H-IIB (H2B) – japońska rakieta nośna produkowana przez Mitsubishi Heavy Industries i Japońska Agencja Eksploracji Aerokosmicznej, najmocniejsza rakieta z rodziny H-II. Wykorzystywana głównie do wynoszenia pojazdów HTV Kounotori w celu dostarczenia zaopatrzenia i zestawów eksperymentów na Międzynarodową Stację Kosmiczną.

H-IIB
Rodzina rakiet nośnych H-II
Ilustracja
Start rakiety H-IIB z pojazdem Kounotori 2,
22 stycznia 2011
Producent

Mitsubishi Heavy Industries

Koszt opracowania

27 mld JPY

Data pierwszego startu

10 września 2009

Data ostatniego startu

9 grudnia 2016

Statystyki
Wszystkie starty

6

Udane starty

6 (100%)

Nieudane starty

0

Zdolność wynoszenia

19 000 kg na LEO
8000 kg na GTO

Siła ciągu przy starcie

11 416 kN

Wymiary
Długość

56,6 m

Średnica

5,2 m

Masa całkowita

531 000 kg

Stopnie rakiety
Stopień 0.

4x SRB-A3

Stopień 1.

2 × LE-7A

Stopień 2.

1 × LE-5B

Opis rakiety edytuj

 
LE-7A

H-IIB jest całkowicie wzorowana na H-IIA, co ułatwiło konstruktorom opracowanie procesu produkcji z mniejszymi kosztami i ryzykiem w krótszym czasie. Podobnie jak u poprzedniczki, centralne człony H-IIB są zasilane mieszanką kriogeniczną (LH2+LOX). W przeciwieństwie do H-IIA, H-IIB posiada zmodyfikowany 1. stopień, o średnicy 5,2 m (H-IIA ma tylko 4 m) i o wysokości o 1 m większej niż H-IIA, przez co magazynuje on 1,7 razy więcej paliwa niż H-IIA. Inną różnicą jest liczba silników, w H-IIA występuje tylko jeden silnik LE-7A, H-IIB posiada dwa takie silniki, przez co może wynieść znacznie cięższy ładunek. H-IIB posiada również cztery dopalacze SRB-A (w wersji A3) zasilane polibutadienem, zaś H-IIA tylko 2. H-IIA może wynieść ładunek o masie max. 15 ton na niską orbitę, zaś H-IIB aż 19 ton, co pozwala na wyniesienie HTV (masa 16,5 t) w kosmos[1].

Koszt opracowania rakiety wyniósł ok. 27 miliardów jenów[2].

Starty edytuj

Podobnie jak inne rakiety serii H-II, H-IIB startuje z kompleksu Yoshinobu w Centrum Lotów Kosmicznych Tanegashima.

Numer lotu Data startu Ładunek Skutek Uwagi
1 10 września 2009
(17:01:46 UTC)
  HTV-1 Sukces Pierwszy start H-IIB
2 22 stycznia 2011
(05:37:57 UTC)
  HTV-2 Sukces
3 21 lipca 2012
(02:06:18 UTC)
  HTV-3
  Raiko*
  We Wish*
  Niwaka*
  TechEdSat*
  F-1*
Sukces *Satelity CubeSat załadowane wewnątrz HTV, zostały wypuszczone z ISS 4 października 2012.
4 3 sierpnia 2013
(19:48:46 UTC)
  HTV-4
    Pico Dragon*
  ArduSat-1*
  ArduSat-X*
  TechEdSat-3*
Sukces *Satelity CubeSat załadowane wewnątrz HTV, wypuszczone z ISS.
5 19 sierpnia 2015
(11:50:49 UTC)
  HTV-5
  SERPENS*
  S-CUBE*
  Flock-2b*
  GOMX-3*
  AAUSAT5*
Sukces *Satelity CubeSat załadowane wewnątrz HTV, wypuszczone z ISS.
6 9 grudnia 2016
(13:26:47 UTC)
  HTV-6
  AOBA-Velox 3*
      TuPOD*
  EGG*
  ITF-2*
  Stars-C*
  Freedom*
  WasedaSAT-3*
Sukces *Satelity CubeSat załadowane wewnątrz HTV, wypuszczone z ISS.

Opracowano na podstawie: Jonathan's Space Home Page[3]

Przypisy edytuj

  1. H-IIB. Japanese Aerospace Exploration Agency, 2009-07-15. [dostęp 2012-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-26)].
  2. H-IIB. Robot Watch. [dostęp 2012-07-23]. (jap.).
  3. Jonathan McDowell: Launchlog. [w:] Jonathan's Space Home Page [on-line]. [dostęp 2017-06-10]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

  • Mark Wade: H-IIB. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. (ang.).