Fibryna
Fibryna, włóknik – proste białko fibrylarne, wytrącające się z osocza krwi podczas procesu jej krzepnięcia. Tworzy rusztowanie skrzepu. Powstaje z fibrynogenu w wyniku działania trombiny[1].
Szczególna rola fibryny w krzepnięciu krwi edytuj
Krzepnięcie krwi zapoczątkowuje uwolnienie z obumarłej tkanki tromboplastyny, lipoproteidu, który reaguje z jonami wapniowymi, czynnikiem płytkowym 3 i kilku białkami osocza (proakceleryną i prokonwertyną) i wytwarza protrombinazę, enzym katalizujący pierwszy etap krzepnięcia krwi[2]. Katalizuje reakcję, w której nieaktywna protrombina, globulina osocza powstała w wątrobie, zostaje rozdzielona na kilka elementów – jednym z nich jest trombina. Reakcja ta wymaga również kationów wapniowych[2]. Ostatecznie trombina działa jako enzym proteolityczny i odszczepia dwa peptydy z białka fibrynogenu. W wyniku tej reakcji powstają monomery fibryny, które polimeryzują w długie, nierozpuszczalne włókienka, czyli fibryny[2]. Tworzą one sieć, która zatrzymuje erytrocyty, leukocyty oraz trombocyty, tworząc zrąb tak zwanego skrzepu włóknikowego[3].
Fibryna może ulegać enzymatycznemu rozkładowi (fibrynolizie), prowadzącemu do jej upłynnienia. Fibrynoliza przebiega przy udziale fibrynolizyn, enzymów wytwarzanych przez organizmy zwierzęce i niektóre bakterie (np. paciorkowce)[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Fizjologia zwierząt, Tadeusz Krzymowski, Jadwiga Przała, Luiza Dusza, wyd. 8 popr. i rozsz., Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2005, s. 270–271, ISBN 83-09-01792-8, OCLC 749455984.
- ↑ a b c Dział: ''Budowa i koordynacja czynności organizmu''. Podrozdział: ''Krzepnięcie krwi'', [w:] Claude A. Villee, Biologia, IX według VII wydania amerykańskiego: BIOLOGY CLAUDE A. VILLEE Andelot Professor of Biological Chemistry Harvard University Medical School, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 390–391, ISBN 83-09-00748-5.
- ↑ a b Praca zbiorowa pod red. Tadeusza Różniatowskiego, Mała encyklopedia medycyny. Tom II P-Ż., Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 1265–1266, ISBN 83-01-00200-X.
