Jelena Isinbajewa
Jelena Gadżyjewna Isinbajewa (ros. Елена Гаджиевна Исинбаева, ur. 3 czerwca 1982 w Wołgogradzie) – rosyjska lekkoatletka uprawiająca skok o tyczce, dwukrotna mistrzyni olimpijska, trzykrotna mistrzyni świata, czterokrotna halowa mistrzyni świata, mistrzyni Europy, halowa mistrzyni Europy, 28-krotna i obecna rekordzistka świata (5,06 m).
 Jelena Isinbajewa podczas halowych mistrzostw świata 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pełne imię i nazwisko |
Jelena Gadżyjewna Isinbajewa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
3 czerwca 1982 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzrost |
174 cm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
  
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Urodziła się w Wołgogradzie, jej ojcem jest pochodzący ze wsi Czuwek w Dagestanie Gadży Gafanowicz Isinbajew, matka Natalja Pietrowna urodziła się w wielodzietnej rodzinie w chutorze położonym niedaleko Wołgogradu. Ojciec pracuje jako hydraulik, matka przez wiele lat pracowała w kotłowni[1]. Zamieszkiwała w Monako[2], w 2011 powróciła do rodzinnego Wołgogradu[3].
W 2004 na Igrzyskach Olimpijskich w Atenach zdobyła złoty medal, bijąc rekord świata (4,91 m). Wyczyn ten powtórzyła 4 lata później w Pekinie skacząc 5,05 m. Została wybrana lekkoatletką 2004 oraz 2009 przez IAAF. Jest trzykrotną mistrzynią świata: z Helsinek w 2005, z Osaki w 2007 oraz z Moskwy w 2013[4] oraz mistrzynią Europy z Göteborga w 2006. Nieprzerwanie w latach 2004–2008 wygrywała wszystkie zawody rangi mistrzowskiej w których brała udział.
Kariera edytuj
Początkowo trenowała gimnastykę, jednak jako piętnastolatka zrezygnowała z uprawiania tego sportu (miała już ponad 170 centymetrów wzrostu i była zbyt wysoka jak na tę dyscyplinę)[5]. Międzynarodową karierę lekkoatletyczną rozpoczęła w 1998, już po sześciu miesiącach treningów tyczkarskich[5] z wynikiem 4,00 zdobyła złoty medal rozegranych w Moskwie światowych igrzysk młodzieży, na mistrzostwach świata juniorów w Annecy we Francji skoczyła 3,90 m, co dało jej 9. miejsce.
W 1999 poprawiła się na mistrzostwach świata kadetów w Bydgoszczy, gdzie pokonawszy 4,10 m zdobyła złoty medal.
W następnym roku na mistrzostwach świata juniorów w Santiago po raz pierwszy skoczyła 4,20 m, wyprzedzając Niemkę Annikę Becker. W tym samym roku skok o tyczce kobiet zadebiutował na Igrzyskach Olimpijskich, w Sydney wygrała Amerykanka Stacy Dragila.
W 2001 zdobyła kolejny złoty medal, tym razem na Mistrzostwach Europy Juniorów w Grosseto we Włoszech, gdzie skoczyła 4,40 m.
Na Mistrzostwach Europy w Monachium w 2002 pokonała wysokość 4,55 m, co wystarczyło jedynie na srebrny medal. 5 cm wyżej skoczyła jej rodaczka Swietłana Fieofanowa, która zdobyła złoto.
W 2003 Jelena Isinbajewa zrobiła kolejne postępy, wygrywając mistrzostwa Europy U-23 w Bydgoszczy z rezultatem 4,65 m. 13 lipca po raz pierwszy pobiła rekord świata, ustanawiając go na wysokości 4,82 m, na meetingu w Gateshead w Anglii, co uczyniło ją główną faworytką do zdobycia złotego medalu na Mistrzostwach Świata w Paryżu, gdzie jej braki techniczne wykorzystały rywalki, Fieofanowa oraz Becker, które zajęły dwa pierwsze miejsca. Jelena musiała zadowolić się brązem.
W 2004 skok o tyczce kobiet już dojrzał jako dyscyplina sportowa i podczas mityngu w Doniecku Jelena pobiła kolejny halowy rekord świata (4,83 m), który w ciągu tygodnia został pobity o 1 cm przez Fieofanową. W marcu, na Halowych Mistrzostwach Świata w Budapeszcie Jelena zdobyła złoty medal, bijąc rekord świata i skacząc 4,86 m. Drugie miejsce zajęła Dragila, trzecie Fieofanowa.
