Kefar Kanna

miejscowość w Izraelu

Kefar Kanna (hebr. כפר כנא; arab. كفر كنا; ang. Kafr Kanna) – samorząd lokalny położony w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.

Kefar Kanna
‏כפר כנא‎
Państwo

 Izrael

Dystrykt

Północny

Poddystrykt

Jezreel

Powierzchnia

10,060 km²

Wysokość

252 m n.p.m.

Populacja (2013)
• liczba ludności
• gęstość


20516
2039 os./km²

Nr kierunkowy

+972 4

Położenie na mapie Dystryktu Północnego
Mapa konturowa Dystryktu Północnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kefar Kanna”
Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kefar Kanna”
Ziemia32°44′51″N 35°20′22″E/32,747500 35,339444

Położenie edytuj

Miejscowość jest położona na wysokości od 180 do 320 metrów n.p.m. na północno-wschodnim skraju masywu górskiego Hare Nacerat (ok. 400 m n.p.m.) w Dolnej Galilei, w północnej części Izraela. Na południe od miejscowości teren wznosi się na górę Har Jona (573 m n.p.m.), natomiast na północy opada do Doliny Bikat Turan. Przepływa nią strumień Jiftahel. W jej otoczeniu jest miasto Nacerat Illit, miejscowości Turan, Maszhad i Ein Mahil, moszawy Ilanijja i Sede Ilan, kibuce Bet Rimmon i Bet Keszet, wieś komunalna Hosza’aja, oraz arabska wioska Rummat al-Hajb. Na zachód od miejscowości jest strefa przemysłowa Cippori, a na północnym wschodzie szkoleniowa baza wojskowa Chawat Ha-Szomer. Miejscowość należy do obszaru metropolitalnego Nazaretu.

Kefar Kanna jest położona w Poddystrykcie Jezreel, w Dystrykcie Północnym Izraela.

Historia edytuj

Historia Kefar Kanny
 
Widok Kefar Kanny (1859)
 
Widok Kefar Kanny (1923)
 
Widok Kefar Kanny (1925, fot. Karima Abbud)
 
Widok Kefar Kanny

Pierwotne grodzisko istniało w tym miejscu już w XIV wieku p.n.e. Żydowski historyk Józef Flawiusz wspomina, że mieszkał w wiosce Kana[1]. Wykopaliska archeologiczne dowodzą, że co najmniej do I wieku n.e. istniała tutaj żydowska osada. W czasie wojny żydowsko-rzymskiej miasto zostało ufortyfikowane. Zostali tu pochowani słynni rabini Abba ben Joseph bar Ḥama i Rav Huna, a w pobliżu jest grób rabina Szymona ben Gamliela II. W okresie bizantyjskim w Kanie istniała coraz większa społeczność chrześcijańska. Zgodnie z chrześcijańską tradycją osada jest identyfikowana z biblijną miejscowością Kana Galilejska. Miejscowi chrześcijanie wierzą, że jest to miejsce gdzie Jezus Chrystus dokonał cudu przemiany wody w wino[a]. Istnieje jednak w tej sprawie wiele sprzecznych opinii. Według innych, zdarzenie to miało miejsce w libańskiej wiosce Kana. Tak czy inaczej, od VI wieku istniał tutaj już kościół, pod którego podłogą odkryto mozaikę podłogową synagogi z IV wieku. W kolejnych wiekach miasteczko mocno podupadło i przekształciło się w wioskę zamieszkałą przez Arabów. Znajdował się tutaj punkt postoju karawan podróżujących z Damaszku do Egiptu. Według przeprowadzonego w 1555 roku spisu ludności, w Kanie mieszkało 375 rodzin chrześcijańskich i 65 rodzin żydowskich (niektórzy z nich byli Żydami wypędzonymi z Hiszpanii). Prawdopodobnie w XVII wieku nastąpił koniec istnienia tutejszej społeczności żydowskiej[2]. W 1879 roku na ruinach kościoła z VI wieku wybudowano nowy kościół.

