Joe Mantegna

amerykański aktor

Joseph Anthony Mantegna Jr.[1][2] (ur. 13 listopada 1947 w Chicago) – amerykański aktor, reżyser i producent. Szerokiej publiczności znany głównie z ról drugoplanowych. Swoje największe sukcesy osiągnął we współpracy z Davidem Mametem.

Joe Mantegna
Ilustracja
Imię i nazwisko

Joseph Anthony Mantegna Jr.

Data i miejsce urodzenia

13 listopada 1947
Chicago

Zawód

aktor, reżyser, producent

Współmałżonek

Arlene Vrhel
(od 1975)

Lata aktywności

od 1969

Strona internetowa
Joe Mantegna w 2008 roku

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się i wychował w Chicago w stanie Illinois w rodzinie rzymskokatolickiej jako syn Mary Ann (z domu Novelli), urzędniczka wysyłkowa z Acquaviva delle Fonti, i Josepha Anthony’ego Mantegny[3], sprzedawca ubezpieczeń z Calascibetta na Sycylii. W 1965 ukończył J. Sterling Morton High School East w Cicero w Illinois[4]. W latach 1964–1969 śpiewał i grał na basie w zespole rockowym Apochryphals w Chicago[5]. W latach 1967–1969 studiował aktorstwo w The Theatre School na Uniwersytecie DePaul i w Chicago Drama Academy Goodman School of Drama w Chicago[4][6].

Kariera edytuj

Po ukończeniu studiów dołączył do lokalnego teatru Organic Theatre Company w Chicago. W 1969 zadebiutował w roli Bergera w scenicznej produkcji Hair[5]. W latach 1972–1973 grał postać Judasza w musicalu Stephena Schwartza Godspell[3].

W 1978 wystąpił po raz pierwszy na Broadwayu jako Emilio Hernandez i Dave McCormick w spektaklu Working. W 1984 otrzymał Tony Award i Drama Desk Award dla najlepszego aktora jako Richard Roma w sztuce Davida Mameta Glengarry Glen Ross z Robertem Prosky, J.T. Walshem, Williamem Petersenem, Lane’em Smithem i Jamesem Tolkanem. W 1988 był nominowany do Drama Desk Award za rolę Bobby’ego Goulda w przedstawieniu Speed-the-Plow u boku Madonny i Rona Silvera.

Debiutował na ekranie w familijnym dramacie krótkometrażowym Medusa Challenger (1977). Zagrał kobiecego dentystę Bruce’a Flecksteina w komediodramacie Kompromisowe pozycje (Compromising Positions, 1985) z Susan Sarandon, menadżera i przyjaciela Elvisa Presleya (w tej roli Kurt Russell) – Josepha Carmine Esposito w filmie biograficznym Johna Carpentera Elvis (1979), muzę w komedii muzycznej fantasy Xanadu (1980) z Olivią Newton-John i Gene’em Kellym, Arta Shirka w komedii Richarda Benjamina Skarbonka (The Money Pit, 1986) z Tomem Hanksem i Shelley Long oraz Harry’ego Fluglemana w komedii Johna Landisa Trzej amigos (1986)[7], gdzie w rolach głównych wystąpili: Steve Martin, Chevy Chase i Martin Short. W dreszczowcu kryminalnym Davida Mameta Dom gry (House of Games, 1987) z Lindsay Crouse wcielił się w postać gangstera, który grozi śmiercią załamanemu psychicznie nałogowemu hazardziście w pokera, jeśli nie spłaci swego długu.

W 1999 został uhonorowany Commitment to Chicago Award za zasługi dla swojego miasta Chicago.

Życie prywatne edytuj

3 grudnia 1975 ożenił się z Arlene Vrhel. Mają dwie córki: Mię (ur. 5 czerwca 1987) i Gię (ur. 17 kwietnia 1990).

Filmografia edytuj

Aktor edytuj

Reżyser edytuj

Producent edytuj

Przypisy edytuj

  1. Joe Mantegna. Listal. [dostęp 2019-12-25]. (ang.).
  2. Personalidade: Joe Mantegna (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2019-12-25]. (port.).
  3. a b Joe Mantegna Biography (1947-). Film Reference. [dostęp 2019-12-25]. (ang.).
  4. a b Joe Mantegna Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2019-12-25]. (ang.).
  5. a b Joe Mantegna Actor. „TV Guide”. [dostęp 2019-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-25)]. (ang.).
  6. Joe Mantegna. ČSFD.cz. [dostęp 2019-12-25]. (cz.).
  7. Joe Mantegna (13 de Novembro de 1947). Filmow. [dostęp 2019-12-25]. (port.).

Linki zewnętrzne edytuj