W czerwcu i lipcu trzy razy biła rekord świata, w Gateshead (4,87 m), w Birmingham (4,89 m) oraz w Londynie (4,90 cm) na stadionie Crystal Palace.
Skok o tyczce był jedną z najbardziej prestiżowych konkurencji na Igrzyskach Olimpijskich w Atenach, a rywalizacja między Isinbajewą a Fieofanową podgrzewała tylko atmosferę. Kiedy wszystkie konkurencje zakończyły się, uwaga widzów była zwrócona na konkurs skoku o tyczce kobiet. Kiedy po zaliczeniu 4,75 Fieofanowa nie pokonała 4,90, złoto przypadło Jelenie, która pobiła dodatkowo rekord świata skokiem na wysokość 4,91. Brąz wywalczyła Polka Anna Rogowska.
W 2005 przyszły kolejne 4 rekordy świata. Pierwszy pobiła w Lozannie (4,93 m). Bicie rekordów centymetr po centymetrze przynosi jej ogromne zyski od sponsorów. Podobną taktykę objął niegdyś Serhij Bubka, który osiągnął rekord świata na poziomie 6,14 m. W czerwcu w Madrycie skoczyła 4,95 m, a na stadionie Crystal Palace w Londynie, 22 lipca 2005 pobiła dwa rekordy świata, najpierw skoczyła 4,96, po rekordzie Polski Anny Rogowskiej (4,80 m), a następnie za pierwszym razem pokonała magiczną barierę 5,00 m.
W tym samym roku na mistrzostwach świata w Helsinkach zdobyła również tytuł mistrzowski i po raz kolejny pobiła rekord świata wynikiem 5,01 m.
W 2006 wygrała halowe mistrzostwo świata w Moskwie wynikiem 4,80 m oraz mistrzostwo Europy w Göteborgu również z wynikiem 4,80 m.
W 2007 ponownie zdobyła tytuł mistrzowski na otwartym stadionie na mistrzostwach świata w Osace wynikiem 4,80 m. Ponadto wygrała wszystkie 6 zawodów Złotej Ligi, za co dostała milion dolarów do podziału z Amerykanką Sanyą Richards.
16 lutego 2008 w Doniecku poprawiła o 2 cm swój halowy rekord świata, uzyskując 4,95 m.
11 lipca 2008, podczas mitingu Golden League w Rzymie ponownie poprawiła należący do siebie rekord świata. Skokiem na 5,03 m zapewniła sobie zwycięstwo w zawodach oraz kolejny raz udowodniła, że nie ma sobie równych. 29 lipca 2008 ponownie poprawiła swój rekord, pokonując w Monako zawieszoną poprzeczkę na wysokości 5,04 m.
18 sierpnia 2008 bezapelacyjnie zwyciężyła w olimpijskim konkursie skoku o tyczce, pokonując za trzecim razem poprzeczkę na wysokości 5,05 m (rekord świata).
15 lutego 2009 zainaugurowała sezon zwyciężając w mityngu halowym w Doniecku, bijąc zarazem dwukrotnie własny halowy rekord świata – najpierw pokonała poprzeczkę zawieszoną na wysokości 4,97 m, a następnie pięciu metrów.
17 sierpnia 2009, startując w finałowym konkursie skoku o tyczce podczas mistrzostw świata w Berlinie, nie zaliczyła żadnej wysokości, rozpoczynając start na wysokości 4,75 m.
28 sierpnia 2009 na mitingu Weltklasse Zürich, będącym częścią zawodów Złotej Ligi, poprawiła o 1 cm swój własny rekord świata, skacząc w pierwszej próbie 5,06 m.
Po nieudanym występie w halowych mistrzostwach świata (Ad Dauha 2010) Isinbajewa opuściła letni sezon 2010[6][7].
Rosjanka powróciła do startów 6 lutego 2011 po niemal rocznej przerwie w występach; wygrała mityng Russian Winter, uzyskując najlepszy wynik na świecie w tej części sezonu (4,81 m)[8][9][10][11][12]. Drugim startem Isinbajewej w 2011 był mityng Samsung Pole Vault Stars w Doniecku, Rosjanka wygrała te zawody z rezultatem 4,85 m[13]. Z powodu grypy nie wzięła udziału w halowych mistrzostwach Europy w Paryżu[14].
Pierwszy występ Rosjanki w sezonie letnim miał miejsce w połowie lipca na mityngu KBC Night of Athletics – zwyciężyła z wynikiem 4,60 m[15][16]. Trzy dni później Isinbajewa nie zaliczyła żadnej wysokości podczas zawodów we włoskim Lignano. Podczas mityngu Diamentowej Ligi – DN Galan 2011 – Rosjanka zwyciężyła, uzyskując swój najlepszy rezultat w sezonie – 4,76 m. Na mistrzostwach świata w koreańskim Daegu zajęła 6. miejsce z wynikiem 4,65 m.
