Jakow Izrael Kaniewski

Rabin Jakow Izrael Kaniewski, znany jako Steipler lub Gaon Steipler (ur. 1899, zm. 1985)[1][2]ultraortodoksyjny rabin, talmudysta i posek[3] ("decydujący" w kwestii prawa żydowskiego).

Steipler, Gaon Steipler
Jaakow Izrael Kaniewski
יעקב ישראל קניבסקי
ilustracja
Data urodzenia

1899

Data śmierci

1985

Wyznanie

judaizm

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Steipler urodził się na Ukrainie w 1899 roku. Jego ojcem był rabin Chaim Perec Kaniewski, chasyd czarnobylski i lokalny szojchet. Matka Steiplera była drugą żoną jego ojca[4][5][6].

Rodzina po wielu przeprowadzkach osiadła w miejscowości Hornostajpol, i to właśnie od nazwy tej miejscowości powstał przydomek "Steipler"[7].

W wieku około 11 lat[5] Kaniewski rozpoczął naukę w nowogródzkiej jesziwie prowadzonej przez znanego dziekana rabina Jozefa Joizela Horowitza. W nauce robił bardzo szybkie postępy i zdobył sobie reputację Talmid chacham, studenta-mędrca[8]. Dlatego też rabin Horowitz rekomendował go - pomimo jego młodego wieku (19 lat) – na rosz jesziwy w Rogaczowie[5], filii szkoły Horowitza.

Służba w wojsku edytuj

Kiedy rabin Kaniewski został wcielony do Armii Czerwonej, rewolucja bolszewicka trwała w pełni. Mimo trudnych warunków służby wojskowej nadal ściśle przestrzegał wszystkich micwos.

Istnieje przekaz, że w czasie odbywania służby wojskowej Kaniewski został postawiony przed sądem wojennym za "niewykonanie swego obowiązku" - wykonanie wojskowego obowiązku graniczyło z możliwością złamania szabatu. Został zmuszony do przejścia między dwoma rzędami żołnierzy, którym kazano go bić, gdy przechodził. Nalegał także, by mógł nosić letni mundur zimą, ponieważ nie było problemu z szatnezem (mieszaniem tkanin). W późniejszych latach rabin Kaniewski zauważał, że nigdy później nie miał takiej satysfakcji, jaką czerpał z utrzymania w tamtym czasie i warunkach swoich przekonań i zasad religijnych[5].

Lata późniejsze edytuj

Kaniewskiemu udało się zwolnić z armii po odbyciu części wymaganego czasu służby pod bronią. Postanowił przenieść się do Białegostoku w Polsce, aby nadal uczyć się Tory bez przeszkód ze strony komunistów. W Białymstoku studiował u rabina Avrohoma Jofena.

W 1922 r. (wg innych źródeł: 1925) Kaniewski opublikował swój pierwszy sefer ("książkę"): Sha'arei Tevunah ("bramy zrozumienia"). Zostało to przyjęte z wielkim uznaniem, a praca ostatecznie dotarła do rabina Abrahama Yeshayahu Karelitza (znanego jako Chazon Isz) w Wilnie. Po lekturze, bez odbycia spotkania z autorem, rabbi Karelitz zdecydował, że autor takiego dzieła zasługuje na małżeństwo z jego siostrą Miriam[5]. Kaniewski poślubił Miriam.

Później rabin Kaniewski został mianowany rosz jesziwy nowogrodzkiej z siedzibą w Pińsku.

Erec Izrael edytuj

W 1934 r., za pilną namową swojego szwagra, Chazona Isza[9], Kaniewski wyjechał z Polski i przeniósł się do Izraela. Osiedlił się w Bene Berak, gdzie jego szwagier, rabin Karelitz, mieszkał od półtora roku.

W Bene Berak Kaniewski kierował przez wiele lat dwoma jesziwami. Choć znany był jako światowej klasy uczony, Kaniewski unikał rozgłosu i żył w skromnym otoczeniu, ucząc, pisząc i oddając się Torze i dobrym uczynkom.

