Gajchatu (zm. 1295) – władca z dynastii Ilchanidów, panujący w latach 1291–1295.

Gajchatu
ilustracja
Ilchan
Okres

od 1291
do 1295

Poprzednik

Argun-chan

Następca

Bajdu

Dane biograficzne
Dynastia

Ilchanidzi

Data śmierci

1295

Ojciec

Argun-chan

Był drugim synem Arguna. Początkowo sprawował urząd gubernatora w Anatolii. Objął tron, w czasie kiedy jego starszy brat Mahmud Ghazan był zajęty walkami z Naruzem na wschodzie państwa Hulagidów. Polityka zagraniczna tego władcy skoncentrowana była na stosunkach z sułtanatem mameluków, którzy w 1291 zdobyli Akkę, ostatnią enklawę krzyżowców w Ziemi Świętej[1]. Mamelucki sułtan Al-Aszraf Chalil zajął kilka twierdz: Bahanę, Marasz i Tall Hamdun na pograniczu syryjskim. Plany jego dalszej ekspansji kosztem Ilchanidów udaremniło jednak jego zamordowanie w grudniu 1293 roku przez spisek mameluckiej arystokracji[2]. Najważniejszym wydarzeniem panowania Gajchatu była próba wprowadzenia papierowego pieniądza, która zakończyła się kompletnym fiaskiem. Pogorszyła ona i tak kiepską sytuację gospodarczą w państwie. Gajchatu w polityce wewnętrznej interesował się bardziej Anatolią, gdzie wcześniej był wielkorządcą niż Irakiem i Persją[3]. Ilchan został zamordowany w wyniku zamachu stanu, w którym prawdopodobnie brał udział wnuk HulaguBajdu (1295), który zastąpił go jako nowy władca[4].

Bibliografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Peter Jackson, Mongołowie i Zachód: podbój Azji i Europy, tajemnice najazdów na Polskę, imperium Tamerlana, przeł. Agnieszka Kozanecka, Warszawa: Bellona 2007, s. 217218.
  2. Peter M. Holt, Bliski Wschód od wypraw krzyżowych do 1517 roku, przeł. Barbara Czarska, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1993, s. 124-125.
  3. Jerzy Hauziński, Irańskie intermezzo. Dzieje Persji w średniowieczu (VII – koniec XV w.), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2008, s. 267.
  4. Bogdan Składanek, Historia Persji, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog 2003, s. 271