Po I wojnie światowej w 1918 roku Kefar Kanna wraz z całą Palestyną przeszła pod panowanie Brytyjczyków. Utworzyli oni w 1921 roku Brytyjski Mandat Palestyny. W poszukiwaniu skutecznego rozwiązania narastającego konfliktu izraelsko-arabskiego w dniu 29 listopada 1947 roku została przyjęta Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181. Zakładała ona między innymi, że wioska Kefar Kanna miała znaleźć się w granicach nowo utworzonego państwa arabskiego[3]. Arabowie odrzucili tę Rezolucję i dzień później doprowadzili do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. W trakcie jej trwania rejon wioski zajęły siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które paraliżowały żydowską komunikację w rejonie. Kefar Kanna była jedną z głównych baz arabskich milicji, paraliżujących żydowską komunikację w Galilei. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej w trakcie operacji „Dekel w dniu 14 lipca 1948 roku wioskę zajęły wojska izraelskie. W odróżnieniu od wielu wiosek w Galilei, Izraelczycy nie wysiedlili jednak mieszkańców Jafy. Dzięki temu zachowała ona swoją arabską tożsamość[4]. W 1968 roku otrzymała status samorządu lokalnego[5].

W 1976 roku doszło tutaj do gwałtownych arabskich protestów przeciwko konfiskatom ziem prowadzonych przez izraelskie władze. Podczas zamieszek w Kefar Kannie zginął jeden mieszkaniec[6].

Demografia edytuj

Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2013 roku w Kefar Kannie żyło 20,5 tys. mieszkańców, w tym 89,1% Arabowie muzułmanie i 10,9% Arabowie chrześcijanie. Jest to niewielkie miasteczko, którego populacja charakteryzuje się niewielkim, lecz stałym wzrostem liczebności. Według danych z 2011 roku przyrost naturalny w porównaniu do poprzedniego roku wyniósł 2,4%. W roku tym urodziło się 458 dzieci, a zmarły 405 osoby (odnotowano 2 zgony niemowląt). Według danych za 2010 rok liczba zatrudnionych pracowników wynosiła 7308, a liczba osób pracujących na własny rachunek wynosiła 550. Średnie miesięczne wynagrodzenie w 2010 roku wynosiło 3946 ILS (średnia krajowa 7522 ILS). Zasiłki dla bezrobotnych pobierało 100 osób, w tym 68 mężczyzn (średni wiek: 42 lata). Świadczenia emerytalne oraz rentowe pobierało 719 osób, a zapomogi społeczne 3335 osób[7].

Populacja pod względem wieku (2010)
Wiek (w latach) Procent populacji w %
0 – 4 12,2
5 – 9 12,8
10 – 14 12,6
15 – 19 10,9
20 – 29 14,8
30 – 44 19,6
45 – 59 11,5
60 – 64 2,0
65 – 3,6


Źródło danych: Central Bureau of Statistics.

Gospodarka edytuj

 
Rozbudowa miasteczka jest ograniczana przez sąsiednie miejscowości żydowskie

Lokalna gospodarka opiera się głównie na handlu i rzemiośle. W północno-zachodniej części miejscowości znajduje się niewielka strefa przemysłowa, jednak wielu mieszkańców znajduje pracę w sąsiedniej strefie przemysłowej Cippori.

Transport edytuj

Przez centrum miejscowości przechodzi droga nr 754, którą jadąc na północny wschód wyjeżdża się na drogę ekspresową nr 77, lub jadąc na południowy zachód na drogę nr 79. W 2011 roku w miejscowości było zarejestrowanych 5512 pojazdów silnikowych, w tym 4142 samochodów osobowych (średnia wieku samochodów prywatnych wynosiła 10 lat). W roku tym w mieście doszło do 25 wypadków drogowych[7].

Architektura edytuj

Pierwotnie była to wioska rolnicza, jednak wraz ze wzrostem liczebności mieszkańców zaprzestano gospodarki rolnej. Kolejne domy budowano w sposób chaotyczny, bez zintegrowanej infrastruktury, która umożliwiałaby korzystanie z budynków publicznych i usług komunalnych. Trudny teren górski utrudnia budownictwo i spowalnia tworzenie infrastruktury.

