Juta (Corchorus L.) – rodzaj roślin z rodziny ślazowatych Malvaceae (w niektórych, zwłaszcza dawniejszych systemach z lipowatych Tiliaceae). Należy do niego co najmniej 77 gatunków[5] występujących w obszarach tropikalnych.

Juta
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

ślazowate

Rodzaj

juta

Nazwa systematyczna
Corchorus L.
Sp. Pl. 529. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny

Corchorus olitorius L.[3]

Synonimy
  • Nettoa Baill.
  • Oceanopapaver Guillaumin
  • Rhizanota Lour. ex Gomes[4]

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Należy do podrodziny Grewioideae, rodziny ślazowatych Malvaceae, rzędu ślazowców, kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta )[2][4].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Malvanae Takht., rząd ślazowce (Malvales Dumort.), podrząd Tiliineae Rchb., rodzina lipowate (Tiliaceae Juss.), rodzaj juta (Corchorus L.)[6].

Wykaz gatunków[5]

Zastosowanie edytuj

Dwa gatunki mają duże znaczenie gospodarcze. Juta torebkowa (Corchorus capsularis) pochodząca z Indii, jest rośliną roczną dostarczającą cennego włókna (druga co do ważności po bawełnie wśród roślin tropikalnych). Uprawiana w Azji południowo-wschodniej i w Ameryce Południowej. Juta warzywna (Corchorus olitorius) również pochodzi z Indii, a uprawiana jest w tropikalnej Azji, w Egipcie, na południu Europy i w Ameryce Południowej. Dostarcza włókna, a młode rośliny są także cenionym warzywem.

Najwięksi producenci juty (2008)
(w tysiącach ton)[7]
  Indie 1 846 000
  Bangladesz 848 715
  Chiny 48 000
  Mjanma 30 000
  Uzbekistan 20 000
  Nepal 16 988
  Wietnam 8 800
  Tajlandia 5 000
  Sudan 3 300
  Egipt 2 200
Łącznie na świecie 2 833 041 ton

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-19] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-24].
  4. a b United States Department of Agriculture Agricultural Research Service: Family: Malvaceae Juss.. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-19]. (ang.).
  5. a b Corchorus. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-10-21].
  6. Crescent Bloom: Corchorus. The Compleat Botanica. [dostęp 2010-02-24]. (ang.).
  7. Jute and jute-like fibres praca=FAOSTAT. Food And Agricultural Organization of United Nations: Economic And Social Department: The Statistical Division. [dostęp 2011-02-27].