Kaniewski, Steipler, znany był z tego, że na szabat włączał fragmenty z VeHigadeta autorstwa Jakowa Galińskiego, swojego przyjaciela z jesziwy nowogródzkiej[10].

 
tablica pamiątkowa pod dawnym domem Steiplera w Bene Berak

Steipler zasłynął też tym, że odkąd przybył do Izraela, nigdy - nawet na krótką wizytę - nie opuścił już kraju.

Kiedy zmarł, w 1985 roku, ponad 150 000 żałobników uczestniczyło w jego pogrzebie[10]. Pochowany jest na cmentarzu w Bene Berak[11].

Jakow Izrael Kaniewski, z żoną Miriam - siostrą rabina Karelitza - miał dwoje dzieci. Jego córka nadal mieszka w Bene Berak, syn, rabin Chaim Kaniewski, jest światowej sławy uczonym i rabinicznym autorytetem judaizmu ultraortodoksyjnego.

Twórczość edytuj

Steipler napisał wiele dzieł, a jego opus magnum to wielotomowe Kehillos Yaakov ("zgromadzeniem Jakuba"), zawierające jego unikalną analizę większości traktatów i konceptów Talmudu; jeden z tomów Steipler napisał w czasie służby w armii[5].

Jest także autorem Birkas Peretz (na temat Tory) i Chayei Olam. Istnieje kilka tomów listów, znanych jako Karyana D', oraz kilka tomów napisanych przez jego ucznia, Rabina A Horowitza, opisujących codzienne życie Steiplera. Są one znane jako Orchos Rabbeinu.

Eitsot V'Hadrachot rabina Kaniewskiego zawierają listy do doktora Yaakova Greenwalda, amerykańskiego psychologa, w których to Steipler doradza w kwestiach psychologicznych[5].

Przypisy edytuj

  1. Rabbi Yaakov Yisrael Kanievsky, the Steipler [online], geni_family_tree [dostęp 2019-01-31] (ang.).
  2. Rabbi Yaakov Yisrael Kanievsky (The Steipler) [online], www.jewishvirtuallibrary.org [dostęp 2019-01-31].
  3. Čejka i inni, Rabbis of our time : authorities of Judaism in the religious and political ferment of modern times, New York, NY, ISBN 978-1-317-60544-7, OCLC 925883354 [dostęp 2019-01-31], Cytat: Rabbi Kanievsky was an important figure and halachic authority (posek).
  4. Chaim Perec Kaniewski miał 60 lat, gdy umarła jego pierwsza żona. Doradzono mu ponowny ślub z młodą kobietą, która może mu jeszcze urodzić wiele dzieci [tłum. z en.wiki]
  5. a b c d e f g Rabbi Yaakov Yisrael Kanievsky (The Steipler) [online], www.jewishvirtuallibrary.org [dostęp 2019-02-01].
  6. Jewish History: Av 23 [online], aishcom [dostęp 2019-01-31] (ang.).
  7. Torah - Stories - The Steipler Gaon - The Fiery Determination Of - Revach [online], revach.net [dostęp 2019-02-01].
  8. Żydowski Instytut Historyczny [online], www.jhi.pl [dostęp 2019-01-05].
  9. Biography of Rabbi Yaakov Yisroel Kanievsky (1899-1985) and his relationship to the Rabbi Meir Baal Haneis charity in Israel. [online], www.rabbimeirbaalhaneis.com [dostęp 2019-01-31].
  10. a b h, The Steipler Gaon zt”l, On His 28th Yahrtzeit, Today, 23 Av | Matzav.com [online] [dostęp 2019-01-31] (ang.).
  11. Rabbi Yaakov Yisrael “The Steipler Gaon” Kanievsky, Find a Grave.

Linki zewnętrzne edytuj