cień Ziemi przy każdym okrążeniu. Najdłuższy okres „nocy” wypadł w grudniu 1960 roku (30 minut przy każdym okrążeniu). Następnie czasookres ten znowu uległ skróceniu. Dnia 10 września umilkły wysyłane nieprzerwanie sygnały satelity. Odbierane były tylko sygnały w okresie, gdy satelita znajdował się poza cieniem Ziemi. Oznaczało to wyczerpanie baterii chemicznych, funkcjonowały już tylko baterie słoneczne[2].

Odbijane sygnały miały mieć częstotliwość 960 i 2390 MHz.

Przypisy edytuj

  1. Angle of Attack: Harrison Storms and the Race to the Moon M. Gray, s. 5-6, W. W. Norton & Co Inc, 1992, ISBN 0-393-01892-X.
  2. Władysław Geisler. Nowości ze świata. „Astronautyka”. 1 (10), s. 32-34, 1961. Warszawa: Polskie Towarzystwo Astronautyczne. 

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj