Huragan Irma

huragan piątej kategorii

Huragan Irmahuragan piątej kategorii, uformowany na zachód od wybrzeży Afryki[4], którego trasa wiodła w pobliżu Wysp Karaibskich i Florydy. To dziewiąty cyklon tropikalny o własnej nazwie w rejonie Północnego Atlantyku[a] i drugi huragan co najmniej 4. kategorii w 2017 roku w tym rejonie, kolejny po huraganie Harvey.

Huragan Irma
Huragan 5 kategorii[1]
w skali Saffira-Simpsona
Ilustracja
Huragan Irma podczas szczytowej intensywności przy Wyspach Dziewiczych 6.09
Typ

Huragan

Początek

30 sierpnia 2017

Koniec

13 września 2017

Najwyższa prędkość wiatru

295[2] km/h

Najniższe ciśnienie

914[2] hPa

Ofiary śmiertelne

134 osoby[3]

Dotknięte kraje

Anguilla, Antigua i Barbuda, Bahamy, Kuba, USA, Haiti, Portoryko, Dominikana, San Bartolomé, Saint-Martin, Sint Maarten, Turks i Caicos, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych

Plan
Przebieg i intensywność Huraganu Irma

Huragan został objęty obserwacją przez amerykańską agencję monitoringu (National Hurricane Center) w dniu 26 sierpnia, w pobliżu Republiki Zielonego Przylądka, w czasie gdy miał jeszcze status sztormu tropikalnego[4]. Bardzo szybko przybrał na sile i 31 sierpnia uzyskał status huraganu[5]. 4 września Irma otrzymała 5. (najwyższą) kategorię, z wiatrem o prędkości do 300 km/h.

Antigua i Barbuda edytuj

Pierwszym państwem karaibskim, do którego dotarł huragan, była Antigua i Barbuda[6]. W momencie uderzenia huragan miał kategorię 5[7]. Wiatr wiał z prędkością od 190 do 240 km/h[8]. Barbuda licząca około 1000 mieszkańców ucierpiała bardziej. Około 90% budynków zostało zniszczonych, a 50% ludności straciło dach nad głową, lecz zginęła tylko jedna osoba[6]. Straty materialne oszacowano na co najmniej 250 mln USD[9].

Saint-Martin edytuj

 
Zniszczenia na Sint Maarten

W dniu 6 września huragan Irma przeszedł nad francuskim terytorium zależnym: wyspami Saint-Martin i Saint-Barthélemy leżącymi w Małych Antylach[10]. W momencie uderzenia huragan miał kategorię 5[7]. Wyspy znacznie ucierpiały, całkowicie przerwano dostawy prądu, a wiatry Irmy, które osiągały prędkość 300 km/h[10], wyrywały drzewa z ziemi, przewracały pojazdy, a gruzy i fragmenty budowli zostały rozrzucone po całym terytorium[10][11]. W wyniku działań huraganu zginęło co najmniej 11 osób, a straty materialne 8 września oszacowano na co najmniej 1 mld 500 mln USD[9].

Huragan spowodował zniszczenia także na części wyspy będącej terytorium zależnym Holandii (Sint Maarten). Zginęły co najmniej cztery osoby, a pięćdziesiąt zostało rannych[12]. Straty materialne 8 września oszacowano na co najmniej 2,5 mld USD[9].

Anguilla edytuj

 
Pomoc z Królewskiego Korpusu Logistycznego na Anguilli

Także 6 września huragan dotarł do wyspy Anguilla w archipelagu Wysp Nawietrznych – terytorium zależnego Wielkiej Brytanii. Zniszczeniu uległo wiele domów i jedyny szpital na wyspie[13]. W momencie uderzenia huragan miał kategorię 5[7]. Wielka Brytania wysłała z pomocą humanitarną okręt wojenny RFA Mounts Bay. Na wyspie zginęła jedna osoba, zniszczonych zostało 75% słupów energetycznych, budynki straży pożarnej i policji, a przez morze i deszcz zalane zostały znaczne tereny wyspy[14]. Straty materialne 8 września oszacowano na co najmniej 290 mln USD[9].

Stany Zjednoczone edytuj

 
Motorówki wyrzucone na ląd przez huragan

Huragan Irma uznano za najsilniejszy, który nawiedził Stany Zjednoczone[15][2]. W dniu 4 września gubernator stanu Floryda Rick Scott zarządził stan wyjątkowy[16], a następnie w kolejnych dniach największą w historii Stanów Zjednoczonych ewakuację obejmującą 6,3 miliona mieszkańców[17]. W dniu 10 września huragan Irma uderzył we Florydę jako huragan 4. kategorii[18].

Ofiary śmiertelne oraz szkody materialne edytuj

Film pokazujący zniszczenia na Sint Maarten, 7 września 2017
Ofiary oraz szkody według obszaru[19]
Obszar Ofiary śmiertelne Zniszczenie
(2017  USD)
Ref
Anguilla (Wielka Brytania) 1 290 mln USD [20]
Barbados 1 b.d. [20]
Barbuda (Antigua i Barbuda) 3 215 mln USD [21][20]
Brytyjskie Wyspy Dziewicze (Wielka Brytania) 0 1,4 mld USD
Kuba 10 2,2 mld USD [22][23]
Haiti 1 b.d. [24]
Portoryko (USA) 3 800 mln USD [20]
Saint Kitts i Nevis 0 80 mln USD
Saint-Martin i Saint-Barthélemy (Francja) 11 2,28 mld USD [20]
Sint Maarten (Holandia) 4 2,5 mld USD [25]
USA 38 > 50 mld USD [26][27][28][3]
Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych 4 2,4 mld USD [20]
Nieznane 5 b.d. [29]
Razem: 81 > 62 mld USD

Uwagi edytuj

  1. Wynika to z przyjętego nazewnictwa. Pierwszy cyklon w danym roku nosi imię na literę A, drugi na B, itd. A "I" to dziewiąta litera alfabetu. Patrz: Listy nazw cyklonów tropikalnych.