23 lutego 2012 podczas mityngu XL Galan 2012 w Sztokholmie Isinbajewa poprawiła o 1 centymetr własny halowy rekord świata skacząc 5,01 m[17][18][19]. M.in. ten wynik dał jej tytuł lekkoatletki lutego w plebiscycie European Athletics[20][21]. W marcu została, czwarty raz w karierze, halową mistrzynią świata.
W sezonie letnim 2012 Rosjanka zaplanowała trzy starty przed igrzyskami olimpijskimi[22][23].
W lipcu 2013, po zwycięstwie w mistrzostwach kraju[24], zapowiedziała zawieszenie kariery po mistrzostwach świata w Moskwie. Nie wykluczyła jednak możliwości powrotu na igrzyska olimpijskie w 2016[25].
W 2014 była burmistrzem wioski olimpijskiej podczas igrzysk w Soczi[26].
W sierpniu 2016 roku została wybrana na ośmioletnią kadencję do Komisji Zawodniczej MKOl[27].
Największe osiągnięcia edytuj
Rekordy świata edytuj
| Wynik | Miasto | Data |
|---|---|---|
| 4,82 m |  Gateshead
|
14 czerwca 2003 |
| 4,83 m |  Donieck
|
15 lutego 2004 |
| 4,86 m |  Budapeszt
|
6 marca 2004 |
| 4,87 m | Gateshead
|
27 czerwca 2004 |
| 4,89 m | Birmingham
|
25 lipca 2004 |
| 4,90 m | Londyn
|
30 lipca 2004 |
| 4,91 m |  Ateny
|
24 sierpnia 2004 |
| 4,92 m |  Bruksela
|
3 września 2004 |
| 4,93 m |  Lozanna
|
5 lipca 2005 |
| 4,95 m |  Madryt
|
16 lipca 2005 |
| 4,96 m | Londyn
|
22 lipca 2005 |
| 5,00 m | Londyn
|
22 lipca 2005 |
| 5,01 m |  Helsinki
|
12 sierpnia 2005 |
| 5,03 m |  Rzym
|
11 lipca 2008 |
| 5,04 m |  Monako
|
29 lipca 2008 |
| 5,05 m |  Pekin
|
18 sierpnia 2008 |
| 5,06 m | Zurych
|
28 sierpnia 2009 |
Halowe rekordy świata edytuj
| Wynik | Miasto | Data |
|---|---|---|
| 4,81 m | Donieck
|
15 lutego 2004 |
| 4,83 m | Donieck
|
15 lutego 2004 |
| 4,86 m | Budapeszt
|
6 marca 2004 |
| 4,87 m | Donieck
|
12 lutego 2005 |
| 4,88 m | Birmingham
|
18 lutego 2005 |
| 4,89 m |  Liévin
|
26 lutego 2005 |
| 4,90 m | Madryt
|
6 marca 2005 |
| 4,91 m | Donieck
|
12 lutego 2006 |
| 4,93 m | Donieck
|
10 lutego 2007 |
| 4,95 m | Donieck
|
16 lutego 2008 |
| 4,97 m | Donieck
|
15 lutego 2009 |
| 5,00 m | Donieck
|
15 lutego 2009 |
| 5,01 m |  Sztokholm
|
23 lutego 2012 |
Odznaczenia edytuj
- Order Zasług dla Ojczyzny II Klasy (13 sierpnia 2012) – za wielki wkład w rozwój kultury fizycznej i sportu, wysokie osiągnięcia sportowe na zawodach XXX Olimpiady 2012 roku w mieście Londynie (Wielka Brytania)[28]
- Order Zasług dla Ojczyzny IV Klasy (2 sierpnia 2009) – za wielki wkład w rozwój kultury fizycznej i sportu, wysokie osiągnięcia sportowe na zawodach XXIX Olimpiady 2008 roku w Pekinie[29][30]
- Order Honoru (18 lutego 2006) – za wielki wkład w rozwój kultury fizycznej i sportu, wysokie osiągnięcia sportowe[31][32]
Przypisy edytuj
- ↑ Strach przegrywać Krzysztof Rawa, Rzeczpospolita nr 83(8594) 9.04.2010, str. A22 – A23.
- ↑ Спорт по утрам: среда. news.bbc.co.uk. [dostęp 2014-01-16]. (ros.).
- ↑ Елена Исинбаева вернулась к первому тренеру – Евгению Трофимову!. allsportinfo.ru. [dostęp 2014-01-16]. (ros.).
