Gdańsk Śródmieście

Gdańsk Śródmieściestacja kolejowa Szybkiej Kolei Miejskiej w Gdańsku, zlokalizowany w dzielnicy Śródmieście, na południe od Dworca Głównego, na styku Starego Przedmieścia i Biskupiej Górki, między wiaduktem w ciągu al. Armii Krajowej[2] a kościołem św. Trójcy[3], oddany do użytku 1 kwietnia 2015[4].

Gdańsk Śródmieście
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Gdańsk

Lokalizacja

Śródmieście

Data otwarcia

1 kwietnia 2015

Liczba pasażerów (2017)

6,2–7,3 mln[1]

Dane techniczne
Liczba peronów

1

Liczba krawędzi
peronowych

2

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie Trójmiasta
Mapa konturowa Trójmiasta, na dole znajduje się punkt z opisem „Gdańsk Śródmieście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Gdańsk Śródmieście”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Gdańsk Śródmieście”
Ziemia54°20′50,122″N 18°38′37,072″E/54,347256 18,643631

W roku 2018 przystanek obsługiwał około 14–17 tys. pasażerów na dobę, co dawało mu 15. miejsce w kraju[5]. Urząd Transportu Kolejowego uważa, że otwarcie przystanku mogło być przyczyną spadku liczby pasażerów na stacji Gdańsk Główny do 10,3 mln, o 10%, w 2017[6]. W 2021 UTK uznał stację za 10 co do popularności w Polsce, jednak wynik ten został przez prasę zakwestionowany[7].

Ruch pasażerski edytuj

Rok Wymiana pasażerska na dobę
2017[8] 17 000-20 000
2022[9] 8 000-10 000

Przystanek wraz z fragmentem przebiegającej powyżej al. Armii Krajowej utworzył pasażerski węzeł komunikacyjny, skupiający wszystkie miejskie środki transportu (tramwaj, autobus i kolej)[10]. Znajdujący się w pobliżu przystanek tramwajowy Centrum z chwilą otwarcia nowego odcinka linii 250 zmienił swoją nazwę na Śródmieście SKM[11]. Nie ma kas biletowych, są cztery biletomaty, z których dwa umożliwiają płatność kartą zbliżeniową.

Historia edytuj

Do połowy lat 60. XX wieku kilkaset metrów dalej na południe funkcjonował przystanek Gdańsk Biskupia Górka (niem. Danzig Petershagen).

Plan przedłużenia linii Szybkiej Kolei Miejskiej o kolejny przystanek znajdujący się na południe od gdańskiego Dworca Głównego pojawił się w latach 60. Celem jego budowy było ułatwienie dojazdu turystom i mieszkańcom do Głównego Miasta, Starego Przedmieścia i Dolnego Miasta. Gdy w czasach PRL budowano Węzeł Okopowa, pozostawiono pod nim miejsce na przystanek i wykonano część związanych z nim prac (m.in. otwory w wiadukcie nad torami, w którym znaleźć miały się schody oraz prace ziemne)[12].

Budowa przystanku znalazła się w realizowanym w latach 2008–2014 programie inwestycyjnym Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście Sp. z o.o. Planowano wstępnie, że przystanek obsługiwać będzie turystów już w czasie Euro 2012, co jednak nie zostało zrealizowane[13][14]. Również kolejne zapowiadane terminy uruchomienia (II-III kwartał 2014[15][16], 1 stycznia 2015) nie zostały dotrzymane. Ostatecznie umowę na budowę przystanku podpisano 31 lipca 2013, a wykonawca (konsorcjum firm Rajbud i Dekpol) wszedł na plac budowy 9 sierpnia 2013. Wszystkie prace budowlane miały zostać wykonane w ciągu 490 dni i zakończyć się w nieprzekraczalnym terminie 31 grudnia 2014 roku. W połowie 2014 podano, że inwestycja ma się zakończyć do 3 grudnia 2014 r. Koszt inwestycji wyniósł około 80 mln zł.

 
Skład na linii nr 9 mija przystanek Śródmieście (po lewej)

Teren inwestycji przygotowano w części równocześnie z remontem linii kolejowej do Warszawy Zachodniej (linia nr 9). Równolegle z budową przystanku przedłużono w jego kierunku linię kolejową nr 250 oraz przebudowano stację Gdańsk Główny (peron 3 stał się peronem wyspowym, wcześniej jeden z torów był ślepy)[17]. Budowa przystanku powiązana jest ponadto z planami zagospodarowania Targu Siennego i Targu Rakowego[18].

