Gamma

Gamma (ghama, γάμμα, pisana Γγ) – trzecia litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 3. Gamma pochodzi od litery alfabetu fenickiego gimel . Od gammy pochodzą litery łacińskie C i G oraz cyrylickie Г i Ґ.

W grece współczesnej gamma reprezentuje spółgłoskę szczelinową miękkopodniebienną dźwięczną /ɣ/ lub spółgłoskę szczelinową podniebienną dźwięczną /ʝ/.

W języku starogreckim gamma reprezentowała zaś spółgłoskę zwartą miękkopodniebienną dźwięczną /g/.

Użycie jako symbolu

Γ

• w matematyce:
  • rozkład gamma
  • funkcja gamma
• w fizyce – centrum strefy Brillouina.

$\gamma$

• korekcja gamma
• promieniowanie gamma
• foton
• odkształcenia postaciowe
• w fizyce:
  • bezwymiarowa wielkość związana z prędkością cząstki wzorem $\gamma ={\tfrac {1}{\sqrt {1-v^{2}/c^{2}}}}$ (gdzie $c$ – prędkość światła w próżni). Występuje we wzorach transformacji Lorentza, stosowana jako miara prędkości bardzo szybko poruszających się cząstek.
  • w termodynamice – oznaczenie wskaźnika adiabatycznego gazu, zdefiniowanego jako stosunek ciepła właściwego gazu przy stałym ciśnieniu $c_{p}$ do ciepła właściwego gazu przy stałej objętości $c_{v}{:}$ $\gamma ={\frac {c_{p}}{c_{v}}}.$
  • jednostka natężenia pola magnetycznego równa $\gamma ={\tfrac {1}{400\pi }}\mathrm {\frac {A}{m}} ,$ stosowana dla słabych pól, zwykle w geofizyce i astronomii
• w chemii
  • w kinetyce reakcji – temperaturowy współczynnik szybkości reakcji (TWSR)
  • jako lokant podobnie do innych liter alfabetu greckiego
• Gamma – w brydżu konwencja licytacyjna, część systemu Precision

Kodowanie

W Unikodzie litera jest zakodowana:

Znak	Unicode	Kod HTML	Nazwa unikodowa	Nazwa polska
Γ	U+0393	Γ lub Γ lub Γ	GREEK CAPITAL LETTER GAMMA	wielka litera grecka gamma
γ	U+03B3	γ lub γ lub γ	GREEK SMALL LETTER GAMMA	mała litera grecka gamma

W LaTeX-u używa się znacznika:

Znak	LaTeX
$\Gamma$	\Gamma
$\gamma$	\gamma

Zobacz też

• lista jednoliterowych skrótów i symboli