Irena Solska

polska aktorka

Irena Solska, właśc. Karolina Flora Solska (ur. 27 października 1877 w Warszawie, zm. 8 marca 1958 w Skolimowie) – polska aktorka i reżyser teatralna, dyrektorka teatrów; jedna z najwybitniejszych aktorek w historii teatru w Polsce. Jej mężem był Ludwik Solski.

Irena Solska
Ilustracja
Irena Solska (1933)
Data i miejsce urodzenia

27 października 1877
Warszawa

Data i miejsce śmierci

8 marca 1958
Skolimów

Zawód

aktorka, reżyser

Współmałżonek

Ludwik Solski
Otton Grosser

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Złoty Wawrzyn Akademicki Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Solskiej na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys edytuj

Córka Tytusa Mieczysława Poświka i malarki Bronisławy z Bierzyńskich. W dzieciństwie pod kierunkiem matki uczyła się rysunku i malarstwa, potem uczyła się gry aktorskiej u B. Leszczyńskiego. Debiutowała 26 lutego 1896 pod ps. Górska w roli tytułowej w sztuce Hrabia Rene na scenie teatru łódzkiego. W latach 1896–1900, 1905–1910 oraz 1913–1919 była aktorką Teatru Miejskiego w Krakowie. W latach 1900–1905 występowała we Lwowie, a od 1919 w Warszawie. W sezonie 1932–1933 kierowała własnym Teatrem im. Stefana Żeromskiego w Warszawie.

W czasie wojny udzielała pomocy wielu ludziom, m.in. neurolożce Zofii Rosenblum Szymańskiej.

Po wojnie, w latach 1946–1947, była delegatem Ministra Kultury i Sztuki do spraw teatrów na Dolnym Śląsku. Od października 1948 do sierpnia 1949 kierowała Teatrem Nowym w Legnicy. Postępująca choroba Parkinsona uniemożliwiła jej dalszą działalność. Ostatnie lata życia spędziła w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie, gdzie zmarła. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (Aleja Zasłużonych-1-74,75)[1].

Była drugą żoną Ludwika Solskiego; po rozwodzie z Solskim poślubiła w listopadzie 1914 Ottona Grossera, urzędnika kolejowego.

W 1978 ukazały się jej Pamiętniki, a w 1984 Listy Ireny Solskiej. Solska opisuje w swoich pamiętnikach, że przygotowując się do roli Żony (Maria) w Nie-boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, by wiernie odtworzyć jej obłęd, około 1920 wizytowała szpital psychiatryczny Edwarda Flataua. Wspomina także, że oprócz wizyty była też przez niego badana[2].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Cmentarz Stare Powązki: IRENA SOLSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19].
  2. Irena Solska, Pamiętnik, 1978.
  3. M.P. z 1955 r. nr 117, poz. 1550 „za długoletnią działalność artystyczną w dziedzinie sztuki teatralnej”.
  4. M.P. z 1927 r. nr 143, poz. 369 „za propagandę w dziedzinie sztuki”.
  5. M.P. z 1946 r. nr 114, poz. 212 „za wybitne zasługi w dziedzinie Teatru i Sztuki na terenie całego kraju”.
  6. M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 460 „za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej”.
  7. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Linki zewnętrzne edytuj