John Napier

John Napier of Merchiston (ur. 1550 w Edynburgu, zm. 4 kwietnia 1617 tamże^[1]) – szkocki arystokrata, matematyk. W wersji zlatynizowanej: Ioannes Neper.

Życiorys edytuj

W 1614 rozpowszechnił podany przez swego znajomego sposób budowy tablic umożliwiających mnożenie liczb za pomocą dodawania innych liczb, odpowiednio z danymi powiązanych, czyli czegoś, co jest bardzo pokrewne dzisiejszym logarytmom. Właściwe logarytmy dziesiętne zostały wprowadzone przez Henry’ego Briggsa. Logarytmy Napiera powiązane były ze zwykłymi logarytmami naturalnymi wzorem

\operatorname {Nap} (x)=161180957-10^{7}\ln x.

Oprócz tablic logarytmicznych Napier układał trygonometryczne. Zapoczątkował współczesną notację ułamków (separator dziesiętny)^[2]. Zajmował się trygonometrią sferyczną. Wynalazł przyrząd - kostki (pałeczki) Napiera, w którym mnożenie zastąpił serią dodawań; zasada konstrukcji tych pałeczek doprowadziła do zbudowania suwaka logarytmicznego^[3].

Od jego nazwiska pochodzą nazwy:

neper – bezwymiarowa jednostka miary wielkości ilorazowych,
Neper – krater na Księżycu.

Zobacz też edytuj

Liczba Nepera

Przypisy edytuj

↑ Napier John (Jhon), [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-14] .
↑ EdwardE. Kofler EdwardE., Z dziejów matematyki, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1956, s. 41 .
↑ James P. Cohoon & Jack W. Davidson: C++ Program Design. Mc Graw Hill, 2001, s. 96. ISBN 0-07-241163-5. [dostęp 2017-02-07].

Linki zewnętrzne edytuj

John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: John Napier w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)

[epwn-1] Napier John (Jhon), [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-14] .

[Kefler41-2] EdwardE. Kofler EdwardE., Z dziejów matematyki, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1956, s. 41 .

[3] James P. Cohoon & Jack W. Davidson: C++ Program Design. Mc Graw Hill, 2001, s. 96. ISBN 0-07-241163-5. [dostęp 2017-02-07].

[1]

[2]

[3]