Edukacja edytuj

W miejscowości znajduje się pięć szkół podstawowych, jedna prywatna chrześcijańska i jedna szkoła średnia. W 2010 roku uczyło się w nich 5,4 tys. uczniów.

Religia edytuj

Obiekty sakralne Kefar Kanny
 
Kościół Wesela w Kannie
 
Kaplica św. Bartłomieja w Kannie
 
Prawosławna cerkiew w Kefar Kannie
 
Minaret w Kefar Kannie
 
Grób rabina Szymona ben Gamliela

Miejscowość jest ważnym punktem pielgrzymek chrześcijańskich do Ziemi Świętej. Wydarzenie cudu w Kanie Galilejskiej upamiętniają dwa kościoły - franciszkański Kościół Wesela w Kannie i prawosławna cerkiew. Dodatkowo franciszkanie opiekują się także Kaplicą św. Bartłomieja. W miejscowości jest jeszcze kościół chrześcijańskiej społeczności melchickiej oraz trzy meczety (Utmana, Abu Bakr i al-Umar). Na obrzeżach miasta znajduje się grób żydowskiego rabina Szymona ben Gamliela, który był przewodniczącym Sanhedrynu w 50 roku. Jego grób jest ważnym miejscem dla żydowskich pielgrzymów.

Sport edytuj

W północno-zachodniej części miasta jest boisko do piłki nożnej. Gra tutaj drużyna Maccabi Kefar Kanna F.C., prowadząca rozgrywki w trzeciej lidze (Liga Artzit).

Uwagi edytuj

  1. Zobacz: Ewangelia Jana 2,1-12: „(1) Trzeciego dnia odbywało się wesele w Kanie Galilejskiej i była tam Matka Jezusa. (2) Zaproszono na to wesele także Jezusa i Jego uczniów. (3) A kiedy zabrakło wina, Matka Jezusa mówi do Niego: Nie mają już wina. (4) Jezus Jej odpowiedział: Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto? Czyż jeszcze nie nadeszła godzina moja? (5) Wtedy Matka Jego powiedziała do sług: Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie. (6) Stało zaś tam sześć stągwi kamiennych przeznaczonych do żydowskich oczyszczeń, z których każda mogła pomieścić dwie lub trzy miary. (7) Rzekł do nich Jezus: Napełnijcie stągwie wodą! I napełnili je aż po brzegi. (8) Potem do nich powiedział: Zaczerpnijcie teraz i zanieście staroście weselnemu! Ci więc zanieśli. (9) Gdy zaś starosta weselny skosztował wody, która stała się winem - a nie wiedział, skąd ono pochodzi, ale słudzy, którzy czerpali wodę, wiedzieli - przywołał pana młodego (10) i powiedział do niego: Każdy człowiek stawia najpierw dobre wino, a gdy się napiją, wówczas gorsze. Ty zachowałeś dobre wino aż do tej pory. (11) Taki to początek znaków uczynił Jezus w Kanie Galilejskiej. Objawił swoją chwałę i uwierzyli w Niego Jego uczniowie. (12) Następnie On, Jego Matka, bracia i uczniowie Jego udali się do Kafarnaum, gdzie pozostali kilka dni.” Tłumaczenie według Biblii Tysiąclecia.

Przypisy edytuj

  1. Flavius 1859 ↓, s. 16.
  2. Kafr Kanna. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-11-29]. (hebr.).
  3. Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2014-12-25]. (ang.).
  4. Chaim Herzog: Arab-Israeli Wars. New York: Vintage Books/Random House, 1984, s. 89-91. ISBN 0-394-71746-5.
  5. Mo'atza Mekomit. [w:] Flags of the World [on-line]. [dostęp 2012-11-29]. (ang.).
  6. Israeli Curfew Fails to Stem Riots. „Boca Raton News”, 1988-03-31. [dostęp 2012-11-29]. (ang.). 
  7. a b Dane statystyczne Kefar Kanny. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2014-12-26]. (hebr.).

Bibliografia edytuj