Język iau
Język iau, także: foi, iaw, turu, urundi, ururi, yau – język papuaski używany w prowincji Papua we wschodniej Indonezji, we wsiach Barere, Fawi i Taiyai (kabupaten Puncak Jaya). Według danych z 2000 roku posługuje się nim 600 osób[1]. Inne doniesienia sugerują, że ma ponad 1500 użytkowników[2].
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
600 (2000) | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 5 rozwojowy↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | tmu | ||
| IETF | tmu | ||
| Glottolog | iauu1242 | ||
| Ethnologue | tmu | ||
| BPS | 1137 2 | ||
| WALS | iau | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Dzieli się na dialekty: iau właściwy, foi, turu[1][2]. Ethnologue (wyd. 18, 2015) podaje, że większa część społeczności nie zna innych języków, jednakże osoby młodsze posługują się indonezyjskim[1]. W pewnym zakresie używany jest także język edopi (elopi), który służy jako lokalny język handlowy. Zaobserwowano, że iau staje się głównym środkiem komunikacji wraz z osiągnięciem dojrzałości wiekowej[3].
Należy do rodziny języków Równiny Jezior[4]. Cechuje się monosylabizmem i ma bardzo złożony system tonalny, wręcz niespotykany w językach świata[5]. Występuje rozbudowana morfologia czasownika, oparta na wykorzystaniu tonów[6].
Nazwa „Turu”, odnosząca się do ludów Iau i Edopi (Elopi), jest używana przez lud Wano[7].
Istnieją pewne publikacje opisujące jego gramatykę. Badaniem tego języka zajmowała się Janet Bateman[8]. Powstał projekt słownika (Iau-English Dictionary, 1980–2020)[9]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Iau, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2020-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-19] (ang.).
- ↑ a b Bateman 1980–2020 ↓, s. 1.
- ↑ Mark Donohue: A grammar of the Skou language of New Guinea. 2004, s. 10. (ang.).
- ↑ Foley 2018 ↓, s. 530.
- ↑ Foley 2018 ↓, s. 534.
- ↑ Janet Bateman: Pragmatic functions of the tone morphemes on illocutionary force particles in Iau. W: Bambang Kaswanti Purwo (red.): Miscellaneous studies of Indonesian and other languages in Indonesia. Jakarta: Universitas Katolik Indonesia Atma Jaya, 1990, s. 1–28, seria: NUSA: Linguistic Studies of Indonesian and Other Languages in Indonesia 32. (ang.).
- ↑ Willem Burung: The Phonology of Wano. Dallas: SIL International, 2007, s. 15, przyp. 13, seria: SIL Electronic Working Papers 2007-003. OCLC 896390515. [dostęp 2023-08-31]. (ang.).
- ↑ Foley 2018 ↓, s. 532.
- ↑ Bateman 1980–2020 ↓.
Bibliografia edytuj
- Janet Bateman: Iau-English Dictionary. SIL International, 1980–2020. [dostęp 2024-02-09]. (ang.).
- William A. Foley: The languages of Northwest New Guinea. W: Bill Palmer (red.): The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide. Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018, s. 433–568, seria: The World of Linguistics 4. DOI: 10.1515/9783110295252-004. ISBN 978-3-11-028642-7. ISBN 978-3-11-029525-2. OCLC 1041880153. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Our Own Iau Home Page. yavba.net. [dostęp 2023-02-09]. (ang. • indonez.).