Igłoskóre
Igłoskóre, bezmuszlowce (Aculifera) – podtyp mięczaków (Mollusca), obejmujący wyłącznie morskie gatunki pozbawione muszli, o ciele zazwyczaj robakokształtnym. Nazwa Aculifera była przez długi czas synonimizowana z Amphineura (obunerwce)[1][2], lecz analizy morfologiczne[3] i filogenetyczne[4][5] potwierdzają zasadność wydzielenia tego taksonu. Niektóre badania molekularne sugerują, że Aculifera i Conchifera (muszlowce) są taksonami siostrzanymi, podczas gdy inne, że bezmuszlowce są bliżej spokrewnione z głowonogami[6].
| Aculifera | |
| Hatschek, 1891 | |
 Przedstawiciel tarczonogich: Falcidens sp. | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp |
igłoskóre |
Datowanie molekularne sugeruje, że klad obejmujący wszystkie współczesne Aculifera powstał w późnym kambrze lub wczesnym ordowiku, najprawdopodobniej około 488 mln lat temu[6].
Budowa edytuj
Ciało o przekroju kolistym lub spłaszczonym. Silnie orzęsiona noga zawiera liczne gruczoły śluzowe. Płaszcz pokryty jest organicznym oskórkiem z rozmaitymi zmineralizowanymi strukturami (spikule). Pod płaszczem leży jama płaszczowa z ktenidiami. Układ nerwowy tworzą cztery pnie nerwowe. Brak szczęk i statocyst. Fotoreceptory mają prostą budowę lub nie występują[3].
Systematyka edytuj
Do kladu Aculifera zaliczane są[3][4]:
- bruzdobrzuchy (Solenogastres), u których brak muszli,
- tarczonogie (Caudofoveata) – pierwotnie pozbawione muszli, ciało okrywa chitynowy oskórek z łuskami,
- chitony (Polyplacophora), których muszlę tworzą dachówkowato zachodzące na siebie płytki.
Bruzdobrzuchy i tarczonogie są w niektórych ujęciach łączone w jedną grupę – bezpłytkowce (Aplacophora).
Przypisy edytuj
- ↑ Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
- ↑ Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
- ↑ a b c Andrzej Falniowski: Podtyp: igłoskóre – Aculifera. W: Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 425. ISBN 978-83-01-16108-8.
- ↑ a b Julia Sigwart, Mark Sutton. Deep molluscan phylogeny: synthesis of palaeontological and neontological data. „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”. 274 (1624), s. 2413–2419, 2007. DOI: 10.1098/rspb.2007.0701. (ang.).
- ↑ Kocot et al. Phylogenomics reveals deep molluscan relationships. „Nature”. 477, s. 452–456, 2011. DOI: 10.1038/nature10382. (ang.).
- ↑ a b Jakob Vinther, Erik A. Sperling, Derek E. G. Briggs, Kevin J. Peterson. A molecular palaeobiological hypothesis for the origin of aplacophoran molluscs and their derivation from chiton-like ancestors. „Proceedings of the Royal Society B”. 279 (1732), s. 1259–1268, 2012. DOI: 10.1098/rspb.2011.1773. (ang.).