Grzmiąca (województwo zachodniopomorskie)
Grzmiąca (niem. Gramenz[3]) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim w gminie Grzmiąca.
| wieś | |
 Urząd Gminy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
1348 |
| Strefa numeracyjna |
94 |
| Kod pocztowy |
78-450[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZSZ |
| SIMC |
0306437 |
Położenie na mapie gminy Grzmiąca  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu szczecineckiego  | |
 53°50′11″N 16°26′06″E/53,836389 16,435000[1]
| |
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grzmiąca, następnie gminy Grzmiąca. W latach 1950–1998 wieś administracyjnie należała do województwa koszalińskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Grzmiąca.
Położenie edytuj
Grzmiąca położona jest na styku Pojezierza Drawskiego, Pojezierza Bytowskiego i Równiny Białogardzkiej, przez wieś przepływa Perznica będąca dopływem Parsęty.
Komunikacja edytuj
Grzmiąca jest położona na drodze wojewódzkiej nr 171. W miejscowości znajduje się również czynna stacja kolejowa, dawniej Grzmiąca była węzłem kolejowym, działały połączenia z Choszcznem przez Połczyn-Zdrój i z Korzybiem przez Bobolice.
Historia edytuj
.jpg)
Podczas badań archeologicznych zlokalizowano w pobliżu wsi średniowieczną osadę słowiańską oraz miejsce pogańskiego, znaleziono posążki, kamienie żarnowe i ofiarne. Pierwszy zapis o wsi Gramenz pochodzi z XV wieku, gdy tutejszy majątek ziemski stał się własnością rodu von Glasenappów. 26 sierpnia 1529 książęta pomorscy Jerzy I pomorski i Barnim IX Pobożny podpisali tzw. Traktat w Grzmiącej, wówczas Marchia Brandenburska zrzekła się pretensji zwierzchnich nad Pomorzem Zachodnim i uznała go jako lenno cesarskie, z prawem przejęcia sukcesji po ustaniu linii Gryfitów[4][5],. Od XVIII wieku w okolicach istniały plantacje drzew morwowych, w 1830 Grzmiąca stała się własnością królewską. Rozpoczęto wówczas z powodzeniem hodowlę merynosów, których wełna była przetwarzana w lokalnych warsztatach tkackich. W 1878 powstało połączenie kolejowe ze Szczecinkiem i Białogardem, w 1897 z Bobolicami, a w 1903 z Połczynem-Zdrojem[6]. Po 1945 powstał w Grzmiącej Rolniczy Zakład Doświadczalny[7], w latach 60. XX wieku planowano rozwój przemysłu drzewnego i spożywczego[8].
Architektura edytuj
- Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Grzmiącej, późnogotycki z 1600. W pobliżu okaz pomnikowego klonu pospolitego o obwodzie pnia w pierśnicy ok. 370 cm.
- Zniszczony popałacowy park naturalistyczny o pow. 2,5 ha, w którym rośnie 20 gatunków drzew liściastych m.in. jesion wyniosły o obw. ok. 530 cm i chmielograb o obw. 420 cm. Na fundamentach dawnego pałacu von Glasenappów zbudowano budynek urzędu gminy.
- Lodownia dworska z 1711 zbudowana z cegły i kamienia na planie koła ze stożkową kopułą.
- Gorzelnia z drugiej połowy XIX wieku.
- Kolejowa wieża ciśnień z końca XIX wieku z ośmiobocznym murowanym zbiornikiem wodnym.
- Aleja wiązów o długości 250 metrów wzdłuż ulicy Kolejowej.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39915
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 348 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ J.W. Szymański, Książęcy ród Gryfitów, s. 240.
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 146, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
- ↑ Kosacki Jerzy, Kucharski Bogdan, Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik, Sport i Turystyka, Warszawa 2001, s. 469–470, ISBN 83-7200-583-4.
- ↑ Vademecum turystyczne „Województwo koszalińskie” KAW „Prasa-Książka-Ruch, Warszawa 1978 s. 69.
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze koszalińskie, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1961, s. 186.