Kapsel
Kapsel (nazywany inaczej zamknięciem koronowym) – najpopularniejsze, obok zakrętki, hermetyczne zamknięcie szklanej butelki, zapewniające szczelność, a tym samym trwałość płynu. Twórcą kapsla był w 1892 pochodzący z Irlandii Amerykanin William Painter, który swój wynalazek nazwał Crown Cork[1]. W Polsce zaczęto go stosować na początku lat 60[2].
Kapslem nazywana jest także metalowa przykrywka stanowiąca element zamknięcia butelki wina musującego.
Charakterystyka edytuj
Kapsel stosowany jest najczęściej przy zamykaniu napojów gazowanych, na przykład piwa lub oranżady. Wykonany jest z blachy stalowej, pokrytej najczęściej warstwą farby z nadrukiem nazwy lub logo producenta. Stronę wewnętrzną kapsla stanowi warstwa tworzywa sztucznego niewpływająca na smak i zapach płynu, pełniąca jednocześnie formę uszczelki. W przeszłości rolę tę pełnił korek. Wymiary kapsli są zestandaryzowane, a ich cechą charakterystyczną jest 21 ząbków przywierających do butelki. Większość kapsli posiada sygnaturę, czyli logo zakładu, który je wyprodukował. Umieszczona jest ona na ząbkach kapsla.
Kapsle zdejmuje się z butelki przy pomocy otwieracza do butelek. Najnowszą generację kapsli stanowią kapsle twist off (niewymagające otwieracza) oraz kapsle twist off-soft touch o 29 ząbkach, dające się odkręcać.
Szczególnym rodzajem kapsli są kapsle zawierające zawleczkę (ring crown lub pull off). Do ich ściągnięcia nie jest wymagany otwieracz do butelek, gdyż jego rolę przejmuje zawleczka, a kapsel zdejmowany jest ręcznie poprzez jej pociągnięcie.
Średnica standardowego kapsla wynosi 26 mm.
Kolekcjonerstwo edytuj
Ze względu na charakter zamknięcia koronowego jako nośnika informacji handlowej, kapsel stanowi przedmiot kolekcjonerski. Najczęściej gromadzone są kapsle piwne, których największe zbiory sięgają setek tysięcy sztuk[3]. W birofilistyce kapsle, obok etykiet, stanowią najchętniej kolekcjonowane akcesoria piwne.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Leszek Rum: Ilustrowany leksykon piwa. Wyd. Kurpisz, Poznań 2005, s. 153
- ↑ Wit-Ar, Zamiast korka - zamknięcia koronowe, „Gazeta Zielonogórska”, 22 sierpnia 1963 [dostęp 2021-01-31].
- ↑ Zestawienie kolekcjonerów zarejestrowanych w międzynarodowym serwisie kolekcjonerów kapsli. [dostęp 2021-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].