Przypisy edytuj

  1. Irma znowu huraganem kategorii 5 | Aktualności | Polska Agencja Prasowa [online], www.pap.pl [dostęp 2017-11-18].
  2. a b c Scott Waldman, John Fialka: 3 Things We Know about Hurricane Irma. Scientific American, Weather. [dostęp 2017-09-08]. (ang.).
  3. a b Irma zabiła 81 osób. Jose osłabł, ale może przybrać na sile. TVN24, 2017-09-14. [dostęp 2017-09-15].
  4. a b Forecaster Blake: Tropical Weather Outlook. National Hurricane Center. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
  5. Forecaster Blake: Tropical Weather Outlook Text. National Hurricane Center. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
  6. a b Claire Phipps: Irma's destruction: island by island. The Guardian. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
  7. a b c BULLETIN Hurricane Irma Intermediate Advisory Number 28A. National Hurricane Center. [dostęp 2017-09-12]. (ang.).
  8. Antigua spared the worst by Hurricane Irma. Antigua Newsroom. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
  9. a b c d Hurricane Irma, 08.09.2017 – Report No. 1, Focus on Caribbean up until 8th September 2017. CEDIM Forensic Disaster Analysis Group (FDA). [dostęp 2017-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-09)]. (ang.).
  10. a b c Trail of devastation as Hurricane Irma destroys whole Caribbean island of Saint Martin. Mirror. [dostęp 2017-09-12]. (ang.).
  11. Joe Barnes: Hurricane Irma damage update: Shocking extent of St Martin damage – Hurricane heads to US. Express Newspapers. [dostęp 2017-09-12]. (ang.).
  12. Dode en plunderingen op Nederlands deel Sint Maarten na orkaan Irma. Sanoma Media Netherlands Group. [dostęp 2017-09-12]. (niderl.).
  13. Hurricane Irma: Queen sends message of support to Caribbean as Navy rush to aid of those caught up in deadly storm. The Evening Standard. [dostęp 2017-09-12]. (ang.).
  14. Hurricane Irma. Humanity Road. [dostęp 2017-09-12]. (ang.).
  15. Robinson Meyer: Hurricane Irma: 'We've Never Seen a Storm This Strong'. The Atlatic. [dostęp 2017-09-08]. (ang.).
  16. Florida Gov. Declares State Of Emergency Over Hurricane Irma. CBS Miami. [dostęp 2017-09-08]. (ang.).
  17. Hurricane Irma latest info including evaucation zones, evacation orders, shelters, and much more. Florida Division of Emergency Management – FloridaDisaster. [dostęp 2017-09-08]. (ang.).
  18. Category 4 Hurricane Irma Landfalling on Florida Keys is Strongest Keys Strike in 57 Years. weather.com. [dostęp 2017-09-08]. (ang.).
  19. James Daniell, Bernhard Mühr, Antonios Pomonis, Andreas Schäfer, Susanna Mohr: Hurricane Irma: Report No. 1, Focus on Caribbean up until 8th September 2017. Center for Disaster Management and Risk Reduction Technology. [dostęp 2017-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-09)].
  20. a b c d e f Claire Phipps, Alan Yuhas, Matthew Weaver: Hurricane Irma: Florida braces for epic storm as Caribbean death toll hits 23 – latest updates. The Guardian. [dostęp 2017-09-08].
  21. Laura Smith-Spark, Marilia Brocchetto: Deaths reported as Hurricane Irma batters northern Caribbean islands. CNN. [dostęp 2017-09-11].
  22. Alan Yuhas, Matthew Weait, Martin Farrer, Martin Pengelly: Hurricane Irma: 10 dead in Cuba as record flooding hits northern Florida – latest updates. The Guardian, September 11, 2017.
  23. 飓风“伊玛”在加勒比海地区造成的破坏性损失料增至130亿美元 (Hurricane "Irma" in the Caribbean causes devastating losses 13 billion US dollars of materials). FX112.com, September 10, 2017. [dostęp 2017-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (września 11, 2017)]. (chiń.).
  24. The Latest: Irma weakens into a tropical depression. ABC News Associated Press. [dostęp 2017-09-12].
  25. BREAKING: Dutch Prime Minister Mark Rutte says the death toll on St. Maarten has risen to four after Hurricane Irma.. Associated Press, September 10, 2017.
  26. Rebecca Harrington: Florida and the Caribbean dig out of Hurricane Irma's devastation and begin a slow and costly recovery. The Guardian, September 12, 2017. [dostęp 2017-09-13].
  27. Hurricane Irma: Florida assesses damage as storm weakens. BBC News, September 11, 2017. [dostęp 2017-09-13].
  28. Karma Allen: Hurricanes Harvey, Irma could cost US economy $290 billion, estimate says. ABC News. [dostęp 2017-09-11].
  29. James Oliphant: Police obtain search warrant in probe of 8 nursing home deaths. Reuters, 2017-09-14. [dostęp 2017-09-15].