Hero i Leander – tragiczni kochankowie w mitologii greckiej. Hero była kapłanką bogini Afrodyty w Sestos nad cieśniną Hellespont. Leander mieszkał w Abydos na przeciwległym, azjatyckim brzegu cieśniny.

Ostatnie oczekiwanie Hero, Frederic Leighton

Mit edytuj

Młodzi poznali się podczas Adoniów odprawianych na wyspie Sestos nad cieśniną Hellespont[1]. Zakochali się w sobie, ale Hero była poświęcona przez rodziców dla bogini i nie mogła poślubić Leandra. By utrzymać związek w tajemnicy, uzgodnili, że Leander będzie przypływał wpław do ukochanej każdej nocy wiedziony światłem lampki, którą Hero zawiesiła w oknie swojej izby, znajdującej się na wieży. Gdy nadchodził ranek, kochanek wracał do Abydos. Pewnej burzowej nocy lampka zgasła i Leander straciwszy orientację utonął w morzu. Kiedy rankiem Hero zobaczyła zwłoki ukochanego wyrzucone na brzeg Sestos, odebrała sobie życie skacząc ze swojej wieży.

Hero i Leander w kulturze edytuj

Na przełomie IV i V wieku Muzajos stworzył poemat w 340 heksametrach zatytułowany Hero i Leander. W 1541 Clément Marot napisał francuską wersję tego poematu. Polska wersja powstała w 1572 za sprawą Jana Walentego Jakubowskiego. Natomiast autorem angielskiej wersji z 1598 był Christopher Marlowe. Mit Leandra i Hero był w Polsce na tyle popularny, że wspomniał go m. in. Sebastian Fabian Klonowic w wydanym w 1595 r. poemacie Flis, to jest Spuszczanie statków Wisłą i inszymi rzekami do niej przypadającymi[2]. W 1693 Alessandro Scarlatti napisał operę Leander. W 1808 Friedrich Schiller stworzył wiersz o tytule Hero i Leander. Karol Kurpiński skomponował w 1816 operę o tytule Hero i Leander. Alfred Tennyson napisał w 1830 wiersz zatytułowany Hero to Leander. W 1831 za sprawą Franza Grillparzera powstała sztuka Gra uczuć i fal morskich, która przedstawiała temat tragicznych kochanków, a w 1880 Frederick Leighton namalował obraz Ostatnie oczekiwanie Hero przedstawiającą Hero oczekującą na ukochanego w tragiczną noc. W 1881 za sprawą Dantego Gabriela Rossetti powstał wiersz Lampa Hero. W roku 1884 Alfredo Catalani, kompozytor włoski, napisał poemat symfoniczny Hero i Leander (Ero e Leandro), który został po raz pierwszy wykonany 9 maja 1885 w Teatro alla Scala w Mediolanie.

Przypisy edytuj

  1. Stanisław Stabryła: Złote jabłka Afrodyty. Greckie legendy o miłości. Warszawa: Czytelnik, 2007, s. 75-81. ISBN 978-83-07-03121-7.
  2. Flis... w wikisource. [dostęp 2024-02-25].

Bibliografia edytuj

  • Cotterell A., Encyklopedia mitologii, Wyd. RTW, Warszawa 2000, ISBN 83-87974-80-3
  • Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wrocław 1987, ISBN 83-04-01069-0
  • Kopaliński W., Słownik mitów i kultury tradycji, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987, ISBN 83-06-00861-8
  • Stanisław Stabryła: Złote jabłka Afrodyty. Greckie legendy o miłości. Warszawa: Czytelnik, 2007, s. 75-81. ISBN 978-83-07-03121-7.