Gioachino Greco
Gioachino Greco (ur. ok. 1600 w Celico w Kalabrii, zm. ok. 1630) – włoski szachista, uważany za najwybitniejszego gracza i teoretyka szachów w XVII wieku.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1600 |
|---|---|
| Data śmierci |
ok. 1630 |
| Obywatelstwo | |
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |              | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
Znany był również jako "il Calabrese" ("Kalabryjczyk") od miejsca urodzenia. Na podstawie pism, jakie po sobie pozostawił można wnioskować, że nie był dobrze wykształcony. Już jako młodzieniec miał zwyczaj spisywać w wielu kopiach swoją wiedzę na temat szachów. Manuskrypty sprzedawał lub darował możnym. Pierwsze jego rękopisy są datowane na 1620 rok. Trzy kopie Traktatu o szlachetnej grze w szachy (Trattato del nobilissimo gioco de scacchi) przetrwały do dzisiaj w Bibliotece Korsykańskiej w Rzymie.
Wzorem szesnastowiecznych mistrzów w 1621 roku Greco wybrał się w podróż po Europie w poszukiwaniu godnych przeciwników i możnych protektorów. Nauczając gry w szachy i sprzedając swój traktat dorobił się pokaźnej fortuny. Jeden z rękopisów podarował księciu Henrykowi Lotaryńskiemu w Nancy. Odwiedził Paryż, gdzie grał w szachy m.in. z Arnauldem de Corbeville i Enrico di Savoia. W drodze do Anglii w 1622 roku został napadnięty i ograbiony. W Londynie pokonał wszystkich tamtejszych mistrzów szachowych, po czym powrócił do Paryża, gdzie w 1624 roku przepisał swoje manuskrypty. W nowej wersji zamiast opisów poszczególnych pozycji umieścił zapisy całych partii, co było istotną nowością w owych czasach. W tym samym roku udał się do Hiszpanii, gdzie na dworze Filipa IV do swoich rozlicznych szachowych sukcesów dołożył zwycięstwo nad swoim mistrzem i nauczycielem Marianem Morano. Po powrocie do Włoch wybrał się w daleką podróż do Ameryki, gdzie prawdopodobnie złożony zakaźną chorobą zmarł w młodym wieku. Już po jego śmierci w Anglii wydano drukiem tłumaczenie jego manuskryptów pod tytułem The Royall Game of Chess-Play (Królewska gra w szachy), w którym autora nazwano omyłkowo "sławnym Włochem Biochimo".
Manuskrypty Greco zawierają zapisy kilkudziesięciu kompletnych partii szachowych, w większości miniatur. Wszystkie partie, datowane od 1619 do 1625 roku były wygrane przez Greco, przeciwnicy pozostali anonimowi. Rodzi to podejrzenie, że nie są to zapisy faktycznie rozegranych partii, lecz raczej samodzielne analizy autora. Do dzisiaj są materiałem dydaktycznym, cechują się pomysłowością i zmysłem kombinacyjnym.
Jego nazwiskiem nazwano kilka wariantów szachowych debiutów, przede wszystkim obronę Greco, jak również gambit i kontrgambit w debiucie gońca oraz wariant w partii włoskiej. Klasyczna ofiara gońca jest niekiedy określana na jego cześć mianem „poświęcenia Greca”.
Obrona Greco powstaje po posunięciach:
Otwarcie to stosowane jest w praktyce turniejowej niezmiernie rzadko, w kilku względów: hetman nie bierze pod kontrolę pola d4, białe mogą grać 3.d4 uzyskując długotrwałą przewagę w rozwoju, biały skoczek f3 przesłania kolumnę f, co czyni atak na pole f2 nieskutecznym oraz hetman łatwo może stać się obiektem ataku, co spowoduje stratę temp.
Bibliografia edytuj
- W. Litmanowicz, J. Giżycki, "Szachy od A do Z", tom I, Warszawa 1986, str. 317-318
Linki zewnętrzne edytuj
- Gioachino Greco – wybrane partie szachowe (ang.)
- C40: Greco defence (ang.)