Oddanie do użytku nastąpiło 1 kwietnia 2015 r. 20 lutego opublikowano przyszły rozkład jazdy. Od tego dnia większość pociągów SKM kończących dotąd bieg na stacji Gdańsk Główny zostało wydłużonych do Gdańska Śródmieście. Nie dotyczy to jednak pociągów w kierunku Tczewa, które kursują z pominięciem Gdańska Śródmieście po oddzielnej linii nr 9[19][20]. Kilka pociągów jadących od strony Gdyni oraz pociągi do przystanku Gdańsk Stadion Expo nadal będą kończyć bieg w Gdańsku Głównym.

Infrastruktura edytuj

Zbudowany peron ma długość 200 metrów i szerokość od 8 do 16 m. Jego początek znajduje się na wysokości południowej krawędzi wiaduktu Armii Krajowej (od strony Tczewa), a koniec na wysokości kościoła Świętej Trójcy. W lipcu 2014 zamontowano konstrukcję wiaty na peronie budowanego przystanku[21]. Niektóre z przewidzianych docelowo rozwiązań komunikacyjnych w rejonie przystanku mają zostać zrealizowane w terminie późniejszym[22].

Sąsiedztwo edytuj

Wybrane obiekty w promieniu kilometra:


Krytyka edytuj

Ponieważ przedłużona linia nr 250 za przystankiem Gdańsk Śródmieście nie posiada połączenia z linią nr 9 w kierunku południowym, pociągi SKM w kierunku Pruszcza Gdańskiego i Tczewa[23] omijają nowy przystanek, co spotkało się z krytyką prasy i społeczeństwa[24].

Przypisy edytuj

  1. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. Urząd Transportu Kolejowego, październik 2018. [dostęp 2019-02-07].
  2. Pierwszy krok w stronę stacji SKM Śródmieście. trojmiasto.pl, 17 czerwca 2008. [dostęp 2008-06-17].
  3. Wielki plac budowy w centrum Gdańska. Trzech wykonawców naraz. trojmiasto.gazeta.pl, 2013-08-15. [dostęp 2013-08-19].
  4. Gdańsk Śródmieście już otwarty dla podróżnych.
  5. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. 2020-01-27. [dostęp 2020-01-30].
  6. Urząd Transportu Kolejowego: Największe stacje kolejowe w Polsce. sierpień 2018. [dostęp 2018-09-25].
  7. Jak pustawy peron stał się na papierze najbardziej oblegany w Polsce. Tak się tworzy statystyki na kolei
  8. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  9. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  10. Gdańsk wchodzi do spółki SKM Trójmiasto. rp.pl, 23 stycznia 2009. [dostęp 2009-01-23].
  11. tramwajowe „Centrum” zmieniają nazwę od 1 kwietnia 2015 r.. ztm.gda.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)]. ztm.gda.pl, dostęp 2015-03-29.
  12. SKM Gdańsk Śródmieście dopiero w 2013 roku. trojmiasto.gazeta.pl, 4 czerwca 2011. [dostęp 2011-06-04].
  13. Archiwum Wiadomości z portalu Trojmiasto.pl [online], www.trojmiasto.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).
  14. Archiwum Wiadomości z portalu Trojmiasto.pl [online], www.trojmiasto.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).
  15. Michał Brancewicz „SKM Śródmieście: jest bliżej, ale to nie znaczy, że blisko”, [dostęp 2012-07-07].
  16. Przystanek SKM Gdańsk Śródmieście dopiero w 2014 roku. trojmiasto.pl, 23 września 2011. [dostęp 2011-09-23].
  17. Budowa przystanku SKM Śródmieście na 7 miesięcy przed końcem.
  18. SKM zabiera się za projektowanie przystanku Śródmieście. trojmiasto.pl, 13 lipca 2010. [dostęp 2010-07-13].
  19. 1 kwietnia SKM-ka dojedzie do przystanku Śródmieście. Jest nowy rozkład jazdy.
  20. Gdańsk Śródmieście czeka na otwarcie.
  21. Michał Brancewicz Prawie rok budowy SKM Śródmieście. Kiedy skorzystają pasażerowie? [dostęp 2014-07-21].
  22. SKM Śródmieście: na wiele rozwiązań przyjdzie nam jeszcze poczekać.
  23. Po co nam taki przystanek?
  24. Z SKM Śródmieście nie dojedziemy do Pruszcza i Tczewa.

Linki zewnętrzne edytuj

Gdańsk Główny
Linia 250 Gdańsk Śródmieście – Rumia (-1,013 km)
 
odległość: 1,093 km