Kakaowiec (Theobroma L.) – rodzaj niewysokich drzew rosnących w niższej warstwie drzewostanów lasów Ameryki Środkowej i Południowej. Należy do rodziny ślazowatych Malvaceae, dawniej zaliczany do zatwarowatych Sterculiaceae. Obejmuje 20 gatunków[4].

Kakaowiec
Ilustracja
Owoc kakaowca właściwego
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

ślazowate

Rodzaj

kakaowiec

Nazwa systematyczna
Theobroma L.
Sp. Pl. 344. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny

Theobroma cacao L.[3]

Synonimy
  • Cacao P. Miller, Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754
Kwiaty kakaowca właściwego

Kakaowiec właściwy (Theobroma cacao) ma największe znaczenie użytkowe – jego nasiona zwane kakao stanowią surowiec do wyrobu wielu produktów spożywczych.

Naukowa nazwa rodzajowa nadana została przez Karola Linneusza, który zastąpił nazwę wcześniej stosowaną – Cacao, jako barbarzyńską, wywodzącą się z języka nahuatl (cacahoaquahuitl). Wprowadzona przez niego nazwa rodzajowa wywodzi się z greckich słów θεoς (theos = bóg) oraz βρῶμα (broma = pożywienie)[5].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Po odkryciu polifiletycznego charakteru zatwarowatych i podziale ich na kilka linii rozwojowych w randze podrodzin w obrębie ślazowatych Malvaceae, rodzaj kakaowiec znalazł się wraz z plemieniem Theobromateae w podrodzinie Byttnerioideae, tworzącej wraz z Grewioideae klad bazalny ślazowatych Malvaceae[2][6].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rutanae Takht., rząd ślazowce (Malvales Dumort.), rodzina zatwarowate (Sterculiaceae (DC.) Bartl.), plemię Theobromateae A. Stahl, rodzaj kakaowiec (Theobroma L.)[7]

Wykaz gatunków [4]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-23] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-23].
  4. a b Theobroma L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-28].
  5. William T. Stearn: Stearn's Dictionary of Plant Names for Gardeners. London: Cassel Wellington House, 2004, s. 294. ISBN 978-0-304-36469-5.
  6. Genus Theobroma L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-12-28].
  7. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Theobroma. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-19]. (ang.).