Ipola

rzeka na Słowacji

Ipola (słow. Ipeľ, węg. Ipoly, niem. Eipel) – rzeka w środkowej Słowacji, lewy dopływ Dunaju. W środkowym i dolnym biegu stanowi obecną granicę słowacko-węgierską. Długość – 232,5 km, powierzchnia zlewni – 5151 km², w tym na Słowacji 3649 km², średni roczny przepływ mierzony u ujścia – 21 m³/s.

Ipola
Ilustracja
Ipola koło miasta Šahy
Kontynent

Europa

Państwo

 Słowacja
 Węgry

Rzeka
Długość 232,5 km
Powierzchnia zlewni

5151 km²

Średni przepływ

21 m³/s u ujścia

Źródło
Wysokość

ok. 1030 m n.p.m.

Współrzędne

48°37′24,2″N 19°38′39,8″E/48,623400 19,644400

Ujście
Recypient Dunaj
Współrzędne

47°49′05,9″N 18°50′53,9″E/47,818300 18,848300

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”

Rzeka ma źródła na wysokości ok. 1030 m n.p.m. na południowych stokach masywu Čierťiaža w Rudawach Weporskich (źródło zagospodarowane, wiata z ławkami), skąd płynie na południe. Jeszcze w źródłowym odcinku zasila zbiornik wodny Málinec powyżej miejscowości o tej samej nazwie. Następnie zatacza łuk na wschód i w jego miejscu najbardziej wysuniętym na wschód przepływa przez miasto Poltár. Potem płynie na południe i koło miasta Kalinovo wkracza na teren Kotliny Południowosłowackiej. Następnie zmienia kierunek na południowo-zachodni, okrąża od wschodu miasto Łuczeniec i przyjmuje przepływający przez nie lewy dopływ Krivaň. Na tym odcinku dolina rzeki jest podmokła. Następnie łagodnie zmienia kierunek na południowy, potem, koło wsi Kováčovce, na zachodni. Przyjmuje liczne drobne dopływy z północy – z Pogórza Krupińskiego (Stara Rieka, Krtiš, Krupinica, Štiavnica) oraz z południa – ze wzgórz Cserhát i Börzsöny (Fekete-patak, Lokos-patak). Rozdziela miasto Balassagyarmat na część węgierską i słowacką (Slovenské Ďarmoty). Następnie mija od południa pozostawiając po stronie słowackiej miasto Šahy i łagodnym łukiem skręca na południe, przed barierą Wzgórz Ipelskich. Przed samym ujściem skręca na południowy wschód i uchodzi do Dunaju między słowacką wsią Chľaba a węgierskim miastem Szob, równolegle do ujścia Hronu, znajdującego się około 20 km na zachód.

Od wysokości wsi Veľká nad Ipľom do samego ujścia (140 km), z wyjątkiem krótkiego odcinka między miastem Šahy a wsią Kubáňovo, rzeką biegnie granica słowacko-węgierska.

W latach 70. XX wieku po stronie słowackiej przeprowadzono regulację biegu rzeki.