Jama nosowa (łac. cavum nasi) – przestrzeń ograniczona powierzchnią wewnętrzną nosa zewnętrznego oraz kośćmi twarzoczaszki.

Anatomia edytuj

 
Kości ściany bocznej jamy nosowej prawej z zaznaczoną na różowo kością sitową i małżowinami nosowymi górną i środkową oraz na niebiesko małżowiną nosową dolną.

Jama nosowa leży w górnej części trzewioczaszki[1].

Pośrodkowo jamę nosową na dwie części przedziela przegroda nosowa. Można w jej obrębie wyróżnić część kostną, budowaną przez kość sitową dzięki jej blaszce pionowej, a także część chrzęstną, chrząstkę przegrody nosa. Od góry jamę nosową ograniczają kości nosowe, a w części doogonowej również kości czołowe. Boczna ściana nosa budowana jest przez liczne kości: kość jarzmowa, kość szczękowa, kość siekaczowa, kość łzowa. Szczęka i kość siekaczowa uczestniczą też w tworzeniu dolnej ściany jamy nosowej, w czym pomaga im kość podniebienna[1].

Od tyłu jama nosa przechodzi w przewód nosowo-gardłowy, idący dalej aż do nosogardła[1].

W środku jamy nosa leży błędnik sitowy oraz małżowiny nosowe, leżące w dodziobowej jego części. Wyróżnia się małżowinę górną i dolną. Ponadto istnieć może małżowina nosowa środkowa. Ze względu na położenie małżowin, głównie górnej i dolnej, wyróżnia się w jamie nosowej przewody[1]:

Na bocznej ścianie jamy nosowej biegnie przewód nosowo-łzowy, uchodzący ujściem nosowo-łzowym do jamy nosowej. Położenie tego ujścia stanowi cechę gatunkową[2].

Uwypuklenia śluzówki jamy nosowej tworzą zatoki przynosowe[2].

Histologia edytuj

Jama nosowa wyścielona jest unaczynioną błoną śluzową z nabłonkiem wielorzędowym migawkowym, zawierającym liczne komórki kubkowe[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Krysiak, Kobryń i Kobryńczuk 2012 ↓, s. 128.
  2. a b Krysiak, Kobryń i Kobryńczuk 2012 ↓, s. 129.
  3. Wojciech Sawicki: Histologia: podręcznik dla studentów. Wyd. V (dodruk). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2009, s. 449. ISBN 978-83-200-4103-3.

Bibliografia edytuj

  • Kazimierz Krysiak, Henryk Kobryń, Franciszek Kobryńczuk: Anatomia zwierząt. T. 1: Aparat ruchowy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-16755-4.