- ↑ Lekkoatletyczne MŚ: Jelena Isinbajewa skoczyła po trzecie złoto. sportowefakty.pl, 2013-08-13. [dostęp 2013-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-16)]. (pol.).
- ↑ a b Yelena Isinbayeva Biography and Olympic Results [online], Sports-Reference.com [dostęp 2012-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-04] (ang.).
- ↑ Lekkoatletyka. Jelena Isinbajewa: Pobicie Bubki to cel, nie marzenie [online], Sport.pl [dostęp 2010-11-22] (pol.).
- ↑ Perche: Yelena Isinbayeva fait une pause dans sa carrière [online], Le Point [dostęp 2010-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2010-07-31] (fr.).
- ↑ Yelena Isinbayeva – 4,81 Meter beim Comeback [online], leichtatletik.de [dostęp 2011-02-07] (niem.).
- ↑ Isinbayeva victorious on return in Moscow [online], SuperSport [dostęp 2011-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2012-03-04] (ang.).
- ↑ Retour victorieux d’Isinbayeva après 10 mois de pause [online], leParisien.fr [dostęp 2011-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-03] (fr.).
- ↑ Isinbayeva regresa con la mejor marca del año [online], MARCA.com [dostęp 2011-02-07] (hiszp.).
- ↑ Mityng w Moskwie. Rogowska piąta, zwycięski powrót Isinbajewej [online], Sport.pl [dostęp 2011-02-07] (pol.).
- ↑ Dobry start Rogowskiej i Pyrek w Doniecku [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2011-03-06] (pol.).
- ↑ Rogowskiej ubyły dwie rywalki [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2011-03-06] (pol.).
- ↑ Yelena Isinbayeva fliegt und siegt wieder [online], leichtatletik.de [dostęp 2011-07-17] (niem.).
- ↑ Isinbayeva makes winning return [online], SuperSport [dostęp 2011-07-17] [zarchiwizowane z adresu 2012-03-04] (ang.).
- ↑ Isinbayeva clears 5.01m World record in Stockholm! [online], iaaf.org [dostęp 2012-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-01] (ang.).
- ↑ Isinbajewa poprawiła halowy rekord świata [online], Sport.pl [dostęp 2012-02-24] (pol.).
- ↑ Weltrekord! Yelena Isinbayeva über 5,01 Meter [online], leichtatletik.de [dostęp 2012-02-24] (niem.).
- ↑ Adam Kszczot najlepszym lekkoatletą Europy w lutym [online], Sport.pl [dostęp 2012-03-16] (pol.).
- ↑ 'Isinbayeva and Kszczot voted European Athletes of the Month for February. European Athletics. [dostęp 2012-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-02)]. (ang.).
- ↑ Starty naszych rywali (2) [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2012-04-28] (pol.).
- ↑ Olympics-Isinbayeva to compete three times before London Games [online], Reuters [dostęp 2012-04-28] (ang.).
- ↑ Лёгкая атлетика: Исинбаева выиграла чемпионат России. ruvr.ru, 2013-07-23. [dostęp 2013-07-26]. (ros.).
- ↑ Елена Исинбаева завершит карьеру на чемпионате мира в Москве. ruvr.ru, 2013-07-23. [dostęp 2013-07-26]. (ros.).
- ↑ Isinbajewa zdobyła złoto na koniec kariery. interia.pl, 2013-08-13. [dostęp 2013-08-13]. (pol.).
- ↑ Rio Olympians elect four new members to IOC Athletes’ Commission. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 13.08.2012 № 1165 „О награждении государственными наградами Российской Федерации”. pravo.gov.ru. [dostęp 2013-08-31]. (ros.).
- ↑ Указ Президента РФ от 2 августа 2009 г. N 885 «О награждении государственными наградами Российской Федерации». onagradah.ru. [dostęp 2013-08-31]. (ros.).
- ↑ Jelena Isinbajewa na Kremlu w 2009.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 18 февраля 2006 года № 126 «О награждении государственными наградами Российской Федерации». kremlin.ru. [dostęp 2013-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-08)]. (ros.).
- ↑ Jelena Isinbajewa na Kremlu w 2006.
Bibliografia edytuj
- Jelena Isinbajewa w bazie World Athletics (ang.) [dostęp 2014-04-12].
- Jelena Isinbajewa, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2020-03-26] (ang.).
- Wyniki olimpijskie lekkoatletki w serwisie sports-reference.com. sports-reference.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-04)]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Jelena Isinbajewa – strona oficjalna (wersja archiwalna) (ang. • ros.)