Giuseppe Saragat
Giuseppe Saragat (ur. 19 września 1898 w Turynie, zm. 11 czerwca 1988 w Rzymie) – włoski polityk i ekonomista, minister spraw zagranicznych Republiki Włoskiej (1963–1964), prezydent Włoch (1964–1971), założyciel i przywódca włoskich socjaldemokratów.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 września 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
11 czerwca 1988 |
| Prezydent Republiki Włoskiej | |
| Okres |
od 29 grudnia 1964 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
       
| |
Życiorys edytuj
Ukończył studia ekonomiczne. W latach 20. działał w ugrupowaniu socjalistów, w 1926 jako przeciwnik faszyzmu udał się na emigrację. Przebywał w Austrii i Francji. W 1943 wrócił do Włoch, gdzie został zatrzymany i przekazany Niemcom. Po ucieczce współtworzył niejawną partię socjalistyczną w Mediolanie. W 1944 był ministrem bez teki w rządzie Ivanoe Bonomi, a w 1945 ambasadorem w Paryżu.
W 1946 został posłem do powołanej po II wojnie światowej konstytuanty (Assemblea Costituente della Repubblica Italiana), która działała do 1948. Od czerwca 1946 do stycznia 1947 przewodniczył tej konstytuancie. W 1947 w wyniku rozłamu we Włoskiej Partii Socjalistycznej założył nowe centrolewicowe i antykomunistyczne ugrupowanie, przekształcone później we Włoską Partię Socjaldemokratyczną. Kilkakrotnie do lat 70. pełnił funkcję jej przywódcy (1947–1948, 1949–1952, 1952–1954, 1957–1964, 1975).
W 1947 objął urząd wicepremiera w IV rządzie Alcide De Gasperiego, w latach 1948–1949 był także ministrem marynarki handlowej w V gabinecie tego premiera. Także w 1948 został po raz pierwszy wybrany do Izby Deputowanych. W niższej izbie włoskiego parlamentu zasiadał nieprzerwanie do 1964 jako poseł I, II, III i IV kadencji[1]. W latach 50. ponownie był wicepremierem w rządach, na czele których stali Mario Scelba i Antonio Segni, a w pierwszej połowie lat 60. ministrem spraw zagranicznych w gabinetach kierowanych przez Aldo Moro.
28 grudnia 1964 został wybrany na urząd prezydenta Republiki Włoskiej[1], rezygnując tym samym z zasiadania w parlamencie. Kadencję zakończył w 29 grudnia 1971. Objął wówczas z urzędu godność dożywotniego senatora, zasiadając w Senacie V, VI, VII, VIII, IX i X kadencji, tj. do czasu swojej śmierci[1].
Odznaczenia edytuj
- Wielki Mistrz Orderu Zasługi Republiki Włoskiej – ex officio (1964–1971)
- Grande Ufficiale Orderu Zasługi Republiki Włoskiej – 1977[2]
- Wielki Mistrz Orderu Wojskowego Włoch – ex officio (1964–1971)
- Wielki Mistrz Orderu Zasługi za Pracę – ex officio (1964–1971)
- Wielki Mistrz Orderu Gwiazdy Solidarności Włoskiej – ex officio (1964–1971)
- Wielki Mistrz Orderu Vittorio Veneto – ex officio (1968–1971)
- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (1965)[3][4][5]
- Order Najwyższy Chrystusa (1966, Watykan)[6]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Giuseppe Saragat na stronie Senatu XIV kadencji. [dostęp 2011-02-12]. (wł.).
- ↑ Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 27 grudnia 1977. [dostęp 2012-01-23]. (wł.).
- ↑ Wojciech Stela: Polskie ordery i odznaczenia (Vol. I). Warszawa: 2008, s. 48.
- ↑ Order Odrodzenia dla G. Saragata. Odznaczenia włoskie dla przywódców polskich. „Dziennik Polski”. nr 246, s. 1, 16 października 1965. [dostęp 2017-07-21].
- ↑ Uroczysta dekoracja w Belwederze odznaczeniami polskimi i włoskimi. „Dziennik Bałtycki”. nr 246, s. 1, 16 października 1965. [dostęp 2017-07-21].
- ↑ Hyginus Eugene Cardinale: Orders of Knighthood Awards and The Holy See – A historical, juridical and practical Compendium. Londyn: Van Duren, 1983, s. 33.
Bibliografia edytuj
- Giuseppe Saragat. quirinale.it. [dostęp 2011-02-12]. (wł.).
- Nota biograficzna na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych Włoch. [dostęp 2011-02-12]. (ang.).